W 1781 roku wydał nakładem drukarni Michała Grölla w Warszawie dwutomowy Zbiór potrzebniejszych wiadomości, drugą po Nowych Atenach polską encyklopedię powszechną. Jest również autorem dzieła uznawanego za pierwszą polską powieść (Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki). Tworzył głównie bajki, satyry i poematy heroikomiczne.
Kategoria: Biografie
James Joyce – Zola Irlandii
James Augustine Aloysius Joyce, irlandzki pisarz tworzący w języku angielskim, uważany jest za „Zolę Irlandii” i jednego z najwybitniejszych pisarzy XX wieku. Najbardziej znany dzięki swojemu dziełu zatytułowanemu Ulisses, które sprowadziło na niego nie tylko sławę, ale także opinię skandalisty i obrazoburcy.
Urodził się 2 lutego 1882 roku w Dublinie w katolickiej rodzinie Johna Stanislaua Joyce’a i Mary Jane Joyce. Był najstarszym z dziesięciorga rodzeństwa, z których dwoje umarło na tyfus. Rodzina Joyce’a, poza krótkim okresem dobrobytu, żyła w nędzy. Rodzice posłali Jamesa do szkoły jezuickiej Clongowes Wood College. Joyce miewał lęki już od czasów młodości. Lęk przed psami spowodowany był atakiem jednego z tych czworonogów. Miał również lęki przed burzami z piorunami i przed morzem. W pewnym okresie zaczął bać się wiary.
Clark Gable – Król Hollywood
Clark Gable (właściwie: William Clark Gable) przyszedł na świat 1 lutego 1901 w Cadiz i początkowo nic nie wskazywało na to, że stanie się legendą kina. Z czasem został jednym z najpopularniejszych amerykańskich aktorów filmowych, zwanym do śmierci Królem Hollywood. W czasie
trwającej prawie 40 lat kariery wystąpił w około 80 filmach.
Jedną z najbardziej znanych jego ról był Rhett Butler, którego zagrał w 1939 roku, w niezapomnianym filmie Gone with the Wind (Przeminęło z wiatrem). Znakomitą kreację stworzył także w swoim ostatnim filmie Skłóceni z życiem.
Pochodził z rodziny farmerskiej. Podobno w akcie narodzin omyłkowo został odnotowany jako niemowlę płci żeńskiej. W wieku 16 lat rzucił szkołę i imał się różnych prac. W tym czasie pokochał teatr. Zatrudnił się w jednym jako chłopiec na posyłki. Ponieważ jednak nie dostawał za to żadnego wynagrodzenia, ojciec wysłał go do Oklahomy, by pracował na polach naftowych.
Sytuacja zmieniła się, gdy w wieku 21 lat Gable dostał spadek. Zaczął realizować swe marzenie o teatrze i zawodzie aktora. Zawodu uczyła go Josephine Dillon, którą później poślubił. Dzięki niej zaczął grać małe rólki w niemych filmach. Rozwiedli się w 1928 roku.
Olga Tokarczuk – proza, esej, czucie
Byli to rzeczywiście ludzie ze studni – tacy, co wpadli do niej dawno temu i teraz na jej dnie urządzali sobie swoje życie, myśląc, że studnia jest całym światem. (O. Tokarczuk, Prowadź swój pług przez kości umarłych)
Olga Tokarczuk, wybitna polska pisarka, eseistka, autorka scenariuszy a także poetka, jest niekwestionowanym odkryciem w polskiej literaturze współczesnej. Dzięki kolejnym publikacjom ugruntowała swoją pozycję twórczyni cenionej i przez krytyków, i przez publiczność. Jest laureatką m. in. Nagrody Literackiej Nike (2008). Jej proza jest swoistym fenomenem, na który składa się dobry smak, wiedza i sprawność pisarska, a przy tym filozoficzna głębia i wysoko rozwinięta sztuka opowiadania. Z wykształcenia pisarka jest psycholożką, inspiruje się m.in. Carlem Gustavem Jungiem i wątki psychologiczne są wyraźnie widoczne w jej twórczości. Jak przyznaje, chętnie czyta Antoniego Czechowa, Tomasza Manna, Nikołaja Gogola i opowiadania fantastyczne Edgara Allana Poego.
