Właśnie mija wiek od dnia urodzin Patricka White’a – australijskiego prozaika, poety i dramatopisarza, laureata Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 1973.

White urodził się w 28 maja 1912 roku Londynie, jego rodzicami byli jednak Australijczycy i gdy miał 6 miesięcy, cała rodzina wróciła do Australii i zamieszkała w Sydney. W wieku 13 lat został wysłany do szkoły w Anglii, gdzie – z dwuletnią przerwą – kształcił się w Cheltenham College i Cambridge (King’s College). Po ukończeniu studiów pozostał w Londynie, w czasie II wojny światowej służył w Royal Air Force na Bliskim Wschodzie, w Afryce Północnej i Grecji. Był gejem. W 1941 roku poznał Manoliego Lascarisa, greckiego oficera wojskowego, który został jego życiowym partnerem. Po wojnie wrócił do Australii i wraz z Manolim na stałe osiedlił się w Nowej Południowej Walii.

Zadebiutował w 1935 roku tomem poetyckim The Ploughman and Other Poems, swoją pierwszą powieść (Happy Valley) wydał w roku 1939, jednak do połowy lat 50’ nie odniósł większych sukcesów i okresowo zerwał z literaturą. Przełomem okazała się wydana w 1956 roku powieść Drzewo człowiecze, następnie ukazał się Voss, oparta na autentycznych wydarzeniach z połowy XIX wieku (wyprawa Ludwiga Leichhardta) powieść historyczna o zdobywaniu kontynentu australijskiego przez pierwszych kolonizatorów, za którą w 1957 roku otrzymał nagrodę im. Miles Franklin.

Najwybitniejszy utwór w dorobku pisarza ukazał się w roku 1961. Wóz ognisty to rozbudowana, wielowątkowa panorama australijskiego społeczeństwa w pierwszej połowie XX wieku. Bohaterami tej powieści są kolejne fale imigrantów przybywających na Antypody, ale także Aborygen oraz cudem uratowany z Holocaustu niemiecki Żyd. Wraz z bohaterami do Australii docierają wojenny koszmar oraz moralne dylematy odległej Europy. W tym samym roku otrzymał za tę książkę nagrodę im. Miles Franklin.

W następnej dekadzie powstały kolejne istotne książki: The Burnt Ones, Węzeł czy Wiwisekcja.

W roku 1973 otrzymał Nobla za epickie i psychologiczne mistrzostwo, dzięki któremu odkryty został nowy literacki kontynent. Najważniejszymi późnymi utworami White’a są Przepaska z liści oraz wspomnieniowe Flaws in the Glass. Pisarz zmarł 30 września 1990 roku w Sydney.

Wiele jego książek przetłumaczyła na język polski Maria Skibniewska.

Twórczość (wybór):

Happy Valley (1935)
Żywi i umarli (The Living and the Dead (1941)
The Aunt’s Story (1948)
Drzewo człowiecze (The Tree of Man 1956)
Voss (Voss 1957)
Wóz ognisty (Riders in the Chariot 1961)
The Burnt Ones (1964 – zbiór opowiadań)
Węzeł (1966)
Wiwisekcja (The Vivisector 1970)
Oko cyklonu (The Eye of the Storm 1973)
Przepaska z liści (A Fringe of Leaves 1976)
Flaws in the Glass (1981)

 Źródło: Wikipedia.org