W roku 1905 wystawił swoje prace w słynnym Salonie Jesiennym (wystawa artystyczna, organizowana corocznie od 1903 roku w Paryżu przez Société du Salon d’Automne – Stowarzyszenie Salonu Jesiennego). Wykształcił wkrótce własny styl. Sławę osiągnął jeszcze za swego życia. Matisse zapełniał swoje płótna plamami żywych, świetlistych, zwykle silnie kontrastowych barw, które częstokroć, w trosce o czytelność obrazu, obwodził delikatnym konturem.

Po operacji onkologicznej utracił sprawność fizyczną i poruszał się na wózku inwalidzkim (nie mógł pracować przy sztalugach) – zmienił się wtedy profil jego twórczości – tworzył odtąd papierowe kolaże. Henri Matisse był swego czasu rywalem Pabla Picassa. Zmarł 3 listopada 1954 roku w Nicei.

Fowizm (z fr. Les Fauves – dzikie zwierzęta, drapieżniki) to kierunek w malarstwie francuskim początku XX wieku o bardzo żywej i oderwanej od rzeczywistości kolorystyce dzieł.

Ponieważ świat widzialny jawi się jako barwny, malarstwo od wieków posługuje się kolorem właściwym naturze rzeczy. Fowizm jako kierunek istniał bardzo krótko, rozwijał się w latach 1905-1908, a więc w czasie, gdy secesja osiągnęła pełnię. Nie należy jednak do typowych zjawisk tego stylu, lecz jest początkiem rewolucji, która dokonała się w sztuce w XX wieku. Jak każda zasada i ta musiała zostać złamana w burzliwym okresie modernizmu. Choć już Paul Gauguin w niektórych swoich obrazach operował barwą dość swobodnie, prawdziwa burza kolorów rozpętała się na początku XX wieku. Rozwijający się ekspresjonizm, akcentujący poryw malarski, wyrażał się m.in. w szokujących zestawieniach kolorystycznych. Fowizm to właściwie odłam ekspresjonizmu, który jednak nie posiada płaszczyzny dramaturgicznej i intelektualnej. Ta beztroska wyraża się już w samej nazwie ruchu, pochodzącej od francuskiego rzeczownika les fauves, oznaczającego „dzikie zwierzęta”. Słowem tym francuski dziennikarz Louis Vauxcelles określił grupę artystów, którzy wystawiali swoje prace na Salonie Jesiennym w 1905 roku.

„Przywódcą fowistów” nazywano właśnie Henriego Matisse’a, który na swoich obrazach zestawiał czyste kolory, często pozbawiając je ich związków z rzeczywistością. Jego silnie uproszczone, dziś powiedzielibyśmy – „komiksowe”, płótna są tak naprawdę plamami wyrazistych kolorów (jak np. w Tańcu z 1910).

Maurice de Vlaminck i André Derain stosowali mniejsze pociągnięcia kontrastujących barw, budujących absurdalny świat, w którym trawa jest czerwona, a góry purpurowe. Obydwaj chętnie przedstawiali świat miasta (Most w Chatou de Vlamincka – 1906, Katedra Św. Pawła Deraina z tego samego roku). Również Raoul Dufy ożywiał malowane przez siebie krajobrazy, jednak raczej wyostrzając kolory niż je zamieniając – jego płótna przypominają dziecięce kolorowanki (np. Kasyno w Nicei z 1927). Kees van Dongen malował portrety w stylu przypominającym Matissa, ożywiając je chętnie ostrymi czerwieniami.

Z fowizmem łączony jest także Georges Rouault, jednak jego styl był bliższy czystemu ekspresjonizmowi: stosował on bardziej łagodną paletę i często sięgał do tematu śmierci, w stylu przypominającym dramatyczne wizje Jamesa Ensora. Również Georges Braque przez pewien czas tworzył w stylu fowistycznym, ale większość swego malarskiego życia poświęcił kubizmowi.

Fowizm szybko wyczerpał swój twórczy potencjał, a artyści rozeszli się w swoich kierunkach, zwykle oscylując wokół ekspresjonizmu. Dalekie echa buntowniczego koloru fowistów można dziś odnaleźć w transawangardzie włoskiej i u neofowistów.

O jednym z najbardziej znanych obrazów Matisse’a Taniec przeczytasz TUTAJ.

Galeria:

Wybrane dzieła:

Akt leżący z draperią (1923-240, 38 × 61 cm, Musée de l’Orangerie, Paryż
Akt siedzący na ornamentowym tle (1925-26), 130 × 98 cm, Centre Georges Pompidou, Paryż
Akt siedzący z tamburynem (1926), 74,3 × 55,7 cm, Metropolitan Museum of Art, Nowy Jork
Algierka (1909), 81 × 65 cm, Centre Georges Pompidou, Paryż
Autoportret (1906), 55 × 46 cm, Statens Museum for Kunst, Kopenhaga
Autoportret (1918), 65 × 54 cm, Musée Matisse, Le Cateau-Cambrésis
Czerwona pracownia (1911), 180 × 220 cm, Museum of Modern Art, Nowy Jork
Czerwony pokój lub Harmonia czerwieni (1908-09), 180 × 246 cm, Ermitaż, Sankt Petersburg
Czytająca dziewczyna (1905-06), 75 × 60 cm, Museum of Modern Art, Nowy Jork
Drzewo (1898), 18 × 22 cm, Musée des Beaux-Arts, Bordeaux
Hiszpanka, harmonia w błękicie (1923), 47 × 28 cm, Metropolitan Museum of Art, Nowy Jork
Kobieta w błękicie (1937), 92,7 × 73,6 cm, Museum of Art, Filadelfia
Martwa natura z bakłażanami (1911), 212 × 246 cm, Musée de peinture et de sculpture, Grenoble
Muzyka (1910), 260 × 389 cm, Ermitaż, Sankt Petersburg
Nimfa i Satyr (1909), 89 × 117 cm, Ermitaż, Sankt Petersburg
Odaliska z uniesionymi ramionami (19230, 65 × 50 cm, National Gallery of Art, Waszyngton
Pani Matisse. Portret z zieloną smugą (1905), 40,5 × 32,5 cm, Statens Museum for Kunst, Kopenhaga
Portret Deraina (1905), 38 × 28 cm, Tate Gallery, Londyn
Przepych, spokój, rozkosz (1904), 98 × 118 cm, Musée d’Orsay, Paryż
Radość życia (1905-06), 174 × 238 cm, The Barnes Foundation, Merion
Rodzina artysty (19110, 143 × 194 cm, Ermitaż, Sankt Petersburg
Różowy akt (1935), 66 × 93 cm, Museum of Art, Baltimore
Smutek króla (1952, 292 × 386 cm, Centre Georges Pompidou, Paryż
Ślimak (1953), 286 × 287 cm, Tate Gallery, Londyn
Taniec (1909-10), 260 × 390 cm, Ermitaż, Sankt Petersburg
Taniec (1912), 190,5 × 114,5 cm, Muzeum Sztuk Pięknych im. Puszkina w Moskwie
Ulica w Arcueil (1899), 22 × 27 cm, Statens Museum for Kunst, Kopenhaga
Wielkie czerwone wnętrze (1948), 146 × 97 cm, Centre Georges Pompidou, Paryż
Złote rybki (1911), 147 × 98 cm, Muzeum Sztuk Pięknych im. Puszkina w Moskwie

Źródło: Wikipedia.org