Virginia Woolf – pisząc całą sobą…
W okresie między I i II wojną światową była znaczącą postacią w literackim społeczeństwie w Londynie i członkinią Bloomsbury Group. Jej najbardziej znane powieści to: Pani Dalloway, Do latarni morskiej i Pokój Jakuba, a najbardziej znane eseje to Własny pokój i Trzy gwinee.
John Belushi – jeden z braci Blues
John Adam Belushi to amerykański aktor komediowy pochodzenia albańskiego, zdobywca nagrody Emmy, również piosenkarz. Szerokiej publiczności jest znany dzięki rolom w programie Saturday Night Live, oraz kultowych filmach komediowych: Animal House, 1941 (w reżyserii Stevena Spielberga) i, przede wszystkim, Blues Brothers.
Belushi urodził się 24 stycznia 1949 roku w Chicago (USA) jako syn Adama Belushiego, imigranta albańskiego pochodzącego z albańskiej wsi Qytezë oraz jego żony, Agnes. Dorastał w Wheaton w stanie Illinois, nieopodal Chicago. Występował w drużynie futbolu amerykańskiego Uniwersytetu Wisconsin-Whitewater, którego był studentem, oraz college’u DuPage. Młodszy brat Johna, James Belushi (ur. 1954), również odnosił sukcesy jako komik i aktor. John podczas studiów poznał swą przyszłą żonę, Judy, z którą pozostał już do końca życia.
Camilla Collett – pionierka na polu literatury i walki o prawa kobiet
Była pierwszą znaczącą norweską pisarką. Tacy uznani współcześni jej pisarze, jak Jonas Lie, Alexander Kielland czy Henryk Ibsen, byli pod głębokim wrażeniem jej twórczości i często odnosili się do niej w swoich utworach. Camilla Collett była też pionierką na innym polu – w walce o prawa kobiet; pod tym względem naśladowały ją później pisarki Amalie Skram czy Sigrid Undset. Collett do dziś porywa czytelników sposobem ujęcia tematu, literackim stylem i zaangażowaniem.George Byron – poeta i awanturnik
George Gordon Noel Byron, czyli lord Byron to nazwisko jednego z największych angielskich poetów i dramaturgów.
Urodził się 22 stycznia 1788 w Londynie. Jego życie obfitowało w skandale obyczajowe, podróże po Europie, podboje miłosne oraz równie liczne literackie przyjaźnie, z których najtrwalsza łączyła go z Percym Bysshem Shelleyem. W wieku 24 lat poeta zasiadł w Izbie Lordów, zajmując się polityką oraz problemami społecznymi i kulturalnymi, m.in. ciążących na losie luddystów czy też związanych z marmurami Elgina.
David Lynch – podświadomość, surrealizm, film
Jest jednym z najbardziej kontrowersyjnych i charakterystycznych amerykańskich reżyserów filmowych. Wypracował własny styl, w którym równie istotną rolę odgrywają wszystkie elementy dzieła: postaci, światło, montaż, muzyka. W swoich filmach często odwołuje się do elementów surrealistyczych, chętnie tworzy wariacje na temat ludzkiej podświadomości, marzeń i fobii. Część filmów stara się pokazać ciemną, ukrytą stronę życia prowincjonalnych miasteczek. Światową sławę przyniósł Lynchowi zrealizowany w 1989 serial telewizyjny Miasteczko Twin Peaks, choć już wcześniej był nominowany do Oskara za znakomity film Człowiek słoń.Janis Joplin – Perła bluesa
19 stycznia 1943 roku przyszła na świat Janis Lyn Joplin, legenda, ikona popkultury, amerykańska piosenkarka rockowa, soulowa i bluesowa, autorka tekstów, najczęściej wiązana z szeroko pojętym stylem psychodelicznego rocka (hipisowski rock) i blues rocka.
Zdobyła popularność pod koniec lat sześćdziesiątych XX wieku jako wokalistka zespołu Big Brother & the Holding Company. Choć kariera artystyczna piosenkarki trwała zaledwie kilka lat, przeszła ona do legendy gatunku i ciągle uznawana jest za jedną z najbardziej wpływowych postaci współczesnej kultury masowej. Joplin karierę rozpoczęła w 1962 występami w klubach. W 2004 magazyn Rolling Stone umieścił Joplin na 46 miejscu w rankingu 100 Największych Artystów Wszech Czasów.