Jest lato 1895 roku. William Murdoch, błyskotliwy, acz nieśmiały detektyw z 4 posterunku, ma do rozwikłania nieprzyjemną sprawę. W odrażająco zapuszczonym mieszkaniu, przypominającym raczej melinę, znaleziono zwłoki Dolly Merishaw – starszej kobiety o nieciekawej reputacji i niejasnej przeszłości. Z początku wszystko wygląda na nieszczęśliwy wypadek, jednak nowa koronerka Julia Ogden udowadnia, że kobietę zamordowano. Oczy wszystkich zwracają się na dwóch chłopaków, których adoptowała, a którzy zdają się nie mówić wszystkiego… oraz na jej rodzoną córkę, która zniknęła mniej więcej w czasie zabójstwa. Murdoch jednak, odkrywając tajemnicę przeszłości pani Merishaw, dociera do informacji, które znacznie poszerzają krąg podejrzanych. Zagadka pozostaje mglista. Komu zależało na śmierci starej, zapomnianej kobiety zamieszkującej ciasne, zapyziałe mieszkanie?

Rozwiązanie zagadki nie będzie łatwe. Autorka podsuwa nam wskazówki, pozwala dochodzić do sedna sprawy wraz z samym detektywem, jednak tak naprawdę sytuacja rozjaśnia się dopiero na ostatnich kartach książki. Historia, choć opowiadana w charakterystyczny dla Jennings, niespieszny sposób rodem z klasycznego kryminału (dla którego seria o przygodach Murdocha jest nieomal hołdem), wciąga i intryguje, a dodatkowo opisana pełnym wprawy i elegancji stylem – daje dużo satysfakcji.

Dla tej autorki charakterystyczne jest również wyśmienite sportretowanie postaci oraz epoki, która jest nie tylko tłem dla opisywanych wydarzeń, ale wręcz jedną z bohaterek. Wykreowane postacie Jennings opisuje bezpretensjonalnie, bez nachalnego psychologizowania i jakby mimochodem, a jednocześnie przekonująco i wielowymiarowo. Dotyczy to zarówno osób z pierwszego, jak i z drugiego planu. Dzięki temu historia nabiera wiarygodności, wszystkie działania i motywacje popychające bohaterów i bohaterki do takich czy innych zachowań są zrozumiałe i wiarygodne, co stanowi wielką siłę pisarstwa Jennings. Samego detektywa Murdocha trudno nie polubić; jego dociekliwość, nieustępliwość, oddanie pracy i głębokie poczucie sprawiedliwości w zestawieniu ze skromnością i pewną dozą nieśmiałości to bardzo udana mieszanka. Świetnego portretu doczekało się też wiktoriańskie Toronto, które bynajmniej nie wygląda tutaj jak z uroczej pocztówki. Nie tylko wygląd miasta, ale przede wszystkim cechująca ten okres historyczny podwójna moralność, sztywny gorset konwenansów i niesprawiedliwe podziały społeczne widać w prozie Jennings jak na dłoni. To zresztą kolejny charakterystyczny dla tej autorki element – poruszanie ważnych problemów społecznych (ubóstwa, wykluczenia, nierówności klasowych, praw kobiet), które, mimo upływu czasu, są nadal aktualne. Pisarka, choć umie pobudzić nasze emocje, nie moralizuje jednak; opisuje konkretne sytuacje, ich przyczyny i skutki, pozwalając czytelnikowi dokonać samodzielnej, nie zawsze łatwej, oceny. Problemy te nie dominują opowieści, są raczej gdzieś w tle, jako dodatek uwiarygodniający opisaną historię i realia, w których jest osadzona, a lekkość i dopracowanie stylu, jakim wprawnie operuje autorka (niewątpliwie również zasługa tłumaczki), sprawia, że książkę czyta się szybko i z dużą przyjemnością.

Podobnie jak inne książki z serii, Pod gwiazdami smoka to wyborna rozrywka w sam raz dla miłośniczek i miłośników inteligentnych kryminałów w klasycznym stylu. Po książkę warto sięgnąć nawet wówczas, gdy dobrze znacie (bardzo zresztą udany) serial telewizyjny o detektywie Murdochu. Ekranizacja bowiem w dostatecznym stopniu odbiega od pierwowzoru, by nie psuć przyjemności z czytania; poza tym książkowe wydanie Detektywa Murdocha, jak już wspomniałam, ma znacznie więcej zalet niż tylko ciekawą historię. Można ją też czytać niezależnie od innych części w serii, każda z nich stanowi bowiem oddzielną opowieść. Właściwie jedynym minusem tej książki jest to, że jest stosunkowo krótka (270 stron) – najkrótsza z dotychczas wydanych w Polsce. Chciałoby się, po prostu, dłużej potowarzyszyć sympatycznemu detektywowi. Oczywiście jednak nie zmienia to faktu, że warto po nią sięgnąć i zatopić się w sugestywnie wykreowanym klimacie końca XIX wieku… Świetna lektura – nie tylko na lato.

Przeczytaj też recenzje innych książek z cyklu:

Ostatnia noc jej życia
Spuśćmy psy

Maureen Jennings – pisarka, psycholożka i terapeutka. Urodziła się w Birmingham, ale od dłuższego czasu mieszka i pracuje w Kanadzie. Od 1997 roku publikuje powieści o detektywie Murdochu, które zyskały międzynarodową sławę, są tłumaczone na wiele języków i ekranizowane. W Polsce triumfy święci oparty na jej powieściach serial Detektyw Murdoch, emitowany przez Ale Kino! Opublikowała również serię o Christine Morris oraz wiele innych książek, w tym również niebeletrystyczne. Jej pasją jest oprowadzanie miłośników Murdocha po Toronto w strojach z epoki.

Tytuł: Pod gwiazdami Smoka
Autorka: Maureen Jennings
Seria: Detektyw Murdoch
Wydawca: Oficynka
Przekład: Anna Sawicka-Chrapkowicz
Format: 124×194
Oprawa: miękka
Liczba stron: 272
Premiera: 25 lutego 2011
ISBN: 978-83-62465-12-5