27 listopada 1942 roku urodziła się legenda światowej muzyki rockowej – Jimi Hendrix (właśc. James Marshall Hendrix) – amerykański muzyk, wirtuoz gitary, wokalista, kompozytor, autor tekstów. Jest powszechnie uważany za najwybitniejszego i najbardziej wpływowego gitarzystę w historii, jest jedną z najbardziej znanych postaci w historii muzyki rockowej.

Jego niemuzyczne zainteresowania skupiały się głównie na fantastyce. Był wielbicielem komiksów – na przykład poświęconych Spidermanowi i kreskówek takich jak Mighty Mouse i Rocky and Bullwinkle (jego ulubiona), lubił też takie gry jak „Monopoly” czy „Risk”. Jednym z jego ulubionych programów był „The Goon Show”, a ulubionymi samochodami były Corvetty. Uwielbiał takich aktorów jak: Marlon Brando, James Dean i Sidney Poitier.

Najważniejszą gitarą Hendrixa był Fender Stratocaster, korzystał też z innych modeli np. z Gibson Flying V czy Gibson SG. Był leworęczny, jednak korzystał z gitar przeznaczonych dla praworęcznych, które odwracał. Hendrix prawdopodobnie przyczynił się w większym stopniu od innych gitarzystów do uczynienia gitary Fender Stratocaster najlepiej sprzedającą się w historii spośród gitar elektrycznych. Przed jego przybyciem do Anglii większość czołowych gitarzystów korzystała z gitar Gibson i Rickenbacker, dopiero pod wpływem Hendrixa prawie wszyscy włączając w to Claptona i Becka zaczęli korzystać ze Stratocastera. Łącznie w trakcie swojej krótkiej kariery korzystał prawdopodobnie z setek gitar. Przez pierwsze kilka miesięcy w Experience używał wzmacniaczy Vox i Fender później zastąpił je wydajniejszymi Marshallami. Korzystał z pedałów Vox Wah-Wah, Octavii, Arbitar Fuzz Face i Univox Univibe.

{youtube}TLV4_xaYynY{/youtube}

Wydał trzy albumy studyjne Are You Experienced?, Axis: Bold as Love, Electric Ladyland i jeden koncertowy Band of Gypsys. Płyta Are You Experienced? była, podobnie jak Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band zespołu The Beatles, jedną z pierwszych i najważniejszych płyt koncepcyjnych w historii. Hendrix wypracował szereg unikatowych, nieznanych wcześniej technik gry na gitarze elektrycznej, stworzył własny unikalny styl łączący fuzz, feedback i kontrolę zniekształceń. Zrewolucjonizował niemal każdy aspekt gry na gitarze i wyniósł grę na niej do sztuki wirtuozerskiej. Był jednym z najbardziej innowacyjnych muzyków wszech czasów, jednym z pierwszych, którzy eksperymentowali z efektami, w tym ze stereofonicznym efektem przejścia (phasing effect). Oprócz nagrywania formalnych sesji studyjnych rejestrował też dema powstałe w hotelu czy nieformalne jamowanie w klubach nocnych. Po jego śmierci wydano setki płyt z jego twórczością, co czyni go prawdopodobnym rekordzistą w ilości pośmiertnie wydanych albumów. Cieszył się ogromną popularnością.

Był nie tylko muzykiem, także malował. Był też producentem muzycznym – w tej roli brał udział w nagrywaniu płyty Sunrise grupy Eire Apparent (gdzie gra też na gitarze w kilku utworach) i The Street Giveth … And The Street Taketh Away zespołu Cat Mother & the All Night Newboys, wyprodukował też dwa albumy grupy The Buddy Miles Express (Expressway To Your Skull i Electric Church). Jego postać wykorzystano w grze komputerowej Guitar Hero World Tour.

Jimi Hendrix urodził się o godzinie 10:15, 27 listopada 1942 roku, w King County Hospital w Seattle w stanie Waszyngton. W tym samym momencie jego ojciec stacjonował w bazie wojskowej w Fort Rucker w Alabamie. Od początku jego sytuacja rodzinna była bardzo trudna.

jimi-hendrix-playing-guitarMatka chłopca, 17-letnia Lucille Jeter Hendrix (1925–1958) dała mu dwa imiona: Johnny i Allen. Hendrix był pochodzenia afroamerykańskiego, meksykańskiego oraz indiańskiego (z plemienia Czirokezów). Matka zostawiła go pod opieką przyjaciół z Berkeley w Kalifornii, jednak odwiedzała syna, a czasem zabierała na kilka dni. Rodzice Jimiego pobrali się na 3 dni przed wyjazdem na pobór jego ojca. Po zwolnieniu z wojska James Allen Ross „Al” Hendrix (1919–2002) przejął opiekę nad synem, któremu zmienił imiona na James Marshall – na cześć swego zmarłego brata Leona Marshalla Hendrixa. Rodzina doświadczyła trudności finansowych z powodu kryzysu gospodarczego po II wojnie światowej. Hendrix miał braci: Leona, Josepha, Alfreda i siostry: Kathy i Pamelę. Joseph urodził się chory i został oddany pod opiekę państwa, gdy miał trzy lata. Jego dwie siostry zostały oddane do adopcji. Kathy urodziła się niewidoma, a Pamela miała problemy ze zdrowiem. Rodzice Hendrixa rozwiedli się, gdy ten miał dziewięć lat, matka umarła w 1958. Z powodu trudnej sytuacji rodzinnej był wychowywany nie tylko przez rodziców ale i przez babcie i siostrę matki Delores Hall (z domu Jeter) a także przez Dorothy Harding (przyjaciółka siostry Lucille – Delores). Ciekawostką jest fakt iż Al miał po 6 palców u każdej ręki a jego syn Jimi miał niezwykle długie palce.

