29 kwietnia przypada Międzynarodowy Dzień Tańca (ang. International Dance Day, World Dance Day). Święto zostało ustanowione w 1982 roku przez Komitet Tańca Międzynarodowego Instytutu Teatralnego (ITI-UNESCO). Datę wybrano na pamiątkę wielkiego reformatora sztuki tańca, twórcy europejskiego teatru baletowego, francuskiego tancerza i choreografa Jeana-Georges’a Noverre’a*, jednak wbrew wielu źródłom jest to rocznica jego chrztu, nie urodzenia.

Z okazji Dnia Tańca każdego roku inny wybitny artysta związany z tą sztuką przygotowuje orędzie adresowane do tych, którzy uprawiają i kochają taniec. W ubiegłych latach autorkami i autorami orędzia byli m. in.: Katherine Dunham, Maurice Béjart, Mahmound Reda, Kazuo Ohno i Robert Joffrey.

Z tej okazji co roku swoje przesłanie ogłasza inna osoba związana ze światem tańca artystycznego. Autorem tegorocznego przesłania jest Mourand Merzouki, francuski choreograf i tancerz, dyrektor Centre chorégraphique de Créteil et du Val de Marne oraz zespołu Käfig, a przede wszystkim znany artysta sceny hiphopowej.

 Przesłanie Mourada Merzoukiego z okazji Międzynarodowego Dnia Tańca 2014:

Każdy artysta jest dumny ze sztuki, którą tworzy.
Każdy artysta zawsze stanie w obronie dyscypliny artystycznej, która odmieniła jego życie. Której szukał, która wymykała mu się z rak, którą żarliwie, całym sobą, pragnie się podzielić z innymi – czy jest to ulotne echo głosu, nowo odkryte słowo, interpretacja tekstu dla potomności, muzyka, bez której wszechświat zamilknie dla nas na zawsze, czy też ruch, który otwiera przed nami krainę wdzięku.
Moją sztuką jest taniec – jako tancerz i choreograf jestem z niej dumny, ale też pełen bezbrzeżnej dla niej wdzięczności. Taniec był dla mnie zrządzeniem losu. Stał się moim systemem wartości dzięki dyscyplinie, którą narzuca oraz instrumentem, który codziennie umożliwia mi odkrywanie świata.
Jest mi bliższy niż cokolwiek innego, a energia i wspaniałomyślność, których tylko taniec może dostarczyć, są dla mnie źródłem codziennej siły. Poezja, którą jest przepełniony, jest moim ukojeniem.
Czy mogę powiedzieć, że bez tańca bym nie istniał? Bez możliwości wyrazu, którą mam dzięki niemu? Bez odnalezionej w nim pewności, która pozwala mi pokonać obawy i omijać ślepe zaułki?
To taniec sprawił, że zanurzony w pięknie i złożoności świata, stałem się obywatelem. Obywatelem szczególnym, który, spotykając innych ludzi, na nowo pisze kody społeczne, pozostając wiernym wartościom kultury hiphopowej, która przemienia negatywną energię w pozytywną siłę.
Taniec to źródło codziennej dumy. Jednak będąc dumny, jestem też głęboko zatroskany. Widzę jak niektórzy młodzi ludzie z klasy pracującej tracą poczucie kierunku, jak dorastają w niepokoju i frustracji, nie widząc dla siebie przyszłości. Jestem jednym z nich; wszyscy jesteśmy. Pragnę, być może mocniej niż inni, dać im przykład i pomóc napełnić ich serca żądzą życia.
Czyż społeczeństwo nie wzbogaca się bogactwem nas wszystkich?
Kultura jednoczy ludzi bardzie niż jakikolwiek dyskurs. Dlatego miejcie odwagę, ryzykujcie, mimo przeszkód i nienawiści, które niewątpliwie staną na Waszej drodze. Piękno świata zawsze będzie Waszym sprzymierzeńcem – podobnie jak taniec był zawsze moim; taniec i jego wyjątkowa moc zacierania różnic społecznych i etnicznych, unieważniania wszystkiego, co nie jest czystym ruchem ciał, co nie jest powrotem istoty ludzkiej do wyrazu w czystej postaci, unikalnego i wspólnego.
Na koniec chciałbym przytoczyć słowa René Chara, dzięki którym codziennie pamiętam, by nie pozwolić komukolwiek dać się uwięzić w ustalonych z góry rolach:
„Kuś szczęście, nie odpuszczaj fortunie, ryzykuj. Obserwując cię, reszta przywyknie”.¹
Zatem podejmujcie próby, ponoście porażki i zaczynajcie wciąż na nowo, a nade wszystko – tańczcie, nigdy nie przestawajcie tańczyć!
 
