Już po raz kolejny wydawnictwo Replika raczy nas antologią opowiadań grozy polskich i zagranicznych twórców (oraz jednej twórczyni), tym razem jest ich aż siedemnaścioro! Złowieszczy klaun na okładce tylko zachęca do wkroczenia w świat horroru… Let the show begin!

Antologię 17 szram otwiera opowiadanie Aleksandry Zielińskiej Kompleks Kasandry. To nie pierwsze moje spotkanie z twórczością tej młodej autorki – niestety – znowu nieudane. Nie zaciekawiło mnie…Ani językowo, ani fabularnie. W zasadzie gdzieś po pierwszych stronach opowiadania (a jest ono jednym z najdłuższych w zbiorze), zaraz po poznaniu nazwiska głównego bohatera domyśliłam się, o co mniej więcej chodzi. Zalążek dobrego pomysłu, który w moim odczuciu nie został dobrze wykorzystany i opisany.

Nastrój po pierwszym opowiadaniu zdecydowanie poprawił mi F. Paul Wilson ze swoim małym dziełkiem traktującym o poszukiwaniu zemsty zatytułowanym Rozpruwacz. Autor zapewne dobrze znany wszystkim fanom i fankom gatunku (choćby za sprawą książki Twierdza) swym tekstem bardziej z gatunku thriller niż horror wysoko zawiesił poprzeczkę. Po zakończeniu czytania mogłam z siebie wydusić tylko jedno słowo: WOW!

Łukasz Radecki w swoim opowiadaniu A czerwiec był piękny tego roku zabrał się za już dość oklepany temat w powieściach grozy – likantropie, ale na szczęście motyw ten poprowadził w nieco inny sposób, za co liczę mu duży plus. Mimo że opowiadanie czytało się dość dobrze, było także poprawnie skonstruowane i podparte przypisami z tak zwanych „książek naukowych” (które autor sam stworzył na potrzeby opowiadania), to jakoś nie zapada w pamięci na dłużej.

Z perspektywy czasu – opowiadanie to wydaje mi się nieco psychodeliczne, oniryczne – z pogranicza sennego koszmaru. Po przeczytaniu tekstu Ramsaya Campbella czuje się jakąś pustkę, ale chyba w tym wypadku to trafnie dobrane do nastroju określenie.

O tym jak monotonia życia może przytłoczyć – dosłownie opowiada tekst Karolina. Bohaterka opowiadania Roberta Ziębińskiego nie do końca była w swym życiu szczęśliwa, zbyt dużo miała na głowie i za mało czasu dla siebie, zanikała… Jedynie w pustym pokoju mogła pozbierać myśli. Dobrze budowany nastrój fabularny, nieco popsuty przez niedoskonałe zakończenie.

Ze Skorodowanym Kazimierza Krycza Jr. mam mały problem, bo to bardzo dobre opowiadanie fabularnie, językowo, warsztatowo, ale ostatecznie wydawało mi się pozbawione większego sensu – ale może to tylko moje odczucie…

Carlton Mellick III, prekursor gatunku bizarro, w Czerwonym świecie prezentuje interesującą, postapokaliptyczną wizję, gdzie życie tworzy się na nowo.  Bardzo obrazowe i po prostu dobre opowiadanie.

Biel łabędzia to specyficzne spotkanie z Logofagami, z którymi zapoznaje nas Krzysztof Maciejewski. Podobno są one jak „dżuma i cholera”, ale ciekawość i tak silniejsza.

Tutaj przyszedł czas na spore rozczarowanie…. Oczywiście czytać opowiadanie Grahama Mastertona, które napisał w wieku siedemnastu lat, to ogromna gratka, ale nie wiem, czy ta antologia to odpowiednie na nie miejsce (abstrahując już od języka, który jak na tak młodego Mastertona jest bardzo dobry!). Tekst W obronie Rogera Herringsa nie jest horrorem, ani thrillerem, ani też fantasy, bizarro, czy gore, nic z tych rzeczy, cóż jednym słowem można powiedzieć, że głównym jego wątkiem jest hmm… zaliczanie.

W opowiadaniu Jacka M. Rostockiego widać wyraźne inspiracje twórczością Mastertona, zwłaszcza te, które odnoszą się do zamiłowaniem podaniami i legendami. Bóg Chō Rei stanowi jeden z głównych członów opowiadania Empatron, które jest mieszanką różnych tematów, może zbyt różnych… Dość interesujące, ale nie porywające.

Bardzo dobrym pomysłem wykazał się Dawid Kain w Ciało/krew. Obrona różnorakiej wiary, dramaty i poczucie humoru. Taka ciekawa kompilacja. Końcówka bardzo dobrze domknięta.

Parada ma coś w sobie z nihilizmu egzystencjonalnego, aczkolwiek subtelnie zarysowanego. Tekst Morta Castle wypada w antologii co najmniej zadawalająco.

Wreszcie czas zauważyć, że chyba na polskiej (i może nie tylko) scenie grozy rodzi nam się świetnie rokujący pisarz. Paweł Waśkiewicz ciągle trzyma poziom, a jego tekst 18+ tylko ten fakt potwierdza. Aktualny temat, świetna konstrukcja, dopracowana fabuła i zakończenie, którego się nie spodziewałam. Nic tylko szczerze pogratulować!

Kolejne opowiadanie również zawyża poziom i plasuje się wysoko w antologii. Michał Gacek w Przejściu opisuje pewną zwodniczość umysłu i niepokojące wizje. Warto przeczytać.

Syreni śpiew Josepha Nassise’go z kolei to zupełnie niezłe opowiadanie o tym co może kryć się w jeszcze niepoznanym…

Drugie rozczarowanie przychodzi z tekstem Roberta Cichowlasa, od „starego wyjadacza” oczekiwałam trochę więcej, niż przewidywalne i niestety słabsze fabularnie (ale i trochę językowo) Ouija.
 
Antologię zamyka „wisienka na torcie” – po raz pierwszy publikowana w nowym tłumaczeniu Legenda o Sleepy Hollow Washingtona Irwinga. Gotyckość i filary grozy.

I to już koniec przedstawienia. Było trochę rozczarowań, ale były także zachwyty i gromkie brawa. Oczywiście ogromny plus należy się wydawcy za tyle opowiadań zagranicznych autorów, ale oczywiście i za te z naszego domowego podwórka, bo wierzę, że dzięki takim kompilacją nasi pisarze i pisarki grozy pojawią się pewnego dnia w podobnych antologiach, ale już nie tylko polskojęzycznych. 17 szram to zbiór, po który powinien sięgnąć każdy wielbiciel czy wielbicielka literatury grozy. Na kolejne takie wydanie Repliki będę jak zwykle czekała z niecierpliwością i oczywiście z nadzieją, że… liczba opowiadań nie spadnie już poniżej siedemnastu…

Tytuł: 17 szram
Autor: Graham Masterton, Mort Castle, Michał Gacek, Dawid Kain, Kazimierz Kyrcz jr, Łukasz Radecki, Robert Cichowlas, Francis Paul Wilson, Aleksandra Zielińska, Jacek M. Rostocki, Ramsey Campbell, Krzysztof Maciejewski, Joseph Nassise, Washington Irving, Robert Ziębiński, Carlton Mellick III, Paweł Waśkiewicz.
Wydawnictwo: Replika
Data wydania: 15 października 2013
Liczba stron: 384
Okładka: miękka
ISBN: 978-83-7674-276-2
Kategoria: horror, groza, fantastyka.