Spadkobiercy ziemskiej kultury, kosmiczni rozbitkowie, od wielu pokoleń, już od sześciuset ziemskich lat, trwają na planecie Werel – wielkim, nieprzyjaznym, choć nadającym się do zamieszkania globie, który dzielą z przedstawicielami innych ras. Prawo Ligii Wszystkich Światów zabrania im żyć na poziomie przewyższającym ludy tubylcze, stanowczo zakazuje również dzieleniem się z nimi wyższą technologią – nie z egoizmu, ale ze względu na poczucie odpowiedzialności. To sprawia jednak, że z czasem zapomnieli wiele ze swej wiedzy, nie budują już latających statków ani innych maszyn, niewiele pozostało z dorobku potężnej niegdyś Ligii. Dawni ziemianie, zwani teraz farbornami, ciemnoskórzy, obdarzeni zdolnościami mentalnymi, traktowani są przez tubylców z nieufnością i rezerwą, choć bez otwartej agresji. Żyją na jednej ziemi, ale obok siebie, ich ścieżki przecinają się niezwykle rzadko. Teraz jednak, w obliczu wspólnego zagrożenia, przeciąć się muszą – czy uda się, mimo wielu barier, nawiązać nić porozumienia i współdziałać?

Oto zbliża się bowiem nie tylko ciężka, długa zima, która na Werel trwa kilkadziesiąt lat; ale także nadciągają hordy ghalów, wojowniczych, prymitywnych koczowników, którzy sami nie budując miast, wędrują z miejsca na miejsce, łupiąc po drodze wszystko, co tylko zdołają. Tym razem jednak są silniejsi niż zwykle… Czy ciemnoskórzy farbotnowie i złotoocy mieszkańcy Tewaru będą potrafili zjednoczyć siły?

W Planecie wygnania w warstwie fabuły mamy do czynienia z dynamiczną akcją; autorka szybko ją zawiązuje, by później coraz bardziej przyspieszać. Opis wydarzeń jest sugestywny, wciągający, trudno znaleźć chwilę wytchnienia w czytaniu, podobnie jak bohaterkom i bohaterom – w zmaganiach opisanych na kartach książki. Równolegle z wątkiem zbrojnego konfliktu śledzimy inne, co najmniej równie ważne: historię niezwykłej, bo omijającej wszelkie bariery miłości dwojga głównych bohaterów: Rolery, córki tubylczego wodza Mężów Askatewaru oraz Jacoba Agata Alterry, jednego z przywódców farbornów oraz opowieść o tym, jak trudne jest porozumienie między przedstawicielami ludów o odmiennej historii, tradycji czy stylu życia. Opowieść o tym, jak poważne konsekwencje może nieść ze sobą nieumiejętność otwarcia się na drugiego człowieka.

Ursula K. Le Guin daje w Planecie wygnania kolejny raz upust swoim zainteresowaniom antropologią kulturową – po mistrzowsku pokazuje wszystko to co dzieli, ale i co łączy jej bohaterów pochodzących z różnych światów. Znakomicie opisuje także relacje między postaciami – podobnie, jak czyni to w innych swoich książkach: sugestywnie, wiarygodnie, ale jednocześnie nie wprost, pozostawiając sporo niedomówień i skłaniając czytelnika do snucia domysłów. Unika prostych konstatacji, pozostawiając nam, odbiorcom, wyciąganie wniosków.

Choć autorka, jak zwykle, przemyca w swej opowieści coś od siebie, Planeta wygnania jest przede wszystkim pełną akcji, dynamiczną i oddziałującą na emocje opowieścią, którą czyta się znakomicie, nie zwracając zbytnio uwagi na upływ czasu. W efekcie pochłania się ja szybko – także z uwagi na niewielką objętość książki.

Powieść, opublikowana po raz pierwszy w 1966 roku, przetrwała próbę czasu i nadal stanowi, wprawdzie nieduży z uwagi na gabaryty, ale jednak kawałek fantastyki na wysokim poziomie. Książka jest luźno powiązana z pozostałymi częściami, można więc czytać ją oddzielnie, choć, oczywiście, polecam lekturę wszystkich części cyklu Ekumena w odpowiedniej kolejności. Polecam szczególnie tym, którzy mają ochotę na lekturę z jednej strony dość lekką i wciągającą, z drugiej jednak wymagającą pewnej umiejętności zrozumienia psychologicznych niuansów. Na koniec pochwalę jeszcze samą jakość wydania – Le Guin wydawana przez Książnicę ma szczęście do pięknych, klimatycznych okładek. Cieszę się, bo twórczość tej autorki zdecydowanie zasługuje na atrakcyjną oprawę.

Przeczytaj o pozostałych książkach z cyklu:

Świat Rocannona, Ursula K. Le Guin – recenzja
Miasto złudzeń, Ursula K. Le Guin – recenzja

Więcej o Ursuli K. Le Guin przeczytasz TUTAJ.

Autor: Ursula K. Le Guin
Tytuł: Planeta wygnania
Tytuł oryginalny: Planet of Exile
Wydawca: Książnica
Rok wydania: 2010
Rok wydania oryginału: 1966
Liczba stron: 192
Format: 125×195 mm
Oprawa: miękka ze skrzydełkami
ISBN-13: 978-83-245-7875-7
Gatunek: fantastyka