Jan Sebastian Bach, Winston Churchill, markiz de Sade, Charles Darwin, Albert Einstein, Sigmund Freud, John F. Kennedy, Adolf Hitler, John Lennon, Pablo Picasso, Lew Tołstoj, Neron, Voltaire, Benjamin Franklin, Bill Gates, Vincent van Gogh, Napoleon Bonaparte, Józef Stalin – o tych osobach słyszał chyba każdy, kto choć trochę interesuje się kulturą, literaturą, historią. To nazwiska osób, które mniej lub bardziej chlubnie zapisały się na kartach historii świata. Bez trudu zresztą można znaleźć obszerne ich biografie w rozmaitych źródłach. Równie ciekawe mogłyby się okazać życiorysy tych, dzięki którym osoby te przyszły na świat – ich matek. Nie w każdym jednak przypadku zachowały się dokładne informacje o życiu owych kobiet. Dzięki książce Ruth Midgley, która ukazała się w naszym kraju nakładem wydawnictwa Świat Książki, mamy okazję nieco bliżej poznać często trochę zapomniane matki sławnych ludzi.
Znajdziemy tu pięćdziesiąt opowieści o matkach znanych osób różnych narodowości, żyjących w różnych czasach i epokach (warto dodać, iż w wydaniu polskim zostały dodane biogramy dwóch Polek: Marii z Billewiczów Piłsudskiej i Emilii z Kaczorowskich Wojtyłowej).
Przytoczone tu historie są bardzo ciekawe. Czytając je, mamy okazję dowiedzieć się, jakimi osobami były opisywane tu kobiety, z jakich rodzin się wywodziły, jak wyglądało ich życie, czym zajmowały się i co należało do ich zainteresowań. Jednocześnie lektura ta dostarcza nam też pewnej wiedzy na temat prywatnego życia znanych nam dziś bardzo dobrze ludzi – polityków, muzyków, pisarzy, władców, naukowców: jacy byli oni w dzieciństwie i we wczesnej młodości. Nacisk został tu oczywiście położony przede wszystkim na relacje łączące matki ze swymi synami czy córkami. Przeczytamy więc tu o tym, które z matek w jakiś sposób stały się dla swych dzieci inspiracją, przyczyniając się do wyboru ich drogi życiowej i osiągnięcia przez nie w późniejszym życiu sukcesów. Dowiemy się, czy cieszyły się z owych osiągnięć, czy wręcz przeciwnie, stawały się przeszkodą w drodze na życiowe szczyty. Zyskamy wiedzę na temat tego, jak matki postrzegały wykonywane przez ich pociechy zawody i pełnione funkcje oraz czy życie znanych nam dziś sławnych osób wywarło jakiś wpływ na życie ich matek. Mamy szansę zaspokoić również ciekawość związaną z tym, jaki stosunek miały przedstawione tu kobiety do tych czynów ich dzieci, które trudno uznać za chlubne: czy wiedziały o nich i je popierały, czy może potępiały.
Autorka zawarła w swej książce sporo rozmaitych ciekawostek, które wielu czytelników mogą zaskoczyć, zadziwić, zainteresować. Jakie wydarzenie z dzieciństwa Muhammada Alego, będące jakby „proroctwem” jego późniejszej kariery, mocno odczuła jego matka? Co matka Ala Capone przyniosła swojemu synowi po ogłoszeniu wyroku skazującego go na karę więzienia? W jaki sposób Fidel Castro wymusił na rodzicach, by posłali go do szkoły? Czy ze śmiercią matki Abrahama Lincolna wiąże się jakaś tajemnica? Za co Martin Luther został przez swoją matkę wychłostany do krwi? Jaki ulubiony przysmak posyłała matka Józefowi Stalinowi? Z jakiego powodu Charles Dickens żywił żal do swojej matki? Jak zareagowała Elżbieta, królowa matka, gdy podczas II wojny światowej bomba trafiła w Pałac Buckingham? Czyja matka nazywała swego męża wujkiem? Co na temat małżeństwa sądziła matka Ludwiga van Beethovena? W jakiej sytuacji Louis Armstrong zapłakał – podobno jedyny raz w życiu? Czyja matka nie chciała oddać swojej synowej rodowych brylantów? Te i inne intrygujące fakty znajdziemy w książce Matki sławnych ludzi.
Książkę tę przeczytałam z dużym zainteresowaniem. Czyta się ją dobrze i szybko, nie tylko z powodu na podziału na krótkie rozdziały, ale też ze względu na żywy język, jakim zostały napisane. Nie są to typowe suche notki biograficzne, ale raczej opowiastki wyjęte z życia kobiet, których sylwetki zostały tu zaprezentowane. Są to opowieści bardzo zróżnicowane, dotyczą bowiem różnych epok, mówią o kobietach różnych narodowości i wywodzących się z rodzin o odmiennych statusach społecznych i majątkowych. Ze względu na swój charakter, osobowość, poczynania mogą u czytelników wzbudzać sympatię lub antypatię. Także ich losy rozmaicie się potoczyły: jedne z nich żyły dłużej, inne dość krótko; życie jednych było szczęśliwe, innych – przypominały pasmo trosk i zmartwień. Stąd też i nastrój tych opowieści jest zróżnicowany: niektóre są bardzo ciepłe, nawet wzruszające, są też zabawne, ale także i smutne. Są wśród nich takie, które dostarczają nam bogatszej wiedzy na temat przedstawianych kobiet, i te, których zawartość treściowa jest nieco mniejsza – wszystko zależy od tego, ile informacji przetrwało do naszych czasów.
Biorąc pod uwagę to wszystko, o czym tu wspomniałam, podczas lektury książki Ruth Midgley nie ma czasu na nudę, o czym przekonałam się osobiście. Najbardziej uwagę moją przykuły historie dotyczące matek Jane Austen, Osamy bin Ladena, Charliego Chaplina, Winstona Churchilla, braci Marx, Marilyn Monroe, George’a Washingtona, Ala Capone, Adolfa Hitlera czy Oscara Wilde’a, ale o wszystkich mogę szczerze powiedzieć, że dzięki zawartym w nich ciekawym faktom w przyjemny sposób wzbogaciłam swoją wiedzę. Dodam, że publikację tę uzupełniają zamieszczone w niej liczne, ciekawe czarno-białe fotografie, które stanowią jej dodatkowy atut.
Matki sławnych ludzi to książka warta przeczytania i godna polecenia. Myślę, że każdy czytelnik, który po nią sięgnie, znajdzie tu coś dla siebie, coś, co go zainteresuje, a może i zainspiruje do tego, by dzięki rozmaitym dostępnym źródłom zawrzeć bliższą znajomość z przedstawionymi tu kobietami oraz ich sławnymi potomkami. Zachęcam zatem do lektury!
Autor: Ruth Midgley
Tytuł: Matki sławnych ludzi
Tytuł oryginalny: 50 Mothers Who Shaped the World. Biographies of Mothers of the Famous and Infamous
Przekład: Anna Maziarska
Data wydania: 21 maja 2014
Wymiary: 125×200 mm
Liczba stron: 280
Oprawa: miękka ze skrzydełkami
Wydawnictwo: Świat Książki
ISBN: 978-83-7943-455-8
Gatunek: literatura faktu, biografie