Latem 1959 roku młody Hendrix dostał od ojca pierwszą elektryczną gitarę Supro Ozark 1560S (w kolorze białym), ale nie miał wzmacniacza. W tym samym roku jego jedynym słabym stopniem w szkole było „F” z muzyki. Według członków innych zespołów z Seattle Hendrix nauczył się większości akrobatycznych, scenicznych popisów (istotnych w tradycji bluesa i R&B), włączając w to grę na gitarze trzymanej za plecami, a także kaczy chód Chucka Berry’ego, od młodego muzyka Raleigha „Butcha” Snipesa, który był gitarzystą w lokalnym zespole The Sharps.

Grał w wielu miejscowych zespołach, czasami dając występy poza stanem Waszyngton i co najmniej jeden raz za granicą – w Vancouver. Był szczególnie zainteresowany Elvisem Presleyem, z kolei wczesne zainteresowanie bluesem wzięło się ze słuchania płyt Muddy’ego Watersa i B.B. Kinga, które należały do niewielkiej kolekcji ojca. Pierwszy występ gitarzysty odbył się z bezimiennym zespołem w podziemiach synagogi – z powodu zbyt dzikiej gry i popisów wyrzucono go zaraz po jego zakończeniu. Formalnie jego pierwszym zespołem byli The Velvetones, z którymi regularnie występował w Yessler Terrace, później dołączył do The Rocking Kings. Pierwszym występem grupy za który otrzymała wynagrodzenie (35 centów) był koncert w National Armory w Kent w Stanie Waszyngton. Gdy stracił gitarę (pozostawiona na noc za kulisami, została skradziona), ojciec kupił mu nową, białego Silvertone Danelectro którego pomalował i podpisał imieniem swojej dziewczyny – Betty Jean.
Hendrix skończył szkołę średnią, jednak nie zdołał ukończyć Garfield High School (wyrzucono go w 1959); później, gdy stał się już sławny, otrzymał honorowy dyplom uczelni, a w latach 90. XX w. jego popiersie umieszczono w szkolnej bibliotece.

Hendrix miał problemy z prawem, dwukrotnie został ukarany za kradzież samochodu. Miał do wyboru: spędzenie dwóch lat w więzieniu lub zaciągnięcie się do armii. Zdecydował się na to drugie i został wcielony 31 maja 1961 roku. Po pobycie w obozie rekrutacyjnym (Ford Ord, Kalifornia) otrzymał przydział do 101. Dywizji Powietrznodesantowej, stacjonował w Fort Campbell w stanie Kentucky. Został zwolniony po urazie kręgosłupa jakiego doznał podczas 26. skoku spadochronowego. Opuścił wojsko 2 lipca 1962 roku.

Po zwolnieniu z armii Hendrix i poznany w wojsku przyjaciel Billy Cox przenieśli się w pobliże Clarksville w stanie Tennessee, gdzie założyli zespół The King Kasuals. Dawali głównie mało dochodowe koncerty. Następnie przenieśli się do Nashville na Jefferson Street, tradycyjnego centrum lokalnej czarnej społeczności i muzyków grających R&B. Przez następne dwa lata występował na południu Stanów w lokalach przeznaczonych dla czarnej publiczności (Chitlin’ Circuit), grając w tle z różnymi muzykami i zespołami. Chitlin’ Circuit był dla niego ważnym etapem kariery, zdefiniował jego styl oparty na bluesie.

Jimi Hendrix 1967Sfrustrowany doświadczeniami z południa, zdecydował się spróbować szczęścia w Nowym Jorku. W styczniu 1964 przybył do hotelu „Theresa” w Harlemie, gdzie wkrótce zaprzyjaźnił się z Lithofayne Pridgeon (jego późniejszą dziewczyną, znaną jako Faye) oraz Arturem i Albertem Allenem, bliźniakami (znanymi dziś jako Taharqa i Tunde-Ra Aleem). W lutym 1964 zdobył pierwszą nagrodę (25 dolarów) w amatorskim konkursie dla gitarzystów w Teatrze Apollo. Wiosną 1964 roku w Atlancie Hendrix (występujący jako Maurice James) został zatrudniony przez Little Richarda, miał nagrywać i występować z zespołem The Royal Company. Brał udział w nagrywaniu singla ”I Don’t Know What You’ve Got, But It’s Got Me” wydanego przez Vee Jay Records, na krótko opuścił Little Richarda i dołączył do Ike’a Turnera i Tiny Turner, ale szybko wrócił do zespołu The Royal Company. Kilka miesięcy później został zwolniony lub sam odszedł (nie pojawił się w autobusie, którym muzycy wyjeżdżali w trasę). Następnie był zatrudniony jako nowy gitarzysta The Isley Brothers i wziął udział w tournée po kraju, które obejmowało też występy na południu w Chitlin’ Circuit. Odbył swoją pierwszą sesję w studiu, nagrywając z grupą dwuczęściowy singel „Testify”. W Nashville opuścił zespół, aby pracować z Georgeous George Odellem, biorąc udział w trasie, której gwiazdą był Sam Cooke. Później w 1965 roku przyłączył się do nowojorskiego zespołu Curtis Knight and The Squires. Hendrix był w trasie z Joeyem Dee and The Starliters, zanim powrócił do The Squires w Nowym Jorku.

