Pamiętacie z dzieciństwa książki Jana Grabowskiego? Wielu i wiele z nas pamięta bardzo dobrze, bo czytaliśmy je wielokrotnie. I choć od ich pierwszych wydań minęło już wiele czasu, wsółczesne dzieci nadal słuchają ich i czytają z ochotą.

Dziś mija 130 rocznica urodzin ich autora.

Jan Antoni Grabowski urodził się 16 marca 1882 w Rawie Mazowieckiej. Był pedagogiem, pisarzem, znawcą sztuki, autorem podręczników geometrii, monografii zabytków, przewodników po Warmii i Mazurach, a także twórcą wielu książek dla dzieci i młodzieży, z których największą popularność zyskały pełne ciepła i humoru opowiadania o zwierzętach. Był człowiekiem dużej wiedzy i wszechstronnych zainteresowań, jednak najwięcej serca wkładał w swoją twórczość dla dzieci.

W 1902 roku ukończył studia na Politechnice Warszawskiej, po czym rozpoczął pracę nauczyciela matematyki w warszawskich szkołach (1902-1906). Dwa lata spędził w Monachium, gdzie studiował historię sztuki. Po powrocie do Polski pracował jako nauczyciel gimnazjalny w Warszawie. W niepodległej Polsce puchpiastował różne stanowiska w Ministerstwie Oświaty. W roku 1936 odszedł na emeryturę. Krótki czas mieszkał w Toruniu i w Chełmnie, na okres okupacji wrócił jednak do Warszawy. W latach 1945-1948 przebywał w Olsztynie, gdzie był naczelnikiem Wydziału Kultury i Sztuki Urzędu Wojewódzkiego na okręg mazurski. Zajmował się ratowaniem zabytków i dzieł sztuki zdewastowanych w czasie II wojny światowej. W 1949 roku powrócił do Warszawy.

Grabowski miał szerokie zainteresowania i rozległą wiedzę z wielu dziedzin. Wśród jego publikacji wymienia się m.in. serię podręczników dla młodzieży szkolnej z zakresu matematyki, monografie dotyczące zabytków Chełmna, Grudziądza i Torunia, broszurę Mazowsze Pruskie (1936), Mazury i Warmia (1948), edycje pamiętników Paska, bajek Ezopa, Don Kichota, powieści Rzewuskiego i Chodźki.

Najwięcej serca wkładał jednak we własne prace – literaturę dziecięcą. Jego kariera pisarska rozpoczęła się w 1916 i trwała ponad dwadzieścia lat, a jego książki dla dzieci wciąż cieszą się ogromną popularnością – każde z jego opowiadań miało wiele wydań.

Puc BursztynZmarł 19 lipca 1950 roku w Warszawie.

Jedną z jego najpopularniejszych książek była powieść dla dzieci Puc, Bursztyn i goście, której głównymi bohaterami są dwa podwórzowe psy – tytułowe: Puc (starszy i doświadczony) i Bursztyn (młody i roztrzepany). Niespodziewanie spokojne życie Puca i Bursztyna zakłóca przyjazd dwóch „kanapowych” psów z Warszawy, Mikada i Tiuzdeja. Jednak Mikado zaprzyjaźnia się z Pucem i Bursztynem i dlatego postanawia uciec z pociągu, którym wraca do miasta.

Opowieść ta dzieli pewne elementy świata przedstawionego z innym dziełem Grabowskiego – książką Puch, kot nad koty. W obydwu pojawia się postać Katarzyny, właścicielki podwórka, która dla zwierząt mieszkających na podwórzu jest kimś w rodzaju władcy absolutnego. W skrócie można powiedzieć, że Puc, Bursztyn i goście jest punktem widzenia psów, natomiast Puch, kot nad koty – kotów mieszkających na tym samym podwórzu, jednakże Puc i Bursztyn oraz Puch nie spotykają się ze sobą w żadnej z tych książek.

Wybrane opowiadania:

Jak Tomek Kowalczyk do nieba się dostał (1922)
Finek (1923)
Jaśko z Mirachowa: Baśń (1925)
Reksio i Pucek (Historia psich figli) (Warszawa 1929, Nasza Księgarnia)
Europa (1929)
Puc, Bursztyn i goście (Warszawa 1933, Nasza Księgarnia) – lektura szkolna dla II klasy szkoły podstawowej
Skrzydlate bractwo (Warszawa 1936, Nasza Księgarnia) – zbiór opowiadań obejmujący m.in. opowiadania Muc, wróbel beznogi, Gąska Małgosia, Pipuś
Kochany zwierzyniec (Warszawa 1939, Nasza Księgarnia) – zbiór opowiadań obejmujący m.in. opowiadania Metka, Fryga, Mucha z humorami, Czarny kogut, Żołnierski kot
Opowiadania (1950) – dwutomowy zbiór opowiadań przygotowany przez Grabowskiego tuż przed swoją śmiercią w skład którego weszły: Finek, Europa. Prawdziwa historia o kotce, Reksio i Pucek, Puc, Bursztyn i goście, Skrzydlate bractwo i Kochany zwierzyniec
Puch, kot nad koty (Warszawa 1952, Nasza Księgarnia) – wydane po śmierci autora
Wilk, koza i koźlęta – wydane po śmierci autora
Czarna owieczka
Uoo! Huuu! Ach!
Kruszynka
Ropucha
Uniwersytet na jesionie
Musia

Ilustracje z książki Puc, Bursztyn i goście:

 

puc blog

puc blog2

Źródło: Wikipedia.org