Dla obu stron była to wojna najgorsza z możliwych. Obecnie szacuje się, że po stronie Związku Radzieckiego zginęło 27 milionów ludzi, zarówno wśród wojskowych, jak i ludności cywilnej. To niemal połowa wszystkich ofiar II wojny światowej. Jednak „straty całkowite” wśród populacji ZSRR, czyli różnica między liczbą jego obywateli po wojnie a wielkością, jaką powinna ona osiągnąć, gdyby do wojny nie doszło, może wynosić 48–49 milionów. Bezpośrednio w wyniku walk na Wschodzie Niemcy stracili prawdopodobnie 4,3 miliona żołnierzy. Liczby te nie uwzględniają niewidocznych skutków wojen, które dopiero zaczynamy dostrzegać: ofiar psychologicznych, dotkniętych zaburzeniami nerwowymi i stresem pourazowym. Wielka Wojna Ojczyźniana (wraz z kampanią w Mandżurii jako jej ostatnim rozdziałem) w historii świata była nie tylko największym konfliktem lądowym, ze znaczącym udziałem lotnictwa, ale również konfliktem, który przypieczętował zniszczenie nazistowskich Niemiec. Wyznaczyła także kurs dla historii globu na kolejne pół wieku: dwubiegunowy ład światowy, który zdominował stosunki międzynarodowe aż do lat 90.
SPIS TREŚCI
Przedmowa i podziękowania
Rozdział 1. Wędrówka wściekłego wilka. Długotrwałe skutki wojny na Wschodzie
Rozdział 2. Wojna absolutna i totalna
Rozdział 3. „Okrutny romans”. Sojusz nazistów z Sowietami i ekspansja ZSRR od sierpnia do listopada 1939
Rozdział 4. Dalsza ekspansja sowiecka i współpraca z Niemcami: listopad 1939 – czerwiec 1941
Rozdział 5. Kto, kogo i jak planował zaatakować?
Rozdział 6. Najgorzej utrzymywana tajemnica wojny
Rozdział 7. Żelazna droga na wschód: kraj, wojska
Rozdział 8. Rozpoczęcie operacji Barbarossa i bitwy na granicach…
Rozdział 9. Kreml podczas wojny
Rozdział 10. Zawojować się na śmierć
Rozdział 11. Północ w Moskwie
Rozdział 12. Czarny śnieg
Rozdział 13. Białe noce: Leningrad wrzesień 1941 – luty 1944
Rozdział 14. „Wielka koalicja”
Rozdział 15. Na skraju przepaści. Najgorszy rok – 1942
Rozdział 16. Od obrony do ataku: Kaukaz, Stalingrad i Mars
Rozdział 17. Kursk i nowy profesjonalizm
Rozdział 18. Zniszczyć Wehrmacht. Przywrócić kontrolę nad Ukrainą, Białorusią i Bałtykiem
Rozdział 19. Zwycięstwo
Rozdział 20. Nowy porządek świata
Przypisy
Bibliografia
Indeks