21 maja przypada Światowy Dzień Różnorodności Kulturowej (Światowy Dzień Różnorodności Kulturowej dla Dialogu i Rozwoju; ang. World Day for Cultural Diversity for Dialogue and Development).
Obchodzone corocznie święto zostało ustanowione przez Zgromadzenie Ogólne ONZ rezolucją 57/249 z 22 grudnia 2002 roku w myśl Powszechnej Deklaracji o Różnorodności Kulturowej uchwalonej na 31 Sesji Konferencji Generalnej UNESCO w dniu 2 listopada roku 2001. Rezolucja odnosi się do zasady tolerancji i poszanowania dla różnorodności kulturowej oraz promocji i ochrony praw człowieka, w tym prawa do rozwoju.
Celem obchodów jest promocja kultury, różnorodności kulturowej, dziedzictwa kulturowego – zarówno materialnego, jak i niematerialnego, produktów przemysłu artystycznego, dóbr oraz usług związanych z kulturą. To również okazja, jak podkreśla UNESCO, do uświadomienia rządów, polityków, instytucji kultury i uczestników życia społecznego, o potrzebie przeciwstawiania się nierównościom w traktowaniu kultur i konieczności szczególnej ochrony najbardziej podatnej na zniszczenie kultury krajów rozwijających się, w których zasadnicze znaczenie ma kształtowanie właściwej polityki kulturalnej i wypracowanie mechanizmów strukturalnych ochrony lokalnych kultur, w tym ich szczególnie istotnego elementu – języka. Wielkie znaczenie ma w tym kontekście odpowiednia polityka kulturalna kraju, uwzględniająca wkład wiedzy tradycyjnej, nie tylko w odniesieniu do ochrony zasobów kultury, ale także ochrony środowiska i zarządzania bogactwami naturalnymi, gdzie potrzebna jest synergia pomiędzy współczesną nauką a wiedzą tradycyjną.
Proklamując 21 maja Światowym Dniem Różnorodności Kulturowej, Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych kierowało się nie tylko zasadą poszanowania i ochrony praw człowieka, ale także wyjątkowym znaczeniem kultury jako czynnika prorozwojowego i sprzyjającego budowaniu pokojowych relacji między ludźmi.
Powszechna Deklaracja o Różnorodności Kulturowej, uchwalona jednomyślnie na 31 Sesji Konferencji Generalnej 2 listopada 2001 roku, poprzedziła uchwalenie 20 października 2005 roku Konwencji UNESCO w sprawie ochrony i promowania różnorodności form wyrazu kulturowego.
Deklaracja stanowiła, że różnorodność jest wspólnym dziedzictwem ludzkości oraz że różnorodność kulturowa jest źródłem kreatywności i niezbędnym elementem dla dynamicznego rozwoju społeczeństw. Ochrona różnorodności kulturowej stanowi integralną część praw człowieka i jako taka powinna być postrzegana jako nakaz etyczny. Chroniąc różnorodność chronimy równocześnie prawa mniejszości, zagrożone języki oraz prawo do edukacji i ekspresji w języku ojczystym. Deklaracja zwracała również uwagę, że niezbędnym kryterium dla ochrony różnorodności jest ochrona dziedzictwa kulturalnego oraz aktywna polityka kulturalna gwarantująca powszechny dostęp i upowszechnianie informacji na temat dóbr kultury, twórczości oraz zapewniająca swobodną cyrkulację myśli.
Deklaracja zalecała też międzynarodową współpracę w celu stworzenia i wsparcie rodzimych przemysłów kulturalnych zdolnych do zaistnienia zarówno na szczeblu krajowym jak i międzynarodowym. Wskazywała również na potrzebę współpracy sektora publicznego i prywatnego dla skutecznej ochrony i wsparcia różnorodności.
Źródła: Unesco.pl, Wikipedia.org