W tym roku na dzień 19 lutego przypada Nowy Rok w tradycyjnym, chińskim kalendarzu. Jest to także Święto Wiosny – najdłuższe i najhuczniej obchodzone tradycyjne chińskie święto. Tym samym wchodzimy w rok kozła.
Zgodnie z chińską tradycją astrologiczną każdy rok określa jedno z 12 zwierząt – znaków chińskiego zodiaku. Osoby urodzone w roku kozy są według chińskiej tradycji miłe, dobrze ułożone i obdarzone empatią, ale brakuje im pewności siebie, przez co unikają konfrontacji i nie są raczej zbyt dobrym materiałem na przywódców… Na szczęście jednak to tylko horoskop, więc warto traktować go z duuużym przymrużeniem oka.
Co ciekawe, w tym roku Chińczycy sami nie są do końca pewni, jaki rok rozpoczynają: Owcy, Kozy czy Barana? Różnice zdań biorą się z niejednoznaczności chińskiego znaku yang używanego w tradycyjnej kosmologii. Chiński zodiak oparty na 12-letnim cyklu jest bardzo stary, wprowadzono go za czasów dynastii Han (206 p.n.e.- 220 n.e), zaś pierwszy znany zapis znaku yang pochodzi z czasów jeszcze odleglejszych – odkryto go na służących do wróżenia kościach z epoki brązu. Tam znak ten przypomina raczej zwierzę z dwoma rogami i spiczastą bródką, interpretowane przez chińskich badaczy najczęściej jako koza. Są jednak również głosy za baranem czy owcą. Efekty tych rozbieżności zauważyć można choćby w Hongkongu (byłej kolonii brytyjskiej), gdzie wciąż kultywuje się stare obyczaje. Tutaj na centrach handlowych znajdziemy wielkie dekoracje w kształcie kóz, z kolei na okolicznościowych znaczkach pocztowych umieszczono barana. Do tego wszystkiego wydział turystyki Honkongu oficjalnie ogłosił początek roku Owcy.
Chiński Nowy Rok (chin. pinyin Chūnjié, dosłownie Święto Wiosny) od najdawniejszych czasów jest w Chinach najważniejszym świętem publicznym i prywatnym, zapożyczyły je również zamieszkujące w Chinach mniejszości narodowe. To najważniejsze święto w tradycyjnym kalendarzu chińskim, przypada między końcem stycznia a końcem lutego – jest ruchome.
Ostateczny obraz Święta Wiosny ukształtował się na początku naszej ery w wyniku złączenia się kilku świąt. Tradycyjnie trwa ono piętnaście dni i kończy się Świętem Latarni. Do dziś pozostało najważniejszym świętem, pomimo wprowadzenia w 1912 roku w Chinach kalendarza gregoriańskiego. W Chińskiej Republice Ludowej pierwsze 3 dni chińskiego Nowego Roku są dniami wolnymi od pracy.
Przygotowania do Święta Wiosny rozpoczynają się już na początku ostatniego miesiąca starego roku. W ósmy dzień tego miesiąca cała rodzina przystępuje do generalnych porządków w domu, celem wygnania zeń złych duchów. Tego dnia spożywa się tradycyjnie słodką zupę ryżową zwaną laba. 23 dnia ostatniego miesiąca roku uroczyście żegna się domowego boga kuchni, który odchodzi zdać coroczny raport przed Nefrytowym Cesarzem. Wieczorem urządzana jest suta wieczerza złożona ze słodkich dań, a usta posążku boga kuchni smaruje się miodem. Następnego dnia rozpoczynają się właściwe przygotowania do święta – zakupy, przygotowywanie prezentów a także oklejanie drzwi wejściowych obrazkami noworocznymi nianhua. W dobrym zwyczaju jest oddać w tych dniach długi oraz zażegnać spory.
Najważniejszym dniem jest wigilia Nowego Roku. Od rana cała rodzina bierze udział w przygotowywaniu posiłków. Głównym daniem są pierożki jiaozi. W przeciwieństwie do Europejczyków Chińczycy spędzają Nowy Rok w domu i w gronie rodzinnym. W tym dniu wręcza się sobie nawzajem prezenty. Zazwyczaj są to świeże owoce, owoce w cukrze, ciastka, cukierki lub, obecnie, koperty z pieniędzmi. Podarowana kwota nie może się kończyć czwórką, bo to wróży śmierć, za szczęśliwą uważa się natomiast ósemkę na końcu.
O zmroku na ulicach odbywają się pokazy sztucznych ogni i wybuchy petard. Następnie tradycyjnie składa się ofiarę na domowym ołtarzyku poświęconym przodkom i zasiada do wspólnej wieczerzy, do której tradycyjnie spożywa się grzane wino lub wódkę. Rodzina spędza czas przy stole do rana, rozmawiając i grając w różne gry (np. karty, mahjong).
O świcie Nowego Roku gospodarz domu zdejmuje znad drzwi obrazki nianhua. W tym dniu ponownie składa się ofiary przodkom, a następnie odbywa się wspólne świętowanie na ulicach miasta, gdzie w towarzystwie muzyki i eksplozji petard oraz fajerwerków odbywają się tradycyjne tańce lwów. Kulminacyjnym elementem świętowania jest korowód kilkudziesięciu osób niosących wyobrażenie smoka. Zabawy uliczne trwają do późnych godzin nocnych.
W następnych dniach ulice miast pustoszeją a większość sklepów i urzędów jest zamknięte, gdyż Chińczycy tradycyjnie udają się w podróż do krewnych. Po dwóch tygodniach obchody Nowego Roku kończy Święto Latarni. Rok kozy (owcy) zakończy się 7 lutego 2016 roku; kolejny dzień będzie już należał do Roku Małpy.
Życzymy szczęśliwego Nowego Roku!
Źródła: Wikipedia.org, Wyborcza.pl