Kontrowersyjny, poruszający, błyskotliwy…

Kurt Vonnegut, amerykański pisarz i publicysta, kojarzony przede wszystkim z literaturą postmodernistyczną oraz s – f. Vonnegut był pisarzem niepokornym. Bezustannie bawił się formą, prowokował czytelnika, wciągał go w literackie pułapki i wręcz kpił z niego. 

Swoje powieści ozdabiał czasem własnoręcznie wykonanymi, prymitywnymi rysunkami, np. słynną „dziurą w zadku” (prostą gwiazdką zbudowaną z czterech przecinających się kresek). Wiele z jego powieści (m.in. Kocia kołyska i Śniadanie mistrzów) składa się z licznych, króciutkich rozdziałów, podobnie jak u Julio Cortázara. Forma i styl Kociej kołyskinawiązuje wręcz do Biblii, a autor opisuje w niej nawet zasady fikcyjnej religii, zwanej bokononizmem.

 Istotnym nurtem w twórczości Vonneguta był surrealizm. Powieści jego były pełne dziwacznych postaci, groteskowych, makabrycznych i onirycznych wydarzeń. Pisarz fascynował się science – fiction, co najwyraźniej zaznaczył w powieści Syreny z Tytana i pisarskiej kreacji swojego alter ego – Kilgore’a Trouta.

Przyszedł na świat 11 listopada 1922 roku w Indianapolis, w USA. Jego rodzicami byli architekt Kurt Vonnegut Sr. i Edith Lieber Vonnegut – obydwoje niemieckiego pochodzenia. Kurt Vonnegut studiował chemię na Uniwersytecie Cornella, jednak szybko został wydalony ze studiów. W roku 1943 powołano go do wojska i wysłano na front do Europy, gdzie był zwiadowcą w 106 dywizji piechoty. Po pojmaniu w Ardenach został przewieziony do pracy w Dreźnie, gdzie przeżył bombardowanie miasta 13 lutego 1945 roku. Przeżycia z tego okresu zainspirowały go do napisania jednej ze swoich najsłynniejszych powieści – Rzeźni numer pięć.

Ożenił się 1 września 1945 roku z Jane Marie Cox, miał z nią syna Marka. Po wojnie studiował antropologię na Uniwersytecie w Chicago, jednak jego praca magisterska (Fluctuations Between Good and Evil in Simple Tales) została odrzucona (później uczelnia przyznała mu tytuł magistra za powieść Kocia kołyska). W czasie studiów pracował w Chicago City News Bureau jako reporter kryminalny. W latach 1947–1950 pracował w laboratorium General Electric w Schenectady, w dziale public relations. Wtedy to opublikował swoje pierwsze opowiadania. Od 1950 roku pracował wyłącznie jako wolny strzelec.

Od 1965 roku wykładał w Hopefield School, a w latach 1965 – 1971 prowadził warsztaty pisarskie na uniwersytetach Iowa i Harvarda.

Wyznawał poglądy lewicowe, był przeciwny wojnie i łamaniu praw obywatelskich. Sam siebie określał jako humanistę i socjalistę, krytykował religię i deklarował się jako ateista. Był członkiem American Civil Liberties Union, amerykańskiej organizacji broniącej wolności obywatelskich.

Zmarł 11 kwietnia 2007 w Nowym Jorku.

Zbiory opowiadań:

Canary In a Cat House (1961)
Witajcie w małpiarni (Welcome to the Monkey House, 1968)
Tabakiera z Bagombo (Bagombo Snuff Box, 1999)
Niech pana Bóg błogosławi doktorze Kevorkian (God Bless You, Dr. Kevorkian, 1999)

Powieści:

Pianola (Player Piano, 1952)
Syreny z Tytana (The Sirens of Titan, 1959)
Matka noc (Mother Night, 1962)
Kocia kołyska (Cat’s Cradle, 1963)
Niech pana Bóg błogosławi, panie Rosewater (God Bless You, Mr. Rosewater, or Pearls Before Swine, 1965)
Rzeźnia numer pięć, czyli Krucjata dziecięca, czyli Obowiązkowy taniec ze śmiercią (Slaughterhouse-five, or The Children’s Crusade, 1969)
Śniadanie mistrzów, czyli Żegnaj, czarny poniedziałku (Breakfast of Champions or Goodbye Blue Monday, 1973)
Slapstick albo Nigdy więcej samotności! (Slapstick; or Lonesome No More, 1976)
Recydywista (Jailbird, 1979)
Rysio Snajper (Deadeye Dick, 1982)
Galapagos (Galápagos, 1985)
Sinobrody (Bluebeard, 1987)
Hokus pokus (Hocus Pocus, 1990)
Trzęsienie czasu (Timequake, 1997)

Zbiory esejów:

Wampetery, foma i granfalony (Wampeters, Foma and Granfalloons (Opinions), 1974)
Niedziela Palmowa (Palm Sunday, 1981)
Losy gorsze od śmierci (Fates Worse Than Death, 1991)
Człowiek bez ojczyzny (A Man Without a Country, 2005)

Sztuki:

W dniu urodzin Wandy June (Happy Birthday, Wanda June, 1970)
Between Time and Timbuktu, or Prometheus Five (1972)
Make Up Your Mind (1993)
Miss Temptation (1993)
L’Histoire du Soldat (1993)

Źródło: Wikipedia.org