Stanisław Sojka, Soyka – polski wokalista jazzowy i popowy, pianista, gitarzysta, skrzypek, kompozytor, aranżer.

Stanisław Sojka urodził się 26 kwietnia 1959 roku w Żorach. Zaczął występować już w wieku 7 lat, kiedy to zaczął śpiewać w sopranach w gliwickim chórze katedralnym, po czym mając 14 lat został kościelnym organistą. Był wówczas uczniem Podstawowej Szkoły Muzycznej I stopnia w Gliwicach, gdzie uczył się gry na skrzypcach. Naukę kontynuował w Liceum Muzycznym w Katowicach, po czym studiował na Akademii Muzycznej im. K. Szymanowskiego w Katowicach, na kierunku aranżacji i kompozycji. W czasie studiów był wokalistą uczelnianego big-bandu Puls, z którym dokonał kilku nagrań dla Polskiego Radia w Katowicach.

Pod koniec lat 70’ Sojka współpracował z jazzowym zespołem Extraball, był więc znany w środowisku jazzowym. Dyrektor jazzowej wytwórni płytowej Poljazz zaproponował wokaliście prestiżowy koncert, który miał być jednocześnie zarejestrowany na potrzeby jego pierwszej płyty. W ten sposób Sojka solowo zadebiutował na scenie w listopadzie 1978 roku, recitalem w Filharmonii Narodowej w Warszawie, w ramach cyklu „Jazz w Filharmonii”. Przedstawił wówczas własne interpretacje standardów jazzowych, soulowych, r&b, a także polskich pieśni ludowych i kolęd. W następnym roku koncert ukazał się na jego pierwszej płycie Don’t You Cry. Ponadto zdobył wtedy I nagrodę na Lubelskich Spotkaniach Wokalistów Jazzowych. W tym samym roku Sojka zaczął nagrywać również popowe nagrania. Najpierw zaśpiewał w duecie z najpopularniejszą wówczas wokalistką pop, Anną Jantar, cover przeboju z musicalu „Grease”, zatytułowany „You’re The One That I Want”. W 1980 roku Sojka wystąpił w śpiewogrze Katarzyny Gaertner „Pozłacany warkocz”, u boku takich gwiazd jak Maryla Rodowicz czy Andrzej Zaucha. Doczekał się wtedy także pierwszego solowego hitu, „Śliczna różdżkareczka”.

{youtube}WNEFuGR2KkM{/youtube}

Drugi album Soyki, Blulula z 1981 roku, został okrzyknięty przez dziennikarzy najlepszym jazzowym albumem roku i osiągnął status „Złotej płyty”. Wokalista zaczął występować w całej Europie. W 1982 roku wystąpił na międzynarodowych festiwalach jazzowych w Norymberdze i Stambule. W tym samym roku Sojka nagrał przebój Grażyny Łobaszewskiej „Czas nas uczy pogody”, dopisując go również do listy swoich popowych hitów. W 1984 roku dostąpił zaszczytu supportowania we Francji koncertu Raya Charlesa. W latach 1983-1988 Sojka co rok był wybierany przez czytelników magazynu „Jazz Forum” najlepszym wokalistą jazzowym. W tym samym okresie dla Polskiego Radia wciąż nagrywał jednak kolejne popowe piosenki, ale tym razem już własne kompozycje. Nagrania te zebrano na jednej płycie dopiero w 1989 roku.

W 1983 roku Sojka wydał album ze standardami Duke’a Ellingtona Soyka Sings Ellington oraz płytę Matko, która nas znasz… z muzyką religijną. W 1985 roku ukazał się album W piwnicy na Wójtowskiej z koncertem, na którym zaśpiewał następne covery jazzowe i soulowe. Artysta stworzył swój własny, bardzo charakterystyczny styl kompozycji oraz wykonania, a mianowicie charakterystyczne synkopowane fortepianowe frazowanie.

