Byli to rzeczywiście ludzie ze studni – tacy, co wpadli do niej dawno temu i teraz na jej dnie urządzali sobie swoje życie, myśląc, że studnia jest całym światem.
(O. Tokarczuk, Prowadź swój pług przez kości umarłych)

Olga Tokarczuk, wybitna polska pisarka, eseistka, autorka scenariuszy a także poetka, jest niekwestionowanym odkryciem w polskiej literaturze współczesnej. Dzięki kolejnym publikacjom ugruntowała swoją pozycję twórczyni cenionej i przez krytyków, i przez publiczność. Jest laureatką m. in. Nagrody Literackiej Nike (2008). Jej proza jest swoistym fenomenem, na który składa się dobry smak, wiedza i sprawność pisarska, a przy tym filozoficzna głębia i wysoko rozwinięta sztuka opowiadania. Z wykształcenia pisarka jest psycholożką, inspiruje się m.in. Carlem Gustavem Jungiem i wątki psychologiczne są wyraźnie widoczne w jej twórczości. Jak przyznaje, chętnie czyta Antoniego Czechowa, Tomasza Manna, Nikołaja Gogola i opowiadania fantastyczne Edgara Allana Poego.

Urodziła się 29 stycznia 1962 roku w Sulechowie i tam się też wychowała, a następnie przeniosła się z rodzicami do Kietrza, gdzie ukończyła Liceum Ogólnokształcące im. C.K. Norwida. Ukończyła psychologię na Uniwersytecie Warszawskim. W czasie studiów jako wolontariuszka opiekowała się osobami chorymi psychicznie. Po studiach pracowała jako psychoterapeutka w poradni zdrowia psychicznego w Wałbrzychu. Gdy jej pierwsze utwory literackie zyskały popularność, zrezygnowała z pracy i po przeprowadzeniu się do Nowej Rudy poświęciła się pisaniu. Mieszka obecnie w Krajanowie koło Nowej Rudy, w Sudetach; pejzaż i kultura tych okolic przewija się w kilku jej utworach. Prowadzi warsztaty prozatorskie w Studium Literacko-Artystycznym na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie.

Była współorganizatorką Festiwalu Opowiadania, podczas którego autorzy krótkich form literackich z Polski i zagranicy prezentują swoje utwory. Od 2008 prowadzi zajęcia z twórczego pisarstwa na Uniwersytecie Opolskim. Olga Tokarczuk należy do Zielonych 2004 i jest członkiem redakcji Krytyki Politycznej.

Uhonorowana wieloma nagrodami, m.in. nagrodą Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek, Nagrodą Fundacji im. Kościelskich (1997), Paszportem Polityki oraz kilkoma nominacjami do Nagrody Literackiej Nike, czterokrotna laureatka Czytelników Nike. W 2008 nagrodzona po raz pierwszy tą nagrodą przez jury.

Zadebiutowała w 1979 roku na łamach pisma Na przełaj, gdzie pod pseudonimem Natasza Borodin ogłosiła pierwsze opowiadania. Jako powieściopisarka zadebiutowała w roku 1993. Wydała wówczas Podróż ludzi Księgi. Książka uzyskała nagrodę Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek.

W 1995 roku ukazała się druga powieść autorki, E.E. Książka opowiada o dojrzewaniu dziewczynki, która nagle uzyskuje zdolności parapsychiczne i równie nagle je traci. Największym dotychczasowym sukcesem Tokarczuk okazała się wydana w roku 1996 powieść Prawiek i inne czasy. Książka została nominowana do Nagrody Literackiej Nike w 1997, uzyskała też nagrodę czytelników. Rok 1998 przyniósł zbiór trzech opowiadań zatytułowany Szafa, a także kolejną powieść pt. Dom dzienny, dom nocny. To drugi utwór Tokarczuk, który został nominowany do prestiżowej Nike. Do tej samej nagrody nominowany został również zbiór dziewiętnastu opowiadań Gra na wielu bębenkach, wydany w 2001 roku.

W roku 2004 ukazały się Ostatnie historie. Książka ta dotyka problemów dla człowieka najbardziej uniwersalnych, a składa się z trzech oddzielnych opowieści, ukazanych w niezależnych od siebie czasie i przestrzeni.

W pierwszej połowie października 2007 ukazała się powieść Bieguni. Tokarczuk pracowała nad nią trzy lata. Wspomina, że większość notatek robiła w czasie podróży. Ale nie jest to książka o podróży. Nie ma w niej opisów zabytków i miejsc. Nie jest to dziennik podróży ani reportaż. Chciałam raczej przyjrzeć się temu, co to znaczy podróżować, poruszać się, przemieszczać. Jaki to ma sens? Co nam to daje? Co to znaczy – pisze we wstępie autorka. Jak mówi sama Tokarczuk, pisanie powieści jest dla mnie przeniesionym w dojrzałość opowiadaniem sobie samemu bajek. Tak jak to robią dzieci, zanim zasną. Posługują się przy tym językiem z pogranicza snu i jawy, opisują i zmyślają. Dnia 5 października 2008 otrzymała za Biegunów Nagrodę Literacką Nike. Zwyciężyła także w głosowaniu czytelników.

W 2010 roku Olga Tokarczuk została odznaczona Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.

Rok 2012 przyniósł wydanie zbioru esejów Moment niedźwiedzia. Wydawca tak pisze o tej książce: Balansując na granicy literackiej mitologii i krytycznej eseistyki, Olga Tokarczuk opowiada nam o ciele, seksualności i śmierci, o uwikłaniu w płeć i uwiedzeniu darkroomem. O Michelu Faberze i Matriksie. A także o swoich podróżach, mapach lęków i lądów, ulicach Amsterdamu i horyzoncie Masywu Ślęży.

Dzieła:

Miasto w lustrach (1989 – zbiór wierszy)
Podróż ludzi Księgi (1993)
E.E. (1995)
Prawiek i inne czasy (1996)
Szafa (1997)
Dom dzienny, dom nocny (1998)
Opowieści wigilijne (razem z Jerzym Pilchem i Andrzejem Stasiukiem, 2000)
Lalka i perła (2000)
Gra na wielu bębenkach (2001)
Ostatnie historie (2004)
Anna In w grobowcach świata (2006)
Bieguni (2007)
Prowadź swój pług przez kości umarłych (2009)
Moment niedźwiedzia (2012) – eseje poprzedzone wstępem Kingi Dunin

Źródło: Wikipedia.org

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *