Sourland to zbiór opowiadań składający się z 16 historii podzielonych na trzy zasadnicze części. Autorka po raz kolejny przemyca w nich tematy związane z lękiem, samotnością, złowroga przeszłością, w których kiełkuje chęć odnalezienia siebie, zrobienia czegoś odmiennego, od dotychczasowej monotonni życia. Jednak czy zawsze ta wręcz desperacka próba afirmacji swego istnienia ma dobre zakończenie?

Joyce Carol Oates w swoich książkach zazwyczaj skupia się na kobiecie – na jej problemach, emocjach i potrzebach. Nie inaczej było w przypadku zbioru Sourland. Pierwszą część, złożoną z sześciu opowiadań, możemy określić jako historie oscylujące wokół tematu samotności, ale i żądzy, jaką ona wyzwala. Mamy tutaj opowieść o Hadley, która desperacka poszukuje kogoś, kto ją zauważy. Są też historie o kobietach, które zostały pominięte w swoich własnych życiorysach. Zapomniane, odrzucone, obrażanie, niezauważane zwłaszcza przez osoby, które powinny być im najbliższe. Problem alienacji i odrzucenia przewija się w tych różniących się od siebie opowiadaniach o tytułach, które mówią tak niewiele. Są to historie o pewnym braku, które owe kobiety desperacko próbują zapełnić. Pierwsza część treści tego zbioru można zamknąć w zdaniu: chroń mnie przed tym, czego pragnę.

Druga część to cztery opowiadania, które swa specyfiką wpisują się w konwencje thrillera przepełnionego ludzkim dramatem. Bohaterki i bohaterowie tych historii zmierzą się w niej z najmroczniejszymi wspomnieniami ze swojej przeszłości, które odcisnęły piętno na ich psychice. Wciągające opowieści o traumach, walce, przetrwanie i poznawaniu siebie. Opowiadanie Transakcja wymienna jako jedno z nielicznych w tym zbiorze przedstawia mężczyznę jako głównego bohatera. Ten wspomina swoje lata młodzieńcze, które w świecie teraźniejszym nie pozwalają mu żyć w pełni. Te opowiadania są właśnie o tragicznych losach z przeszłości, które determinują przyszłość.

Część ostatnia nawiązuje do tematu końcowego, czyli do śmierci. W tym wypadku wiążę się ona z początkiem czegoś nowego, ale niekoniecznie dobrego. Śmierć wywołuje niepohamowane lęki, poczucie absolutnego wyczyszczenia i bezradności. To nicość, która doprowadza do obłędu, ale jednocześnie w tej czarnej dziurze strachu tli się małe światło, za którym trzeba podążać, bo nie ma już innego wyjścia. W tej części złożonej z sześciu opowiadań jako ostatnie pojawia się tytułowe Sourland, które w niezwykle emocjonalny i prawdziwy sposób zamyka ostateczne znaczenie książki, właśnie w tym jednym słowie Sourland tworząc jakby autonomiczną nazwę dla mrocznego świata rzeczywistości Joyce Carol Oates – świata, z którego nigdy nie budzi się w pełni ani też nigdy w pełni nie zasypia. Autorka przedstawia dwa oblicza życia, z których zawsze to jedno drapieżne i cierpiące determinuje drugie.

Tytuły opowiadań nie są kluczowe, ale nie są też bez znaczenia. Często wyrwane z kontekstu i odnoszące się do z pozoru mało ważnych zagadnień nadają interpretacyjna drogę, która nierzadko nie ma właściwego zakończenia i rozwiązania. Oates przekazuje wiele emocji – najczęściej tych depresyjnie przejmujących, ale nie robi tego w sposób nachalny, czy cierpiętniczy. Największe koszmary opowiada w sposób przenikliwy, ale w tonie najzwyczajniejszej codzienności życia.

Oates jest mistrzynią grozy, jednak nie tej fikcyjnej przepełniona nienazwanymi potworami. Jej opowieści odnoszą się do rzeczywistych lęków. To gra bólu i śmierci, chęci życia i przetrwania, próby konfrontacji ze wszystkimi trudami otaczającego świata.

Opowiadania Oates nie mają zakończeń ani dobrych ani złych. Wiążą się z kolejnością wydarzeń, odpowiedzialnością za czyny, których nie może zmienić żaden bieg wydarzeń. Sourland to z pewnością książka, która ukazuje „mroczną stronę rzeczywistości” i odsłania jej pozory. Specyficzny styl autorki może zrazić, bądź przyciągnąć w swej wyjątkowości. Historie wyrwane z życiorysów mogą zaciekawić, ale i odrzucić. Jest to proza, która oddziaływuje na emocje odbiorcy, ale jakie to będą odczucia zależy już tylko od nas samych.

Autorka: Joyce Carol Oates
Tytuł: Sourland
Wydawnictwo: Bellona
Data wydania: 24 październik 2013
ISBN: 9788311129931
Liczba stron: 455