15 października 1965 podpisał trzyletni kontrakt z producentem Edem Chalpinem otrzymując 1 dolara i 1% zysków z nagrań stworzonych z Curtisem Knightem. Nie poinformował jednak producenta o tym, że w lipcu związał się z wytwórnią Sue Records należącą do Juggy’ego Murraya. Efektem umowy z Chalpinem było ukazanie się na początku 1966 roku singli „How Would You Feel”/”Welcome Home” oraz „Hornet’s Nest”/”Knock Yourself Out” wydanych przez RSVP Records, niewielką nowojorską wytwórnię.

W 1966 roku stworzył swój własny zespół Jimmy James and the Blue Flames składający się z Randy’ego Palmera (bas), Danny’ego Caseya (perkusja) i piętnastoletniego gitarzysty Randy’ego Wolfe’a nazwanego przez Hendrixa Randy California, później gitarzysty grupy Spirit. Grali w kilku miejscach w Nowym Jorku. Jego ostatnie występy odbyły się w „Cafe au Go Go”, gdzie występował między innymi z Johnem Hammondem jr.

Na początku 1966 roku w „Cheetah Club” Linda Keith, dziewczyna Keitha Richardsa zaprzyjaźniona z Hendrixem, poleciła go menedżerowi The Rolling Stones Andrew Loog Oldhamowi a później producentowi Seymourowi Steinowi. Żaden z nich nie zainteresował się gitarzystą. Później Keith przedstawiła go Chasowi Chandlerowi, byłemu basiście The Animals, który poszukiwał utalentowanych muzyków. Będąc pod wrażeniem umiejętności młodego artysty, zaproponował, że wraz ze swoim wspólnikiem Michaelem Jefferym zostanie jego menedżerem i producentem. Hendrix przyjął propozycję i wybrał się razem ze swoimi nowymi menedżerami do Londynu, gdzie zorganizowano przesłuchania muzyków, którzy mogliby do niego dołączyć i utworzyć nowy zespół. Wybrano wówczas gitarzystę Noela Reddinga, który miał grać na gitarze basowej. W drodze dalszej selekcji do zespołu dołączył także perkusista Mitch Mitchell. 11 października trzej muzycy podpisali kontrakty z duetem Jeffery – Chandler, kontrakt z wytwórnią Sue Records został odkupiony od Juggy’ego Murraya, Chalpin wolał natomiast poczekać, aż wartość muzyka wzrośnie. W listopadzie 1967 PPX Industries (Chalpin) i Capitol Records zawarły porozumienie, na mocy którego wydano począwszy od grudnia 1967 płyty Get That Feeling, Flashing i wiele innych zawierających nagrania demo z okresu współpracy Hendrixa z Curtisem Knightem. To menedżerowie zasugerowali Hendrixowi zmianę pseudonimu z Jimmy na Jimi a także nazwę dla nowej grupy – The Jimi Hendrix Experience.

{youtube}_PVjcIO4MT4{/youtube}

Po dotarciu do Londynu Chas Chandler przedstawił Hendrixa Pete’owi Townshendowi i Ericowi Claptonowi, z którymi ten szybko się zaprzyjaźnił. W pierwszych dniach pobytu w Anglii, nie mając jeszcze perkusisty, często jamował z Reddingiem i z innymi muzykami w londyńskich klubach. 1 października zagrał z grupą Cream, wykonując utwór „Killing Floor”, poprzedzając jej właściwy występ w Central London Polytechnic.

Zagrał chyba utwór Howlina Wolfe’a albo coś takiego. Zrobił ten numer z zębami, grał na gitarze zębami, kładł ją na podłodze, trzymał za głową i robił inne wygibasy. To było niewiarygodne.
– Eric Clapton

Na początku października 1966 powstało The Jimi Hendrix Experience w składzie: Jimi Hendrix (gitara), Noel Redding (bas), Mitch Mitchell (perkusja). Zespół zadebiutował krótkim tournée we Francji.

Następnie grupa wróciła do Londynu, gdzie występowała w wielu różnych klubach, a także w prestiżowych programach brytyjskiej TV „Ready, Steady, Go” i „Top of the Pops”, gdzie po raz pierwszy pojawiła się w grudniu 1966, wykonując „Hey Joe”. Na koncerty The Experience przychodzili: The Beatles, The Rolling Stones, The Who czy Eric Clapton. 11 stycznia na dwóch występach w Bag O’Nails byli także: Jeff Beck, Jimmy Page, The Hollies, The Animals, The Small Faces, Terry Reid i inni.

Pierwszy singel „Hey Joe”/”Stone Free” został wydany 2 grudnia 1966 roku przez Polydor Records. Utwór „Stone Free” był pierwszą kompozycją Hendrixa w The Experience. Angielskie tabloidy zaczęły nazywać go „Wild Man of Borneo” („Dziki człowiek z Borneo”) i „Mau Mau”. Drugi singel zespołu „Purple Haze”/”51st Anniversary” został wydany 17 marca przez Track Records, tak jak trzeci „The Wind Cries Mary”/”Highway Chile”, który ukazał się w sprzedaży 4 maja 1967. Wszystkie zajęły miejsca w pierwszej dziesiątce na brytyjskich listach przebojów. 31 marca Jimi Hendrix po raz pierwszy podpalił swoją gitarę…

jHendrixW 1967 roku zespół dawał koncerty w Anglii, nagrywając jednocześnie swoją debiutancką płytę „Are You Experienced?”. Album został wydany w dwóch wersjach, brytyjskiej (rozpowszechnianej w Europie), która ukazała się 12 maja 1967 i amerykańskiej, wydanej 1 września 1967. Album odniósł sukces, w Wielkiej Brytanii zajął drugie miejsce na liście najpopularniejszych płyt tuż za Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band zespołu The Beatles.