¹ Oryg. Impose ta chance, serre ton bonheur et va vers ton risque. A te regarder, ils s’habitueront. (fragment wiersza pt. „Rougeur des matinaux” z tomu Lex matinaux, 1950)
***
Tekst powstał w języku francuskim. Tłumaczenie na polski na podstawie przekładu angielskiego według Petyi Hristovej i Charlene Lim – Monika Tacikowska /IMiT.

 Mourad Merzouki urodził się w Lyonie (Francja) w 1973 roku. Jaki siedmioletni chłopiec, rozpoczął naukę sztuk walki i sztuki cyrkowej.  W wieku piętnastu lat po raz pierwszy zetknął się z kulturą hiphopową i to właśnie dzięki niej odkrył taniec. Szybko postanowił rozwinąć tę formę sztuki ulicznej, jednocześnie eksperymentując z innymi stylami choreograficznymi, w szczególności współpracując z takimi artystami tańca jak Maryse Delente, Jean-François Duroure i Josef Nadj. Bogate doświadczenie, które zdobył, zrodziło pragnienie reżyserowania projektów artystycznych łączących hip-hop i inne dyscypliny. W rezultacie w 1989 roku utworzył wraz z Kaderem Attou, Erikiem Mezino i Chaoukim Saïdem swój pierwszy zespół tańca  Accrorap. W 1994 roku grupa triumfalnie wprowadziła taniec uliczny na scenę, prezentując spektakl pt. Athina podczas tanecznego biennale w Lyonie. Podróże Merzoukiego zawiodły go na terytoria nieoznaczone na żadnej mapie, gdzie potężnym środkiem komunikacji może być taniec. Chcąc rozwijać swój własny styl i wrażliwość twórczą, w 1996 roku Merzouki utworzył zespół Käfig. Od stycznia 2006 roku siedzibą Käfig jest centrum kultury Espace Albert Camus w miasteczku Bron pod Lyonem, co wiąże go z festiwalem Karavel – imprezą utworzoną przez Merzoukiego w 2007 roku, której program skonstruowany jest wokół dziesięciu zespołów hiphopowych i innych wydarzeń organizowanych w mieście. Równolegle Merzouki stworzył koncepcję i powołał do życia w Bron w nowe miejsce poświęcone twórczości choreograficznej. Centrum Pôle Pik rozpoczęło działalność w 2009 roku. W czerwcu 2009 roku Mourad Merzouki został dyrektorem Centre chorégraphique de Créteil et du Val de Marne, gdzie kontynuuje swoją działalność choreograficzną, w której silnie widoczne są idee otwartości na świat. Przez 18 lat pracy zawodowej Merzouki stworzył 22 spektakle, zaś jego zespół prezentuje co roku średnio 150 występów na całym świecie.

Zeszłoroczne orędzie przeczytasz TUTAJ.

* Jean-Georges Noverre przyszedł na świat 30 marca 1727 roku. Pamiętany jest jako francuski tancerz i choreograf, solista scen Europy i reformator sztuki baletowej (program reformy zawarł w Lettres sur la dance et sur les ballets). Był twórcą baletów ilustrujących znane wątki mitologii greckiej i rzymskiej, m. in.: Medea i Jazon, Śmierć Herkulesa, Psyche, Orfeusz i Eurydyka. Zmarł 19 listopada 1810 roku.

Od niedawna wiadomo, że jego córka Luiza Wiktoria, utalentowana pianistka, okazała się tajemniczą mademoiselle Jeunehomme, dla której Wolfgang Amadeusz Mozarta napisał jeden ze swoich koncertów fortepianowych: 9. Koncert Es-dur KV 271, tzw. Jeunehomme-Konzert. Nazwisko Jeunehomme przejęła, w momencie wyjścia za mąż za sabaudzkiego kupca.

Źródła: Wikipedia.org, Imit.org.pl