Filmy stanowią dokument naszych czasów, są lustrem odbijającym obraz miast XX wieku i żyjących w nich ludzi, odzwierciedlają architekturę i klimat danych miejsc. Ogromnym źródłem inspiracji dla filmu i filmowców stały się, wcześniej wspomniane, światowe, kosmopolityczne metropolie, m.in.: Nowy York, Londyn, Amsterdam, Rzym, Berlin. Powstało nawet osobne dzieło pt. Berlin: filmowy obraz miasta, gdzie analizie poddane zostały filmy, których akcja dzieje się w Berlinie, m.in.: Niebo nad Berlinem, Kabaret, Biegnij Lola, biegnij, Berlin, symfonia wielkiego miasta. Most i Deszcz Jorisa Ivensa pokazują Amsterdam. Woody Allen często kręci filmy na ulicach Manhattanu czy w Central Parku. Któż nie słyszał o Rzymskich wakacjach z Audrey Hepburn. Filmów z Londynem w tle jest tyle, że nie sposób ich wymienić. Na szczególną uwagę kina zasłużył jednak Paryż, wciąż pozostający światową stolicą sztuki filmowej.
W latach 90. XIX w. Francja stała się pionierką kinematografii. Każdy jej obywatel traktuje film jako formę sztuki. Położony w otoczonej łagodnymi wzgórzami kotlinie Paryż, przez który przepływa Sekwana, zachwyca malowniczymi widokami. Fascynacja tym miejscem nie przemija. Miasto od dawna przyciąga artystów, pisarzy, filozofów i kompozytorów. To polityczne, gospodarcze, historyczne, artystyczne, kulturalne i turystyczne centrum Francji. Paryż jest miastem charakterystycznym, posiada wiele typowych dla siebie cech. Dla znaczenia słowa „paryskość” jako znaczące elementy, francuski krytyk literacki – Roland Barthes uznał mały plac z ulicznymi latarniami, kawiarnie z tarasem itp.3 Każdy człowiek, choć trochę obeznany kulturowo, bez problemu wymieni najważniejsze zabytki i znaki rozpoznawcze Paryża, tj. Wieża Eiffla, Łuk Triumfalny, katedra Notre-Dame, słynna dzielnica Montmartre, kabaret Moulin Rouge. Dla wielu ludzi miasto to stanowi stolicę mody. Najbardziej znane jest jednak jako miasto miłości. Fotogeniczność i romantyka stolicy Francji od lat przyciąga realizatorów wszelkich narodowości. Liczba zarówno francuskich, jak i zagranicznych produkcji, także wysokobudżetowych produkcji hollywoodzkich, w których miasto odgrywa niemal główną rolę, jest imponująca. Mimo to, tematy miejskie pozostały nadal domeną twórczości europejskiej. Najczęściej odnajdziemy Paryż w filmach francuskich. Do najważniejszych należą, m.in: Hotel du Nord Marcela Carne z akcją skupioną wokół Kanału św. Marcina, Do utraty tchu, opowiadający o Amerykance sprzedającej gazety na Polach Elizejskich, która zakochuje się we francuskim rozrabiace, Zazie w metrze, komedia Louisa Malle’a ,czy Klasa Laurenta Canteta, opowieść o paryskiej szkole.
Filmem prezentującym widzom niesamowity obraz Paryża, na który zwrócić należy szczególną uwagę, jest dzieło, wizualny majstersztyk francuskiego reżysera, znanego z Miasta zaginionych dzieci i Delicatessen, Jeana – Pierra Jeuneta z 2001 roku, zatytułowane Amelia. Określa się je hołdem złożonym francuskiej stolicy4. Tytuł oryginalny brzmi: Le fabuleux destin d’Amelie Poulain, co tłumaczy się: Fantastyczna misja życiowa Amelii Kurczaczek. Wersja angielska to: Amelie from Montmartre, co podkreśla fakt, że Amelia jest paryżanką. Pojawia się tutaj konkretna nazwa paryskiej dzielnicy. Montmartre to historyczny fragment Paryża, ze starymi kamienicami i krętymi, wąskimi uliczkami, znajdujący się w XIII dzielnicy miasta. Jest położony na wzgórzu o tej samej nazwie, na szczycie którego znajduje się eklektyczna bazylika Sacre-Coeur ( Bazylika Najświętszego Serca).
Amelia to niezwykła, nastrojowa i przewrotna komedia romantyczna, opowiadająca historię nieśmiałej dziewczyny – Amelii Poulain, granej z naturalnym wdziękiem przez czarującą, młodą, francuską aktorkę – Audrey Tautou. Bohaterka ceni w życiu drobne przyjemności i niczym dobra wróżka, wywołuje zapomniany uśmiech na twarzach znajomych z restauracji, sąsiadów, nawet obcych. Przeprowadza wiele ciekawych intryg, by dać szczęście innym ludziom. Swój los pozostawia jednak na uboczu. Zajęta porządkowaniem życia innym, nie ma czasu na budowanie własnego szczęścia. Jej życie zmienia się, gdy poznaje, podobnego do siebie, Nina Quincampoixa.