Chociaż zespół cieszył się popularnością w Europie, był zupełnie anonimowy w USA. Dopiero kiedy Paul McCartney, Andrew Loog Oldham i Derek Taylor zarekomendowali grupę organizatorom Festiwalu w Monterey, zespół dał się poznać szerszej publiczności w Ameryce. Występ na Festiwalu został sfilmowany przez D. A. Pennebakera i był następnie wyświetlany w kinach w całym kraju. Hendrix rozpoczął występ coverem utworu Howlin’ Wolfe’a „Killing Floor”. Na zakończenie utworu „Wild Thing”, a także całego występu podpalił, a następnie roztrzaskał swoją gitarę na scenie. Swoją grą na festiwalu w Monterey rozsławił grupę na całą Amerykę. Po zakończeniu festiwalu zespół dał serię koncertów w Fillmore West w San Francisco, zastępując grupę Jefferson Airplane. Zespół dał też koncerty na dachu ciężarówki w Golden Gate Park i klubie „Whiskey a Go Go”. Wkrótce po tym wziął udział w letnim tournée popularnej grupy The Monkees w roli jej supportu. 19 sierpnia ukazał się na angielskim rynku singel „Burning of the Midnight Lamp”/”The Stars That Play With Laughing Sam’s Dice” (zamiarem autora była możliwość odczytania nazwy w następujący sposób: „The STP With LSD” – otrzymywało się w ten sposób nazwy dwóch narkotyków). Singiel ten był pierwszym który nie znalazł się w pierwszej dziesiątce najlepiej sprzedających się płyt.

Zawojowaliśmy Amerykę, ale bardzo wysokim kosztem. Zrealizowaliśmy wszystko co mieliśmy zaplanowane, ale koncertowaliśmy każdej nocy i nie wiedzieliśmy gdzie to nas zaprowadzi. Finanse były w kompletnym nieładzie, o kontaktach osobistych lepiej nie wspominać, a nasz styl życia prowadził do wyniszczenia. Każdy koncert rozpoczynaliśmy od utworu „Killing Floor”. Publiczność czekała na Jimiego, który skakał po scenie, walił we wzmacniacze i podpalał swoją gitarę. Ale nie można było robić tego każdej nocy. Chodziliśmy wkurzeni, naćpani i wykończeni.
– Noel Redding.

Wydana w Wielkiej Brytanii 1 grudnia 1967 a w USA 15 stycznia 1968 płyta Axis: Bold as Love to pierwszy album Hendrixa, który został stworzony przy użyciu gitary nastrojonej o pół tonu niżej i wykorzystaniu pedału wah-wah, przy nagrywaniu utworu „Bold as Love” inżynierowie dźwięku Eddie Kramer i George Chkiantz wykorzystali efekt przejścia (phasing effect).

Do końca 1967 zespół występował w Anglii, wziął też udział w tournée po Szwecji. W 1968 roku 10 miesięcy występował w Stanach Zjednoczonych, a także koncertował w Europie. 4 stycznia podczas trwania tournée w Szwecji, między dwoma występami w Göteborgu odurzony alkoholem gitarzysta zdemolował swój pokój hotelowy. Incydent ten skończył się interwencją policji, karą 475 funtów i pokryciem kosztów wyrządzonych szkód. Do końca stycznia w USA sprzedano ponad milion kopii Are You Experienced?. 29 stycznia wystąpił w paryskiej Olympii. Praktyka korzystania z połączeń lotniczych sprawiła, że odległości przestały się liczyć i nie były one kryterium branym pod uwagę w trakcie ustalania dat poszczególnych koncertów. Zamiast dać np. serię koncertów w jednym stanie i przenieść się do innego, grupa była wysyłana przez kierownictwo do miejsc rozproszonych po całych Stanach, a także do Kanady.

W marcu Hendrix jamował w klubie Steve’a Paula „The Scene” wraz z Jimem Morrisonem, Buddym Milesem i Johnnym Winterem, ukazało się wiele bootlegów zawierających ten występ. 19 kwietnia Track Records wydał w Wielkiej Brytanii Smash Hits. 6 lipca wystąpił na festiwalu w Woburn, był to jego jedyny koncert w Anglii w 1968 roku oprócz czerwcowego występu w telewizyjnym programie „It Must Be Dusty!”. Festiwal zgromadził 14-tysięczną widownię. W 1968 „New York Times” nazywa go „Czarnym Elvisem”.

jimihendrix

16 września w USA i 25 października w Wielkiej Brytanii wydano podwójny album Electric Ladyland, trzeci i ostatni w historii zespołu. W nagrywaniu płyty wspierało Hendrixa wielu zaproszonych muzyków, m.in.: Buddy Miles, Steve Winwood, Jack Casady, Dave Mason czy Chris Wood. W trakcie pracy Chandler i Redding sfrustrowali się perfekcjonizmem Hendrixa, który przeciągał sesje w nieskończoność (utwór „Gypsy Eyes” był nagrywany 43 razy), a także osobami obecnymi w studiu, które uniemożliwiały pracę, rozpraszały Hendrixa i dostarczały mu narkotyki. Hendrix uparcie cyzelował każdy dźwięk i eksperymentował z brzmieniem uzyskiwanym w studiu. Jego pierwsze dwie płyty składały się głównie z krótkich, maksymalnie czterominutowych kompozycji mających strukturę piosenki popowej, na Electric Ladyland nastąpiło zerwanie z tym schematem, na przykład w utworach „1983… (A Merman I Should Turn to Be)” i „Voodoo Chile”, trwających odpowiednio 14 i 15 minut.

W trakcie pracy relacje pomiędzy gitarzystą a basistą The Experience uległy znacznemu pogorszeniu. Doszło nawet do sytuacji, w której Redding wyszedł ze studia w trakcie pracy nad utworem „All Along the Watchtower”, zmuszając tym samym Hendrixa do nagrania partii basowych. Album okazał się wielkim sukcesem, zajął 1 miejsce w USA i 5 w Wielkiej Brytanii.

Po roku spędzonym w Stanach Hendrix wrócił do Anglii i wraz ze swoją dziewczyną Kathy Etchingham wynajął mieszkanie przy Brook Street w zachodnim Londynie. 4 stycznia 1969 wziął udział w „Happening for Lulu” programie brytyjskiej TV BBC nadawanym na żywo. Zagrał wówczas „Voodoo Child (Slight Return)” i „Hey Joe”, które nagle przerwał po czym wykonał własną wersję „Sunshine of Your Love” zadedykowaną grupie Cream, łącznie przedłużył czas przewidziany na występ o 1 minutę i 46 sekund co spowodowało panikę wśród pracowników BBC.

W styczniu koncertował w Skandynawii i Niemczech. 18 i 24 lutego wystąpił w Royal Albert Hall w Londynie; oba występy były filmowane, lecz ich wizualny zapis nie ukazał się do dziś. 3 maja na lotnisku w Toronto Hendrix został zatrzymany pod zarzutem posiadania narkotyków, w jego bagażu znaleziono heroinę i haszysz, które znajdowały się w paczce, jaką przyjął od fana nieświadomy jej zawartości. Po wpłaceniu kaucji w wysokości 10 tys. dolarów został wypuszczony, a 15 grudnia uniewinniony przez sąd. 20 maja nagrywa wraz ze Stephenem Stillsem, Buddym Milesem i Johnem Sebastianem utwór „Live and Let Live” który znalazł się na płycie Timothy’ego Leary You Can Be Anyone This Time Around wydanej w 1970 roku. Odbył tournée po Stanach.

29 czerwca 1969 na Mile High Stadium w Denver The Experience dał swój ostatni występ w oryginalnym składzie: Hendrix, Redding, Mitchell. Podczas wykonywania utworu „Voodoo Child (Slight Return)” publiczność próbowała wtargnąć na scenę, policja użyła gazu łzawiącego mimo wiatru wiejącego w stronę muzyków, grupa zmuszona była przerwać koncert. Po występie w Denver basista grupy Noel Redding ze względu na brak porozumienia z Hendrixem i jego wywiad, w którym stwierdził, że chce rozszerzyć Experience o nowych muzyków (nie konsultował tego z Reddingiem), postanowił odejść i zająć się swoim własnym zespołem Fat Matress.

Po rozpadzie grupy Hendrix wystąpił sam w „Dick Cavett Show” 7 lipca 1969, zagrał „Hear My Train a Comin'” razem z orkiestrą występującą w programie. 10 lipca wystąpił w „The Tonight Show”, wraz z Billym Coxem i Edem Shaughnessym wykonał utwór „Lover Man”. 30 lipca na rynku amerykańskim pojawiła się płyta Smash Hits, zawierająca niewydane wcześniej w Stanach utwory „Red House”, „Can You See Me”, „Remember”. Początkowo planowano wydać płytę koncertową zawierającą nagrania z występów w Royal Albert Hall, Los Angeles Forum i San Diego Sports Arena, jednak wytwórnia Reprise Records odrzuciła ten pomysł.

JimiHendrixExperienceposterNa początku lipca gitarzysta przeniósł się do Shokan spokojnej wioski w pobliżu Nowego Jorku, gdzie mógł wypoczywać i doskonalić swój muzyczny repertuar. 10 dni przed występem Jimi Hendrix, Mitch Mitchell, Billy Cox (gitara basowa), Larry Lee (gitara rytmiczna), Juma Sultan (instrumenty perkusyjne), Jerry Velez (instrumenty perkusyjne) utworzyli nowy zespół „Gypsy Sun and Rainbows”, który zaprezentował się na legendarnym Festiwalu Woodstock 18 sierpnia 1969 przed publicznością liczącą około 300 tys. widzów. Ulewny deszcz spowodował przesunięcie występu zaplanowanego na północ w nocy z niedzieli na poniedziałek. Duża część widowni (ok. 200 tys. osób) opuściła tereny festiwalu, nie chcąc czekać aż przestanie padać, spędzając całą noc na terenach festiwalowych. Ponad dwugodzinny występ rozpoczął się ok. 9 rano.

