Sylvia Plath urodziła się 27 października 1932 roku w Jamaica Plain koło Bostonu.  Wybitna amerykańska poetka, pisarka i eseistka, zaliczana jest do grona tzw. poetów wyklętych. Współcześnie znana m.in. dzięki na poły autobiograficznej powieści Szklany klosz. Jej poezja należy do nurtu poezji konfesyjnej. Sylvia Plath jest przy tym jedną z czołowych postaci kierunku w literaturze lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XX wieku, określanego mianem Konfesjonalistów (ang. Confessionalist).

Sylvia Plath urodziła się w dzisiejszej bostońskiej dzielnicy Jamaica Plain jako córka pochodzącego z Grabowa w Niemczech Otto Platha i Aurelii z d. Schober, Austriaczki z pochodzenia. Już od lat dziecinnych wykazywała niezwykły talent poetycki, publikując swój pierwszy wiersz w wieku 8 lat w dziale dziecięcym gazety Boston Herald. W tym okresie zmarł jej ojciec, profesor college’u, a zarazem… wybitny pszczelarz.

W 1941 roku matka Sylvii Plath dała córce pierwszy dziennik. Od tej pory Plath regularnie pisała dzienniki do końca życia. W sierpniu 1950 Sylvia Plath opublikowała w magazynie dla dziewcząt Seventeen swój pierwszy utwór fabularny, a w gazecie The Christian Science Monitor ukazał się jej pierwszy dojrzały wiersz.

Wielkiemu talentowi Sylvii Plath towarzyszyły niestety poważne problemy – poetka chorowała na zaburzenie afektywne dwubiegunowe (nawracającą naprzemiennie depresję i stany maniakalne) i w ciągu swego życia kilkakrotnie przebywała w szpitalach psychiatrycznych, głównie prywatnym McLean Hospital w podbostońskim Belmont (Massachusetts), najczęściej w związku z próbami samobójczymi, z których ostatnia okazała się udana.

Pierwszą próbę samobójczą Plath podjęła w trakcie pierwszego roku nauki w ekskluzywnym college’u dla kobiet, Smith College w Northampton. Miała wówczas staż w redakcji czasopisma Mademoiselle. Ten okres swego życia opisała w autobiograficznej powieści Szklany klosz (1963, The Bell Jar, wyd. polskie 1975). Po tej próbie Sylvia podjęła leczenie w szpitalu psychiatrycznym McLean Hospital w Belmont koło Bostonu pod okiem dr Ruth Barnhouse Beuscher.

W 1955 roku Sylvia Plath wyjechała jako stypendystka Fulbrighta na studia do Anglii w Newnham College, który jest częścią Cambridge University. Tam 25 lutego 1956 roku poznała na przyjęciu pewnego poetę…

Poznałam najsilniejszego mężczyznę świata, absolwenta Cambridge, wspaniałego poetę. Jest to wielki, zwalisty, zdrowy Adam o głosie podobnym do grzmotu bogów. Jest taki zdrowy, taki silny… Wie wszystko o zachowaniach zwierząt i prowadzi mnie między krowy i dudki. – Tak pisała w kwietniu 1956 roku o Tedzie Hughesie, swym przyszłym mężu i najwybitniejszym angielskim poecie drugiej połowy XX wieku. Pobrali się jeszcze w tym samym roku. We wrześniu 1957 Sylvia Plath zaczęła wykładać literaturę angielską. Wraz z mężem wiele podróżowała m.in. do Hiszpanii. W wakacje roku 1959 Sylvia Plath i Ted Hughes podróżowali przez Amerykę Północną.

W Anglii w 1960 roku wydała swój pierwszy tomik Kolos (The Colossus). W tym samym roku, 1 kwietnia, urodziła pierwsze z dwojga dzieci, Friedę Hughes. W lipcu małżonkowie kupili spory dom Court Green.

Czerwiec 1962 roku był początkiem końca małżeństwa Sylvii Plath i Teda Hughesa, który zakochał się w Asii Wevill. Kilka lat później popełniła ona samobójstwo w identyczny sposób, jak Sylvia Plath. W marcu 1969 roku otruła gazem siebie i córeczkę, którą urodziła Hughesowi.

W 1962 roku doszło między małżonkami do separacji; poetka przeniosła się z dwojgiem dzieci (Friedą i Nicholasem) ze wspólnego domu w hrabstwie Devon do Londynu. Zamieszkała w domu po W. B. Yeatsie, poecie, dramaturgu i filozofie irlandzkim. Bardzo ciężka dla niej okazała się zima przełomu lat 1962-63. Wprawdzie w okresie jesienno-zimowym Sylvia napisała swoje najlepsze wiersze m.in. Tatusia, Ukłucia, Kobietę Łazarz, Ariel, Kurierów, Mistyczkę i ostatni wiersz Krawędź, jednak coraz gorzej czuła się psychicznie. Brała wówczas leki przeciwdepresyjne, które jednak przyniosły odwrotny od zamierzonego skutek.

Schorowana i cierpiąca na brak pieniędzy, 11 lutego 1963 roku Sylvia Plath popełniła samobójstwo przez zatrucie gazem. Dzieci przezornie zamknęła w dobrze wentylowanym pokoju, zostawiając im śniadanie. Została pochowana na cmentarzu w Heptonstall, w hrabstwie West Yorkshire w Anglii.

Tomy jej poezji zostały wydane pośmiertnie. Bardzo ceniony jest Ariel z 1965 oraz Poezje zebrane z 1981, za który otrzymała poetycką Nagrodę Pulitzera w 1982 roku.

Powieść biograficzną o ostatnich miesiącach życia Sylvii Plath, Przezimowanie napisała angielska badaczka biografii poetki, Kate Moses. Do innych znanych publikacji dotyczących Plath należy również monografia Jej mąż. Ted Hughes i Sylvia Plath autorstwa Diane Middlebrook. W 2003 powstał film fabularny Sylvia z Gwyneth Paltrow w roli głównej, który opowiada o życiu Sylvii Plath od chwili jej spotkania z Tedem Hughesem do samobójczej śmierci, przy czym koncentrował się na jej problemach małżeńskich.

Przekładów wierszy Sylvii Plath na język polski dokonali: Teresa Truszkowska, Ewa Fiszer, Julia Hartwig, Jan Rostworowski, Zbigniew Herbert.

Twórczość:

Poezja:

Kolos (1960)
Ariel (1965)
Crossing the Water (1971)
Zimowe drzewa (1972),
Poezje zebrane(1981),

Proza:

Szklany klosz (1963), pod ps. Victoria Lucas
Listy do domu (1975)
Johnny Strach i Biblia Snów (1977)
Dzienniki 1950-1962 (1982), (The Journals of Sylvia Plath)
The Magic Mirror (1989)
The Unabridged Journals of Sylvia Plath, edytowane przez Karen V. Kukil (2000)

Twórczość dla dzieci:

The Bed Book (1976)
The It-Doesn’t-Matter-Suit (1996)
Collected Children’s Stories (Anglia, 2001)
Mrs. Cherry’s Kitchen (2001)

Źródło: Wikipedia.org