Naprawdę nazywała się Eunice Kathleen Waymon. Przyszła na świat 21 lutego 1933 roku pod adresem 33 East Livingston Street w miasteczku Tryon w Północnej Karolinie, jako szóste z siedmiorga dzieci swoich rodziców. Podobnie jak wielu innych czarnych piosenkarzy, była w dzieciństwie zainspirowana sukcesami Marian Anderson i zaczęła śpiewać w swoim kościele, od wczesnych lat przejawiając też wielki talent pianistyczny. Kiedy w wieku 10 lat dała swój pierwszy publiczny koncert, jej rodzice musieli przesiąść się do tylnych rzędów w sali, żeby zrobić miejsce białym słuchaczom i słuchaczkom. Ten incydent wpłynął silnie na jej późniejszą walkę o prawa obywatelskie.
Kiedy miała 17 lat, przeprowadziła się do Filadelfii, gdzie nauczała gry na fortepianie i akompaniowała piosenkarzom. Dzięki sponsorom rozpoczęła naukę w nowojorskiej prestiżowej szkole Juilliard School of Music, ale brak pieniędzy zmusił ją do przerwania nauki i porzucenia marzeń o podbiciu Ameryki jako pierwsza czarnoskóra pianistka koncertowa. Później usiłowała się jeszcze dostać na zajęcia z gry na fortepianie w Curtis Institute, ale jej kandydaturę odrzucono. Simone była przekonana, że stało się tak z powodów rasowych.
Artystka zwróciła się więc ku bluesowi i jazzowi, dając pierwszy występ w jednym z klubów nocnych w Atlantic City. W 1954 przyjęła swój pseudonim („Niną” nazywał ją jej chłopak, zaś „Simone” to hołd dla francuskiej aktorki Simone Signoret). Szerszy rozgłos zdobyła w 1959 porywającą interpretacją piosenki I Loves You Porgy z opery Porgy and Bess George’a Gershwina, jedynym utworem, który awansował do czołowej czterdziestki list przebojów w USA. Wkrótce potem był singel My Baby Just Cares For Me, wykorzystany później w reklamach Chanel No. 5 na wyspach brytyjskich oraz w filmie Bernardo Bertolucciego Ukryte pragnienia. Wytwórnia Aardman Animations Nicka Parka i Petera Lorda nakręciła do niego również teledysk, wykorzystując technikę animacji plastelinowej.
{youtube}eYSbUOoq4Vg{/youtube}
W latach 60. Nina Simone była zaangażowana w ruch obrony praw obywatelskich, co zaowocowało nagraniem kilku piosenek o wymowie politycznej: To Be Young, Gifted and Black (później nagrana też przez Arethę Franklin i Donny’ego Hathawaya), Blacklash Blues, Mississippi Goddam (odpowiedź na zabójstwo Medgara Eversa i wysadzenie kościoła w Birmingham w Alabamie, gdzie zginęło czworo czarnych dzieci), I Wish I Knew How It Would Feel to Be Free oraz Pirate Jenny Kurta Weilla.
W 1961 Simone nagrała swoją wersję tradycyjnej piosenki House of the Rising Sun, śpiewanej też przez Boba Dylana i – przede wszystkim – The Animals. Piosenkarka znana jest też z hitu Screamin’ Jaya Hawkinsa I Put a Spell on You, Aint Got No (I Got Life) z musicalu Hair czy Here Comes the Sun The Beatles. Była artystką bardzo wszechstronną, potrafiła podczas jednego koncertu zagrać utwory z najróżniejszych dziedzin muzycznych – jazzu, bluesa, gospel, a nawet z pogranicza muzyki poważnej.
Sławę przyniósł jej utwór Sinnerman, wykorzystany w filmie Afera Thomasa Crowna (1968) Normana Jewisona. Ta sama piosenka rozbrzmiała również w remake’u filmu z 1999, w którym wystąpili Pierce Brosnan i Rene Russo, a także w filmach: Komórka (2004), Inland Empire (2006) i Miami Vice (2006), serialach: Hoży doktorzy (2001) i Sherlock (2011) oraz grze The Saboteur (2009).
W 1971 roku Simone wyjechała z USA po konfliktach z agentami, firmami nagraniowymi i władzami skarbowymi, choć publicznie jako powód wyjazdu podawała rasizm. Powróciła w 1978 i została zaaresztowana za niepłacenie podatków (przez kilka lat rzeczywiście nie płaciła podatków w ramach protestu przeciw wojnie w Wietnamie). Później mieszkała w różnych krajach na Karaibach, w Afryce i Europie, występując aż do sześćdziesiątego roku życia. W latach 80. regularnie koncertowała w klubie jazzowym Ronniego Scotta w Londynie.
Miała opinię osoby bardzo chwiejnej i niełatwej we współpracy, choć gwałtownie protestowała przeciw takim określeniom. Na scenie była na ogół wyniosła i dumna, ale w późniejszych latach często przeplatała piosenki dowcipnymi anegdotami ze swojego życia. Swoim królewskim stylem zapracowała sobie na przydomek „Najwyższej Kapłanki Soulu” (High Priestess of Soul).
Jej córka, aktorka i piosenkarka znana jako Simone, wystąpiła na Broadwayu w Aidzie.
W 1992 roku ukazała się autobiografia artystki pod tytułem I Put a Spell on You.
W roku 1993 osiedliła się w pobliżu Aix-en-Provence na południu Francji. Zmarła we śnie w Carry-le-Rouet 21 kwietnia 2003 roku.
Utwory Niny Simone pojawiły się na ścieżkach dźwiękowych do filmów: Kryptonim Nina (5 piosenek), Płytki grób (1994) Danny’ego Boyle’a, Romeo i Julia (1996) Baza Luhrmanna, Big Lebowski (1998) braci Coen, Przed zachodem słońca (2004) Richarda Linklatera, Inland Empire (2006) Davida Lyncha czy Sekrety (2007) Alice Nellis. W filmie Rewers (2009) Borysa Lankosza usłyszeć można jej utwór Don’t Let Me Be Misunderstood, w Niewinnych kłamstewkach (Les Petits Mouchoirs, 2010) Guillaume’a Caneta – kompozycję My Way, zaś w filmie Nietykalni (2011) Oliviera Nakache’a i Erica Toledana – utwór Feeling Good.
Źródło: Wikipedia.org