Wkrótce po zakończeniu koncertu zespół dał jeszcze dwa występy: 5 września w Harlemie i 10 września na otwarciu nowojorskiego klubu Salvation, następnie został rozwiązany, przyczyniły się do tego zarówno kwestie finansowe, jak i brak należytej kontroli Hendrixa nad grupą i współpracy. Ostatnia studyjna sesja odbyła się 6 września. Hendrix, Mitchell, Cox i Sultan wystąpili 9 września w „Dick Cavett Show”, gdzie zaprezentowali utwory „Izabella” i „Machine Gun”. We wrześniu doszło do upozorowanego porwania artysty, został zwolniony po dwóch dniach. Brak jakichkolwiek medialnych czy też policyjnych informacji na ten temat. Hendrix wierzył że za porwaniem stał jego menedżer Michael Jeffery.

W październiku 1969 Jimi Hendrix, Billy Cox i Buddy Miles założyli Band of Gypsys, który po zagraniu dwóch koncertów 31 grudnia 1969 i 2, 1 stycznia 1970 w Fillmore East w Nowym Jorku wydał płytę koncertową zatytułowaną Band of Gypsys zawierającą utwory „Who Knows”, „Machine Gun”, „Changes”, „Power to Love” (znane głównie jako „Power of Soul”), „Message to Love” i „We Gotta Live Together”. Utwory te pochodzą wyłącznie z dwóch koncertów zarejestrowanych 1 stycznia. Wydanie płyty koncertowej było pomysłem na wywiązanie się z zobowiązań kontraktowych artysty wobec producenta Eda Chalpina, który otrzymał do niej prawa w zamian za zrzeczenie się z dochodzenia swoich roszczeń nabytych w ramach kontraktu podpisanego 15 października 1965 roku.

Zespół rozpadł się po nieudanym występie 28 stycznia w Madison Square Garden, kiedy Hendrix po wykonaniu utworów „Who Knows” i „Earth Blues” usiadł na scenie, odmawiając dalszej gry i po chwili ją opuścił. Buddy Miles powiedział później, że widział Michaela Jeffreya dającego gitarzyście dawkę LSD przed wyjściem na scenę, zasugerował też, że menedżer chciał w ten sposób rozbić zespół i doprowadzić do reaktywacji oryginalnego Experience w składzie: Hendrix, Redding, Mitchell. Dwaj ostatni spotkali się z Jefferym tuż przed koncertem i omawiali kwestie związane z planowanym amerykańskim tournée, w którym chcieli uczestniczyć. Ostatecznie Redding nie wrócił do grupy ze względu na sprzeciw Hendrixa, zastąpił go Billy Cox.

Band of Gypsys ukazał się w 25 marca w USA i 12 czerwca w Wielkiej Brytanii, był drugim najlepiej sprzedającym się albumem po Are You Experienced?, utrzymywał się przez 61 tygodni na liście Billboard’s US Top 200. To jedyny oficjalny album koncertowy wydany za życia artysty.

25 kwietnia 1970 roku koncertem w Los Angeles Forum reaktywowane The Jimi Hendrix Experience w składzie: Jimi Hendrix, Mitch Mitchell, Billy Cox, rozpoczęło amerykańskie tournée, często określane mianem „The Cry of Love Tour”. Cała trasa liczyła ponad 30 koncertów głównie w największych amerykańskich aglomeracjach. 1 sierpnia 1970 występem w Honolulu na Hawajach trasa koncertowa została zakończona. Był to zarazem ostatni w życiu artysty koncert w ojczyźnie.

W wolnych dniach pomiędzy koncertami Hendrix pracował w studiu nad swoim nowym albumem First Rays of the New Rising Sun. 15 czerwca otwarto nieoficjalnie jego własne studio Electric Lady. Wcześniej Hendrix nagrywał w różnych studiach, głównie w Olympic Studios w Londynie i Record Plant w Nowym Jorku. Własne studio miało być w dłuższej perspektywie tańsze od wynajmowanego. Miejscem, gdzie mógłby czuć się swobodnie, jego drugim domem, dlatego projekt, którego realizacji podjął się architekt i akustyk John Storyk, powstał na podstawie osobistych wskazówek muzyka. Studio powstało w Greenwich Village w centrum Nowego Jorku. Oficjalne otwarcie odbyło się 26 sierpnia 1970, wśród gości byli między innymi Yoko Ono i Johnny Winter, wtedy też ostatni raz pracował w Electric Lady, nagrał „Belly Button Window” oraz miksował inne utwory, później wyleciał do Londynu.

Po raz kolejny zespół przyjechał do Europy. W środku nocy z 30 na 31 sierpnia wystąpił na wyspie Wight, na zakończenie Isle of Wight Festival, który zgromadził 600 tys. publiczność. Był to jeden z najbardziej znanych koncertów Hendrixa.

JimiHendrix 1967

Tuż przed wyjściem na scenę poprosił Gerry’ego Stickellsa – menedżera trasy zespołu – o zanucenie hymnu Wielkiej Brytanii – moment ten zarejestrowany został na filmie dokumentującym występ. Chwilę później rozpoczął koncert własną wersją „God Save the Queen”. Ponad dwugodzinny występ zakończył jedną ze swych najnowszych kompozycji, utworem „In from the Storm.