W 1984 roku Sojka został wokalistą efemerycznej formacji Svora, z którą nagrał trzy piosenki dla polskiego radia , „Dokąd idziesz”, „Co ty na to” oraz „Madame schizofrenia”. W tym samym roku wziął udział w nagraniu pierwszej solowej płyty Tadeusza Nalepy.
W 1986 roku Stanisław Sojka podpisał dwuletni kontrakt płytowy z zachodnioniemieckim oddziałem wytwórni RCA i nagrał tam swój pierwszy popowy i jedyny międzynarodowy album, zatytułowany Stanisław Sojka. Płyta przepadła na rynkach zagranicznych, ale na początku 1987 roku przyniosła wokaliście popularność w Polsce, za sprawą przeboju Love Is Crazy.

W 1988 roku, po powrocie z Niemiec, Sojka nagrał tytułową piosenkę do filmu Piłkarski poker. W 1989 roku ukazała się płyta Radioaktywny, na której zebrano radiowe nagrania wokalisty, dokonane na przestrzeni lat 1983-1988, w tym przebój Absolutnie nic.

{youtube}m0vWWNICcLY{/youtube}

W 1990 roku Stanisław Sojka, odtąd występujący jako Soyka, wylansował przeboje Cud niepamięci i Play It Again, zapowiadające jego najsłynniejszy album, czyli Acoustic. Płyta wydana w 1991 roku odniosła nie tylko ogromny sukces artystyczny, uznana przez dziennikarzy za najlepszy album roku, ale też komercyjny, przynosząc jeszcze hity Tak jak w kinie i Hard To Part. Wyprzedziła również światową modę na koncerty „bez prądu” zapoczątkowaną w 1991 roku przez stację MTV.

W międzyczasie, na początku 1991 roku, Polskę podbiła piosenka Tolerancja (na miły Bóg), która okazała się największym przebojem w całym dorobku Sojki. Utwór ten powstał z okazji koncertu „Tolerancja” na rzecz chorych na AIDS, który odbył się w lutym 1991 roku w Warszawie. Sojka był jednym z jego inicjatorów i udało mu się zaprosić takie legendy muzyki, jak Czesław Niemen, Marek Grechuta, Kora, Tomasz Stańko i Krzysztof Penderecki.

W 1994 na rynek trafił kolejny studyjny album artysty, Radical Graża. Muzą albumu była aktorka Grażyna Trela, Soyka związał się z nią bowiem w życiu prywatnym. Rok później wziął udział w nagraniu jej inspirowanej muzyką reggae debiutanckiej płyty, firmowanej przez nią jako Graża T.

W 1995 roku Soyka wydał dwa albumy. Pierwszy, Retrospekcja, był albumem koncertowym, ale zawierał dodatkowo dwa premierowe nagrania studyjne, w tym hit Są na tym świecie rzeczy. Na drugim wokalista przedstawił swoje nowe muzyczne oblicze, bo związane z nurtem muzyki poetyckiej. Nagrał album Sonety Shakespeare, na który skomponował muzykę do wybranych sonetów Williama Shakespeare’a i zaśpiewał je w języku polskim. Cztery lata po polskiej wersji, ukazała się również anglojęzyczna wersja tego albumu, Soyka Sings Shakespeare’s Sonnets.

W międzyczasie, w 1998 roku na rynek trafił kolejny album z popowym materiałem Nr 17, który przyniósł przeboje Nie ma drugiej takiej oraz Tango Memento Vitae. W 1999 roku artysta nagrał z Grzegorzem Turnauem piosenkę Soplicowo, do filmu Pan Tadeusz, która powiększyła jego listę hitów.

{youtube}EJwqYy98pGA{/youtube}

W 2001 roku Soyka zwrócił się ku muzyce religijnej i wydał płytę Polskie pieśni wielkopostne. W 2003 roku postanowił uczcić 25-lecie pontyfikatu papieża Jana Pawła II i wydał płytę z utworami, które skomponował do jego poematu Tryptyk rzymski. W międzyczasie przygotował ponadto popowy album Soykanova, wydany w 2002 roku, który zaowocował przebojem Życie to krótki sen. Soyka sięgnął na nim również po poezję Leopolda Staffa, Bolesława Leśmiana oraz Federico Garcii Lorki.

W roku 2004 artysta nagrał płytę z wybranymi przez siebie miłosnymi standardami, zatytułowaną Soyka Sings Love Songs. W 2005 roku wokalista zaanagażował się politycznie wspierając kampanię wyborczą partii Prawo i Sprawiedliwość poprzez uczestnictwo w cyklu koncertów „Wiosna Polaków”. W 2007 roku zaczął koncertować z nową formacją Soyka Sextet Plus.

W 2008 roku Soyka powrócił na rynek z premierowymi nagraniami, gościnnie zrealizowanymi na potrzeby płyt innych artystów i wybranymi na pierwsze single promujące. Przedstawiły one zupełnie nowe muzyczne oblicze artysty. Singiel Duże miasto był nagraniem hip-hopowym rapera Gorzkiego, nagranym z udziałem innych raperów, Teki, Craiga G. i Jerome’a XL. Z Gorzkim artysta nagrał także utwór Zwycięstwo, w którym rapował ponadto Bizarre ze składu D12. Na singlu wydano też utwór Waluta, utrzymany w konwencji reggae, a nagrany z Krakowskim, czyli producentem Piotrem Krakowskim z zespołu Milkshop. W tym samym roku Soyka wydał aż trzy wydawnictwa podsumowujące jego dotychczasową, trzydziestoletnią karierę.

W 2008 roku Soyka dostał pierwszą kinową rolę, w polsko-japońskim filmie Doroty Kędzierzawskiej Jutro będzie lepiej. Wokalista wcielił się w rolę policjanta. Premiera filmu odbyła się dopiero w maju 2010 roku, podczas Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni.

 

{youtube}x0vYRvQAYrE{/youtube}

W kwietniu 2009 roku na szczecińskim festiwalu „Kontrapunkt” odbyła się premiera radiowej sztuki teatralnej autorstwa Krzysztofa Czeczota „Jeszcze się spotkamy młodsi”, do której Soyka skomponował muzykę. Otrzymał za to nagrodę za najlepszą oryginalną muzykę podczas Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej „Dwa Teatry” w Sopocie.

3 maja 2009 roku Soyka został odznaczony przez Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. W tym samym roku artysta uczcił jubileusz 30-lecia solowej działalności artystycznej. W październiku 2009 roku ukazał się ponadto pierwszy od pięciu lat premierowy album Soyki Studio Wąchock.

Stanisaw Soyka 1Równolegle z premierą płyty Soyka wystąpił z zespołem Kwintet Plus jako gwiazda koncertu galowego konkursu „Pamiętajmy o Osieckiej”, w którym amatorzy i profesjonaliści śpiewają piosenki z tekstami Agnieszki Osieckiej. Do końca roku Soyka wziął udział w nagraniu dwóch charytatywnych wydawnictw: Cudowny świat i mini-album Idą Święta 4 – Akcja Charytatywna Trójki. Od 2011 roku Stanisław Soyka jest jednym z kompozytorów w Teatrze im. L. Solskiego w Tarnowie.

W 2011 artysta wydał album W blasku światła, z muzyką do poematów Jana Pawła II, nagrany wspólnie z Andrzejem Piasecznym oraz album przygotowany z okazji uchwalonego przez Sejm RP Roku Miłosza. Soyka skomponował muzykę i zaśpiewał wybrane przez siebie wiersze polskiego noblisty na płycie Stanisław Soyka śpiewa 7 wierszy Czesława Miłosza.

W czerwcu artysta został uhonorowany nagrodą Grand Prix krajowego festiwalu piosenki w Opolu za całokształt twórczości. Otrzymał również swoją Gwiazdę w opolskiej Alei Gwiazd.

W kwietniu 2012 Soyka wydał album Stanisław Soyka w hołdzie mistrzowi, zawierający własne interpretacje wybranych utworów Czesława Niemena. Przygotowania do tego projektu trwały dwanaście lat, a nagranie zaledwie pięć dni.

Źródło: Wikipedia.org