Edvard Munch – norweski malarz i grafik przyszedł na świat 12 grudnia 1863 w Løten (Oslo) jako drugie dziecko lekarza wojskowego Christiana Muncha i Laury Bjølsen. Matka Muncha zmarła na gruźlicę, kiedy jej syn był jeszcze dzieckiem. Kilka lat później ta sama choroba zabrała starszą siostrę – Johanne Sophie. Zetknięcie się ze śmiercią bliskich zaważyło na rozwoju duchowym i artystycznym malarza. Motyw śmierci jest bardzo częsty w twórczości tego artysty.
Tworzył symboliczne kompozycje figuralne, dając w nich w ekspresyjny sposób wyraz obsesjom erotycznym, uczuciom samotności, przygnębienia, lęku przed chorobą i śmiercią.
Edvard Munch był pod wieloma względami nowatorskim artystą, zwłaszcza w dziedzinie grafiki, której technikę znacznie rozwinął. To on po raz pierwszy zastosował na szeroką skalę grafikę barwną.
Jego styl charakteryzuje silny kontur, płynna secesyjna linia, zróżnicowany koloryt i ekspresja. Po 1909 rozjaśnił paletę wykorzystywanych barw.
Twórczość Muncha oddziałała bardzo silnie na malarstwo europejskie początku XX wieku, będąc jednym z głównych źródeł ekspresjonizmu. W Polsce wpływ Muncha w sztuce Młodej Polski zaznaczył się dzięki Przybyszewskiemu – wpływ Muncha widać zwłaszcza w malarstwie Wojciecha Weissa.
Rysunku i malarstwa uczył się początkowo w Kristianii (dawna nazwa Oslo). Dzięki stypendium studiował przez trzy lata (1889 – 1892) w Paryżu, gdzie uległ wpływom malarstwa postimpresjonistycznego. Po powrocie z Paryża wystawił swoje prace w Kristianii, wywołując nimi ogromne zainteresowanie norweskiego malarza mieszkającego w Niemczech Adelsteena Normanna. Zaproszony przez niego do Berlina w 1892 ze swoimi obrazami stał się przyczyną skandalu artystycznego.
W Berlinie nawiązał kontakt z tamtejszą cyganerią. Przyjaźnił się ze Stanisławem Przybyszewskim, jego żoną Dagny Juel Przybyszewską, Augustem Strindbergiem i innymi artystami z kręgu winiarni Zum Schwarzen Ferkel.
Wiele lat spędził w Niemczech (Berlin), Francji i Włoszech. Był związany z symbolistami i szkołą z Pont-Aven. Wiele lat walczył z alkoholizmem i zaburzeniami nerwowymi. Po ciężkiej chorobie nerwowej (z której leczył się w klinice dla nerwowo chorych w Kopenhadze nowoczesną wówczas metodą elektrowstrząsów), osiadł w Norwegii. Zmarł w Aker (Oslo) 23 stycznia 1944 roku. W testamencie zapisał wszystkie swoje dzieła miastu Oslo. W 1963 otwarto Muzeum Muncha.
Ważniejsze dzieła (chronologicznie):
Det syke barn (Chore dziecko), kilka wersji począwszy od 1886
Døden i sykeværelset (Śmierć w pokoju chorego), 1893
Skrik (Krzyk), kilka wersji począwszy od 1893
Sjalusi (Zazdrość) 1890
Madonna, kilka wersji począwszy od 1893/1894
Vampyr (Wampir), 1893/1894
Kyss (Pocałunek), 1897
Pikene på broen (Dziewczęta na moście) 1901
Selvportret ved vinflasken (Autoportret z butelką wina), 1906
Stjernenatt (Gwiaździsta noc), 1923/1924
Livsfrisen – cykl obrazów (Fryz życia)
Galeria:
Źródło: Wikipedia.org