„Isle of Fehmarn Love & Peace Festival”, który odbył się w Berlinie był ostatnim koncertem tego tournée. Pierwotnie zaplanowany na 5 września został przełożony na następny dzień ze względu na gwałtowną ulewę. Wśród publiczności szacowanej na 30 tys. osób znajdowali się między innymi członkowie rywalizujących ze sobą niemieckich gangów motocyklowych, którzy później podpalili kasy i główne biuro promotorów, a także próbowali podpalić scenę, ale ogień został na czas opanowany. Słychać było odgłosy strzałów z broni palnej, niegroźnie postrzeleni zostali Gerry Stickells i inny pracownik techniczny zespołu. Po zakończeniu koncertu muzycy w pośpiechu opuścili tereny festiwalu. Następnie Hendrix wrócił do Londynu, by odpocząć, wkrótce miał udać się do Nowego Jorku, Billy Cox wyjechał, ze względu na stan zdrowia, do swojego domu w Memphis, w Tennessee, dalszą część tournée anulowano. 16 września Hendrix wystąpił z Erikiem Burdonem i grupą War w klubie Ronniego Scotta w londyńskiej dzielnicy Soho; grał w kilku utworach w tle, był to jego ostatni występ przed publicznością.

W nocy 17 września dziewczyna Hendrixa Monika Dannemann zawiozła muzyka do mieszkania jakichś ludzi w pobliżu Marble Arch (nie powiedział z kim ma zamiar się spotkać, być może z Devon Wilson, która była w tym czasie w Londynie). Odebrała go godzinę później, a następnie razem wrócili do hotelu Samarkand. Hendrix napisał tam poemat „The Story of Life”, potem pił czerwone wino, wziął 9 tabletek nasennych Vesperax (zazwyczaj brał dwie) i poszedł spać. Kilka godzin później, gdy Dannemann obudziła się, Hendrix był nieprzytomny, wymiotował i dusił się – próbowała go ocucić, ale nie dała rady. W końcu wezwała karetkę. Według ustaleń muzyk jeszcze żył, gdy dotarł do szpitala St. Mary Abbots, nie wiadomo, co wydarzyło się w ciągu następnych 20–40 minut. Zgon który stwierdzono oficjalnie o 12:45 18 września 1970 roku był spowodowany zachłyśnięciem się wymiocinami i zatruciem barbituranami. Sekcja zwłok wykazała, że nigdy nie był uzależniony od heroiny, w jego organizmie znaleziono jednak ślady Durophetu, amfetaminy, Seconalu i Allobarbitalu, które są głównymi składnikami tzw. Black Bombera, a także składniki Vesperaxu – Brallobarbitone i Quinalbarbitone. Najwięcej wykryto nikotyny, poziom alkoholu w moczu wynosił 46mg/100ml, w chwili zażycia przez niego Vesperaxu wynosił prawdopodobnie 100mg/100ml. Według policji i obsługi karetki pogotowia artysta został znaleziony sam w pokoju hotelowym, a drzwi były otwarte na oścież. Monika Dannemann w wywiadach wielokrotnie zmieniała swoją wersję wydarzeń.

{youtube}rXwMrBb2x1Q{/youtube}

Nieprawdziwym jest stwierdzenie, iż umarł z powodu przedawkowania narkotyków – zgon nastąpił w wyniku komplikacji po zażyciu środków nasennych. Oficjalnie przyjmuje się, że śmierć Jimiego Hendrixa była nieszczęśliwym wypadkiem, jednak nigdy nie udało się w 100% wykluczyć morderstwa lub samobójstwa. Pogrzeb odbył się 1 października w Dunlap Baptist Church przy Rainier Avenue South w Seattle, obecni byli na nim przyjaciele i rodzina artysty. W 1994 roku Scotland Yard wznowił śledztwo dotyczące śmierci Jimiego Hendrixa, zostało ono jednak umorzone.

W lutym 1971 roku Devon Wilson w niewyjaśnionych okolicznościach wypadła przez okno nowojorskiego Hotelu Chelsea. 5 marca 1973 roku w katastrofie lotniczej zginął Michael Jeffery, wiele osób w tym Noel Redding uważa, że Jeffery, który regularnie spóźniał się na samoloty wykorzystał okazję, aby symulować własną śmierć i uciec z pieniędzmi grupy. Techniczny zespołu James „Tappy” Wright w swojej książce „Rock Roadie” wydanej w 2009 roku twierdzi że menedżer Michael Jeffery zabił Hendrixa aby otrzymać 2 mln dolarów (1,2 mln funtów) z wypłaty ubezpieczenia na życie artysty. Doktor John Bannister, jeden z lekarzy ratujących Hendrixa w reakcji na wydanie książki Wrighta powiedział, że morderstwo jest prawdopodobne i wskazują na to dowody medyczne. Monika Dannemann popełniła samobójstwo 5 kwietnia 1996 roku.

Po śmierci Hendrixa sprzedaż płyt w czwartym kwartale wzrosła o 450% w porównaniu z trzecim kwartałem 1970 roku. Ponieważ gitarzysta nagrał tylko cztery płyty (w tym jedną koncertową), a pozostawił po sobie wiele niepublikowanych nagrań studyjnych i koncertowych, na rynku pojawiły się różnej jakości zestawienia. Nieprawdziwą jest informacja o kradzieży z mieszkania Hendrixa nagrań określanych mianem Black Gold – zostały one wcześniej przekazane Mitchowi Mitchellowi. W 1972 brytyjski producent Joe Boyd nakręcił film dokumentalny zatytułowany po prostu „Jimi Hendrix”, był on przez wiele lat wyświetlany w kinach na całym świecie. Podwójny album z soundtrackiem (Sound Track Recordings from the Film Jimi Hendrix) jest uważany za najlepszy z pośmiertnych wydawnictw.

