Ktokolwiek ujrzał Marie Duplessis – mnich, osiemdziesięciolatek albo student – natychmiast się w niej zakochiwał. Wszystkie zachowane wspomnienia zdają się tę pochodzącą z XIX wieku opinię potwierdzać. Marie  – jak podają źródła – roztaczała wokół siebie niezwykły urok, zwracała na siebie uwagę, zapadała w pamięć. Była nie tylko kurtyzaną, zaspokajającą seksualne potrzeby swoich bogatych i wysoko postawionych opiekunów. Swoim towarzystwem dawała im jednocześnie piękno, wdzięk i elegancję. Uważano ją za kobietę, która znacznie wyrasta ponad profesję, którą się zajmowała. Można bez żadnej przesady powiedzieć, że uwiodła cały Paryż. Zafascynowanie jej osobą było tak wielkie, iż jej przedwczesną śmierć uznano za wydarzenie wagi państwowej. Równie głośnym echem odbiło się wydanie przez Aleksandra Dumasa rok później powieści Dama Kameliowa, a także jej kolejne, powstające od XIX w. do czasów nam współczesnych, adaptacje: spektakle teatralne, operowe, filmy.

Na czym polegał fenomen Marie Duplessis? Co sprawiało, że niemal na każdym, kto się z nią zetknął, wywierała ona ogromne wrażenie? Te pytania skłoniły Julie Kavanagh do podjęcia żmudnej i długiej, bo trwającej pięć lat, badawczej pracy nad książką o jej życiu. Zgromadzone fakty pozwoliły jej na stwierdzenie: Marie Duplessis była jedną z wielkich romantycznych muz, a to według mnie wystarczający powód, by opowiedzieć jej niedocenianą historię.

Dziewczyna, która kochała kamelie to historia ukazująca drogę, jaką przeszła prosta, niewykształcona i biedna dziewczyna z normandzkiej wsi, aby stać się podziwianą i pożądaną przez wielu kurtyzaną, o której względy zabiegali najmożniejsi i wysoko postawieni przedstawiciele ówczesnej paryskiej socjety. Czytając książkę, poznamy szczegóły dotyczące pochodzenia Marie (wówczas jeszcze Alphonsine Plessis), a także jej trudnego dzieciństwa w biedzie i upokorzeniu. Dowiemy się, jak doszło do tego, że trafiła do Paryża i jak wyglądały początki jej życia w tym mieście. Przeczytamy tu też o jej przemianie zapoczątkowanej przyjęciem nowego imienia i nazwiska, a prowadzącej do przyswojenia sobie zasad zachowywania się, właściwych damie z wyższych sfer.

Autorka odkrywa przed nami styl życia Marie Duplessis jako kurtyzany oraz historię jej romansu z Aleksandrem Dumasem. Mówi również o jej związkach z innymi mężczyznami, mniej lub bardziej dziś znanymi, w tym ze słynnym pianistą Franciszkiem Lisztem. Opowiada wreszcie o coraz bardziej postępującej chorobie Marie i o jej śmierci, o reakcjach na to wydarzenie ówczesnego społeczeństwa francuskiego oraz o dalszych losach niektórych związanych z nią mężczyzn.

Jako że Dama Kameliowa jest jedną z moich ulubionych i niejeden raz przeczytanych powieści, kiedy dowiedziałam się o zapowiadanej przez wydawnictwo Znak książce Julie Kavanagh, wiedziałam, że jest to coś dla mnie, że muszę ją przeczytać.

Mając w pamięci smutne, tragiczne dzieje Marguerite Gautier, z ogromnym zainteresowaniem śledziłam koleje losu Marie Duplessis. W porównywaniu obu tych historii życia pomagały mi czynione sukcesywnie przez autorkę odniesienia do powieści. W swojej książce podkreśla ona, które wydarzenia opisane przez Dumasa miały miejsce w rzeczywistości, a które były jedynie wymysłem pisarza. Stara się odkryć, kto z faktycznie żyjących w tamtych czasach osób kryje się pod postaciami powieściowych kochanków Marguerite. Wyjaśnia, kogo jeszcze, poza Aleksandrem Dumasem, można rozpoznać w postaci Armanda Duvala. Dzięki tym zestawieniom miałam okazję dowiedzieć się, co było prawdziwym życiem, a co legendą słynnej Damy Kameliowej.

Aby czytelnik mógł lepiej zrozumieć ów fenomen Marie Duplessis, Julie Kavanagh dość dokładnie odmalowuje w książce obyczajowe tło epoki i tamtejsze realia. Prezentuje styl życia w XIX-wiecznym Paryżu i mentalność jego mieszkańców. Wspomina o tym, co wówczas jadano, jak się ubierano, jakie noszono fryzury, co stanowiło modne rozrywki. Robi to znakomicie, gdyż ten obraz po prostu tętni życiem. A na tle tych wszystkich szczegółów autorka z równą dokładnością i precyzją maluje barwny portret, na którym Marie, obdarzona wyrazistymi cechami charakteru i osobowości, również ożywa, stając przed nami taką, jaką musiała być w rzeczywistości.

W tym miejscu wypada dodać, iż książka Julie Kavanagh została bardzo dobrze udokumentowana, w oparciu o chyba wszystkie źródła, jakie zachowały się do naszych czasów, a które wnosiły coś, nawet najmniejsze szczegóły, do historii życia Marie Duplessis. Mogę więc powiedzieć, iż włożony w tę publikację ogrom pracy autorki oraz jej rzetelność zasługują na prawdziwe uznanie.

Dziewczyna, która kochała kamelie to według mnie wspaniała, pełna czaru i urzekająca opowieść. Jej lektura była dla mnie fascynującą przygodą czytelniczą. Ogromnie cieszę się, że taka publikacja powstała i że ukazała się także na polskim rynku wydawniczym. Jak już wspomniałam, mam wielki sentyment do Damy Kameliowej, którą czytałam wiele razy, zachwycając się nią i wzruszając się. Dlatego książka Julie Kavanagh stanowi dla mnie dopełnienie tamtej historii. Moim zdaniem dla wszystkich miłośników powieści Aleksandra Dumasa jest to pozycja obowiązkowa. Z pewnością warto ją przeczytać.

Pisarka we wstępie przyznaje, że kiedy jej przyjaciel-pisarz przeczytał roboczą wersję tej książki, uznał, iż niszczy ona pewien mit, uwieczniony w Damie Kameliowej Dumasa, a jeszcze silniej utwierdzony poprzez operę Verdiego La Traviata. Czy tak jest rzeczywiście? Myślę, że każdy może zupełnie inaczej odbierać Marie Duplessis. Każdy więc powinien sam bliżej poznać ją, spróbować zrozumieć i ocenić. Zapraszam więc do lektury tej niezwykłej, pasjonującej opowieści i do świata, w którym królowała Dama Kameliowa.

Autorka: Julie Kavanagh
Tytuł: Dziewczyna, która kochała kamelie. Życie i legenda Marie Duplessis
Tytuł oryginalny: The Girl Who Loved Camellias. The life and legend of Marie Duplessis
Przekład: Anna Gralak
Data wydania: 4 marca 2015
Wymiary: 144×205 mm
Liczba stron: 302
Oprawa: miękka
Wydawnictwo: Znak
ISBN: 978-83-240-2687-6
Gatunek: literatura faktu, biografia