Haruki Murakami to popularny współczesny japoński pisarz, eseista i tłumacz literatury amerykańskiej. Wymieniany wśród kandydatów do literackiej Nagrody Nobla znany jest za sprawą swoich powieści, w których buduje niezwykły klimat. Charakterystyczną cechą jego prozy jest zdolność konstruowania złożonych psychologicznych portretów bohaterów, którzy, po japońsku, pozornie zwyczajni na zewnątrz, w środku kryją głębię emocji i wewnętrznego życia. W powieściach Murakamiego nie brak też symboli i niezwykłych zdarzeń rozgrywających się na tle codzienności. Jego proza, pełna mrocznych, chłodnych tuneli i labiryntów, pozornie zaś prosta, to – jak powiada sam autor – gra z podświadomością.
Urodził się 12 stycznia 1949 roku w Kioto, lecz dorastał w Kobe. Jego dziadek był buddyjskim duchownym. W latach studiował 1968 – 1975 na Wydziale Literatury tokijskiego Uniwersytetu Waseda teatrologię, w tym pisanie scenariuszy. W latach 1974 – 1981, razem z żoną Yoko (pobrali się w roku 1971), prowadził klub jazzowy „Peter Cat” w dzielnicy Kokubunji w Tokio.
W wieku 30 lat wydał swoją pierwszą powieść Hear the Wind Sing (1979). Po napisaniu wysłał ją na konkurs literacki, zajmując pierwsze miejsce i zdobywając nagrodę Gunzō. Kolejnymi utworami Murakami’ego były: Pinball, 1973 (1980) i Przygoda z owcą (1982). Te trzy utwory nazywane są Trylogią „Szczura”, od przydomka narratora.
Następne książki: Koniec Świata i Hard-boiled Wonderland (1985, nagroda Jun’ichirō Tanizaki), Tańcz, tańcz, tańcz (1988) i Na południe od granicy, na zachód od słońca (1992) ugruntowały jego pozycję jako pisarza, a także przyniosły mu sławę na Zachodzie, głównie w Stanach Zjednoczonych.
W latach 1986 – 1988 mieszkał we Włoszech, gdzie napisał jedną z nielicznych powieści realistycznych w swoim dorobku, Norwegian Wood (1987). Książka odniosła oszałamiający sukces, a Murakami stał się gwiazdą mediów. Nie mogąc znieść złych stron sławy, w 1991 roku przeprowadził się do Stanów Zjednoczonych, gdzie pracował na Uniwersytecie Princeton, a od 1993 na Uniwersytecie Williama Howarda Tafta w Santa Ana. Po trzęsieniu ziemi w Kobe, a także ataku gazowym sekty Najwyższa Prawda w tokijskim metrze w 1995 roku, powrócił do kraju. W tym samym roku ukazała się Kronika ptaka nakręcacza, oceniana przez krytyków jako największe osiągnięcie literackie pisarza (nagroda Yomiuri w 1996 r.). W 1997 napisał Underground, w 1999 r. Sputnik Sweetheart, a w 2002 – Kafka nad morzem. Jest autorem kilku zbiorów opowiadań.
Jego najnowsze, również głośne dzieła to cykl powieściowy 1Q84, składający się, jak dotąd, z trzech tomów: 1Q84, 1Q84 2, 1Q84 3.
Murakami jest także tłumaczem, przełożył z angielskiego utwory takich autorów, jak m.in. Francis Scott Fitzgerald, Raymond Carver, John Irving, Truman Capote. Większość jego twórczości, która ukazała się po polsku tłumaczyła Anna Zielińska-Elliott.
Jak sam mówi, poczuł chęć pisania na meczu baseballowym w 1978 r., sam nazywa to „objawieniem”.
Regularnie bierze udział w maratonach, dbając nie tylko o kondycję duchową, ale także fizyczną.
W 2011 roku był wymieniany jako jeden z faworytów w rywalizacji o Literacką Nagrodę Nobla, ostatecznie otrzymał ją jednak szwedzki poeta, Tomas Gösta Tranströmer.
Haruki Murakami i jego Tokio, A. Zielińska – Elliott – recenzja
Źródło: Wikipedia.org