W 1995 roku w wyniku długoletnich procesów sądowych ojciec artysty Al Hendrix otrzymał prawa do zarządzania muzyką syna, a po jego śmierci w 2002 roku przejęła je Janie Hendrix (przyrodnia siostra gitarzysty). Experience Hendrix L.L.C. firma na czele której stoi obecnie Janie Hendrix była krytykowana za wykorzystywanie wizerunku Jimiego do sprzedaży np. piłeczek golfowych, odświeżaczy powietrza i wielu innych produktów nie związanych w żaden sposób z muzyką. Brat muzyka, Leon Hendrix który przegrał długą batalię prawną o udziały w Experience Hendrix L.L.C. stwierdził że nie mają oni wizji i interesuje ich tylko zarabianie pieniędzy. Od 1995 roku wydano już reedycje wszystkich oryginalnych płyt Hendrixa, a także zupełnie nowe albumy studyjne i koncertowe, uzupełniając je wydawnictwami na płytach DVD, założono też własne wydawnictwo muzyczne Dagger Records. Od 1997 roku resztę płyt dystrybuowała firma Universal Music Group (wcześniej działająca pod nazwą MCA Records). Od 1 stycznia 2010 roku dystrybucją zajmuje się Sony BMG Music Entertainment, z którą podpisano umowę do 2018 roku.

Hendrix mówił wielokrotnie, że chciałby być pochowany w Anglii, jednak po jego śmierci Al Hendrix sprowadził ciało syna do Stanów, zostało złożone w Greenwood Memorial Park w Renton, w stanie Waszyngton. Tuż obok znalazły się cztery miejsca przeznaczone dla Leona i Janie Hendrix oraz dla samego Ala i jego żony Ayako „June” Fujita, która zmarła w 1999 roku. Widnieje tam napis poświęcony Hendrixowi: „Na zawsze w naszych sercach – James M. „Jimi” Hendrix – 1942–1970″, a pod nim obrazek przedstawiający gitarę Stratocaster (dla praworęcznych), taką z jakiej korzystał ten leworęczny gitarzysta. Miejsce pochówku rodziny Hendrix jest atrakcją turystyczną odwiedzaną przez ponad 14 tys. ludzi rocznie. W 1999, cztery lata po odzyskaniu praw do muzyki artysty, Al Hendrix podjął decyzję o stworzeniu pomnika upamiętniającego syna.

Jimi Hendrix Memorial

W 1988 roku Al Hendrix założył fundację imienia swojego syna która wykorzystuje wizerunek artysty w celu przyciągnięcia kapitału aby realizować cele statutowe, do których należą: programy związane ze sztuką i muzyką oraz ochrona zdrowia i edukacja.

Według RIAA sprzedał w USA 22,5 mln płyt co daje mu 94 miejsce na liście wszech czasów. Obecnie na świecie sprzedaje rocznie 1,2 mln płyt w tym około 0,5 mln w USA. Łącznie na świecie sprzedało się ponad 50 mln albumów z muzyką Hendrixa. Ściągalność jego utworów w internecie wzrosła z 800 tys. w 2007 do 915. tys. w 2008. Łączna Certyfikacja RIAA dla jego albumów – 17 x złoto, 10 x platyna, 6 x multi – platyna. Album „Are You Experienced?” był najlepiej sprzedającym się w USA w 1968 roku. Z 6 mln dolarów dochodu rocznie Hendrix plasuje się na 11 pozycji wśród najlepiej zarabiających zmarłych artystów.

Hendrix, jak i pozostali członkowie The Experience, był uzależniony od narkotyków i alkoholu. Gdy grupa dowiedziała się że jeden z występów ma dać na trzeźwo, odmówiła gry. Orgie i libacje alkoholowe były odskocznią dla muzyków będących nieustannie w trasie. Po wielu latach (w 2008 roku) wydano film pornograficzny, w którym Hendrix miał uprawiać seks z dwiema brunetkami, nie jest jednak pewne czy mężczyzna występujący w nim to rzeczywiście gitarzysta. Kathy Etchingham przyjaciółka artysty twierdzi że to nie on, innego zdania jest jednak między innymi Neville Chester były techniczny The Experience. Zachował się gipsowy odlew członka Hendrixa wykonany przez Cynthię „Plaster Caster” Albritton znany jako „Penis de Milo”.

Był jak czarny Hugh Hefner.
– Ronnie Spector

Wiele fotografii przedstawia Hendrixa noszącego chusty, pierścienie, medaliony i broszki, na początku kariery także odznaki, np. z napisem „Bob Dylan”, co było wyrazem jego fascynacji tym muzykiem. Tuż po dotarciu do Anglii nosił ciemny garnitur i jedwabne koszule, później jego ubiór stawał się coraz bardziej ekstrawagancki. W Monterey miał na sobie ręcznie malowaną jedwabną kurtkę Chrisa Jaggera (brat Micka) i jasnoróżowe boa z piór. Pod koniec 1967 zaczął nosić kapelusz marki The Westerner, skradziony w 1968 został zastąpiony innym, noszonym razem z fioletowym szalem i srebrnymi pierścieniami wokół ronda – czasami z wetkniętym za nie piórem. Od końca 1968 roku zaczął wiązać chustę wokół nogi i ręki, w 1969 wiązał chusty i korzystał z nich jak z przepaski, rezygnując z kapelusza. W tym okresie pojawiły się już stworzone specjalnie dla niego kostiumy sceniczne. Niektóre z jego najbardziej znanych strojów, np. ten w którym wystąpił na Woodstock, stworzyły Colette Mimram i Stella Benabou (była żona Alana Douglasa).

Źródło: Wikipedia.org

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *