16-letnia Joanna, piękna i inteligentna hiszpańska infantka, zostaje żoną o rok starszego Filipa Pięknego Habsburga, władcy Flandrii. Młodzi – co rzadko się zdarza w małżeństwach dynastycznych – zapałali do siebie gorącym i namiętnym uczuciem. Nad szczęściem Joanny gromadzą się jednak czarne chmury za sprawą wpływowego biskupa Besancon, wychowawcy, mentora i zaufanego doradcy Filipa, który staje się jej nieprzejednanym wrogiem i nieustannie spiskując, wyraźnie próbuje skłócić ją z mężem. Kiedy nieoczekiwanie Joanna zostaje następczynią tronu Hiszpanii, sytuacja przybiera dramatyczny obrót.

Arcyksiążę, dzięki staraniom biskupa, ma znacznie większe ambicje niż uzyskanie tytułu królewskiego małżonka; nie może znieść myśli, że w oczach świata będzie musiał podporządkować się władzy żony; zaczyna knuć intrygi z odwiecznym wrogiem Hiszpanii – Francją oraz hiszpańskimi grandami starając się pozbawić Joannę praw do tronu. Nie zawaha się przed żadnym okrucieństwem i nikczemnością, byle tylko dopiąć swego – ogłasza nawet, że przyszła królowa jest niezrównoważona. Szalona.

Infantka, nieustannie zdradzana przez doradców i najbliższych traci zaufanie do wszystkich z wyjątkiem siebie. Wyrafinowane spiski i intrygi doprowadzają Joannę do ostateczności – i w konsekwencji do tragedii. Kiedy wszyscy odwracają się od niej, władczyni nie traci hartu ducha, wykazując się w chwili próby niespotkaną siłą, odwagą i determinacją, podejmując walkę o dziedzictwo swoich dzieci. Za upór przyjdzie jej zapłacić ogromną cenę…

Christopher Gortner po raz kolejny udowodnił swój pisarski kunszt oraz niezwykłą umiejętność wiernego odtworzenia realiów, oddania charakteru i ducha epoki, w granicach której się porusza. Sprawił, że przeniosłam się w czasie – tym razem na renesansowe dwory XVI – wiecznej Europy – do Anglii Tudorów, Francji Walezjuszy, no i oczywiście na hiszpański dwór Izabeli i Ferdynanda. Autor z ogromnym rozmachem i niezwykłą dbałością o szczegóły zaprezentował zawiłości i niuanse ówczesnej polityki oraz zagmatwaną sytuację polityczną Hiszpanii, świeżo zjednoczonej pod berłem Ich Arcykatolickich Wysokości, wstrząsanej wewnętrznymi niepokojami i rządzonej twardą ręką królowej Izabeli – gwarantki jedności monarchii. Na tym jakże barwnym, bogatym tle autor przedstawia dramatyczne losy hiszpańskiej infantki Joanny, bardzo udatnie i w sposób przemawiający do wyobraźni kreśląc jej zaskakująco wielowymiarowy i przejmujący portret psychologiczny. Gortner nadzwyczaj wiarygodnie oddaje osobowość i charakter bohaterki, analizując rozmaite jego aspekty – oddanej córki, wiernej żony, kochającej matki, zaufanej siostry, namiętnej kochanki i dumnej władczyni. Joanna jawi się nam jako kobieta wrażliwa i delikatna, nieprzeciętnie inteligentna, pełna temperamentu, a jednocześnie o nieugiętej woli, silnym charakterze, niezwykłej odwadze i gotowości do największych poświęceń. Autor, wykazując się znakomitą znajomością ludzkiej natury, ukazał jej wewnętrzne rozdarcie między miłością do ojczyzny, rodziców, męża i dzieci, pomiędzy uczuciem a obowiązkiem, któremu podporządkowała swoje życiowe wybory. Joanna to świadoma swej roli, zmuszana do ciągłych wyrzeczeń, kierująca się dobrem kraju dumna królowa, a zarazem wielokrotnie zdradzana, upokarzana, krzywdzona ofiara męskich ambicji uwikłana w tryby bezwzględnej machiny walki o władzę, której jedyną bronią okazały się nieustępliwość i upór. Gortner dołożył wszelkich starań, by lekceważona, uważana za obłąkaną, dziwadło nieledwie, monarchini, odzyskała ludzką twarz i godność. Z kart powieści wyłania się obraz kobiety z krwi i kości próbującej jak najlepiej rozegrać karty, jakie rozdał jej los, zapanować nad swoim życiem nie mając zbyt wielkiego wyboru, utrzymać należne jej dziedzictwo, wykorzystując niekonwencjonalne metody i środki, stojąc na z góry przegranej pozycji; tragiczna postać Joanny budzi współczucie, podziw i szacunek.

Ostatnia królowa to doskonały, przejmujący portret psychologiczny udręczonej kobiety skazanej przez najbliższych na szaleństwo i zapomnienie, a mimo to silnej na tyle, by wbrew wszystkiemu przeprowadzić swoją wolę, stać się godną następczynią swojej matki. Burzliwe losy Joanny obrosły legendą, choć Historia potraktowała ją niesprawiedliwie – historia pisana przez mężczyzn – była przecież prawowitą królową, a jej odmowa abdykacji dała początek imperium, które zyskało potęgę pod panowaniem jej syna Karola V oraz wnuka, Filipa II. Gortner przywraca należne jej miejsce, snując ponadczasową opowieść o ludzkich namiętnościach i ambicjach, które każą przedkładać polityczny interes nad lojalność, wierność i miłość sprawiając, że nawet niegdysiejsi kochankowie stają się śmiertelnymi wrogami, a najbliżsi za nic mają więzy krwi.

Gorąco polecam Wam opowieść o losach niezwykłej królowej, której jedyną winą było to, że urodziła się kobietą i ośmieliła się dochodzić swoich praw w świecie zdominowanym przez mężczyzn.

Autor: C. W. Gortner
Tytuł: Ostatnia królowa
Wydawca: Książnica (Publicat)
Data wydania: kwiecień 2011
Okładka: miękka
Liczba stron: 416
ISBN: 978-83-245-7889-4
Wymiary: 155 x 230 mm
Gatunek: powieść historyczna

Autorka recenzji prowadzi literackiego bloga Zwiedzamwszechswiat.blogspot.com.