Film jest laurką wypisaną przez Jeuneta Paryżowi5. Na potrzeby filmu wysprzątano podobno każde miejsce, w którym miały być kręcone zdjęcia. Graffiti zostały usunięte komputerowo, kolory dosycono. Chciano uzyskać plenery piękniejsze niż są w rzeczywistości. I tak poprawiony cyfrowo Montmartre przyciąga uwagę swoją czystością, uporządkowaniem oraz nasyconymi barwami zieleni i czerwieni. Już na początku projekcji przekazane zostają odbiorcom dokładne dane, dotyczące czasu i miejsca akcji. Wydarzenia rozgrywają się głównie w sierpniu i wrześniu 1997 roku, ale film zaczyna się dokładnie 3 września 1973r. o 18.28 i 32 sekundy wraz z poczęciem bohaterki. Pojawia się widok na ulicę St. Vincenta na Monmartre. Podstawowym miejscem akcji staje się jednak mały paryski bar, kafejka w tej samej dzielnicy, Cafe des 2 Moulins przy Rue Lepic, gdzie Amelia pracuje jako kelnerka. To nieduża, ale przytulna, przyciągająca gości czerwonym dachem, narożna kawiarenka, jedna z takich, jakie są charakterystyczne dla Paryża. Podczas trwania filmu, widz zapoznaje się z dokładnie nazwanymi ulicami i konkretnymi miejscami francuskiej stolicy. Starszy pan Colere mieszka na 5 piętrze domu przy Trudaine 28 w IX dzielnicy (warto zauważyć, że podczas sceny przedstawiania go, po raz pierwszy, za oknem w tle pojawia się Sacre-Coeur, który występuje w filmie kilkakrotnie), ojciec Amelii – Rafael Poulain pracuje w kąpielisku Enghien, matka – Amadyna jest nauczycielką z Gueugnon, kamera z dołu i z góry przedstawia słynną katedrę Notre-Dame, kiedy skacząca z niej turystka zabija stojącą przed budowlą żonę pana Poulain. Amelia lubi puszczać „kaczki” na Kanale St. Martin, mamy więc wyraźny widok również na to miejsce. (Warto wspomnieć, że ten sam kanał występuje w filmie Hotel du Nord Marcela Carne, wokół tego elementu skupia się akcja.) Kiedy spaceruje ona, przed naszymi oczami ukazują się piękne, choć nieduże, murowane, solidne mosty, w jednym z nich można rozpoznać most Pont des Arts, widać Sekwanę. Szukany przez dziewczynę właściciel pudełka z zabawkami być może mieszka na ul. Mouffetard 27, bowiem nazwa ta wspomniana zostaje przy Dominiku Bretodeau. Jak widać również mieszkańcy Paryża wymienieni są z imienia i nazwiska, to konkretne osoby. Montmartre jawi się w filmie jako zwariowana dzielnica, na której żyją obok siebie, w sąsiedztwie całkowicie rożne osoby, o odmiennych charakterach i intrygujących tajemnicach: niemiły sklepikarz, delikatna Amelia, starszy, schorowany człowiek, zgorzkniała kobieta, rozpamiętująca zaginionego męża. To tylko niektóre spośród barwnych postaci montmartrewskiego świata. Obszar poniżej, często reprezentowanego w filmie Sacre Couer, który zresztą stał się budowlą, dzięki której widz orientuje się w lokalizacji bohaterów, stanowi pewnego rodzaju punkt odniesienia, (architektura odznacza się bowiem czystą bielą, jakby nagle wyrasta z ziemi, co od razu przyciąga uwagę) do tej pory rzadko przedstawiany był tak malowniczo jak w tym filmie. Pomimo turystów, każda z występujących, interesujących postaci, może odnaleźć tu własny świat.
Mieszkańcy Montmartru, a zatem także Paryża, to w większości ludzie obeznani z kulturą, znający się na sztuce. „Człowiek ze szkła” wciąż maluje Śniadanie wioślarzy Renoira, w restauracji Deux Moulins bywa pisarz, a Amelia czyta w pociągu poezję. Paryska dzielnica przedstawiona tu została niezwykle urokliwie. Jest w niej miejsce na nieduży targ z rożnymi pysznościami, zielony sklepik z warzywami i owocami, małe stoisko z gazetami, park rozrywki, karuzelę, która stanowi zresztą ważny element obrazu, gdyż właśnie obok niej Amelia umawia się z Ninem, by oddać mu jego album ze zniszczonymi zdjęciami, a nawet sex shop „Palace Video”, gdzie pracuje mężczyzna. W Montmartre są jeszcze schody, place i podwórza pełne zieleni, zaczarowane, kwiatowe ogrody, ładne domy z cegły, jednak przede wszystkim małe, przytulne, pomalowane na kolorowo mieszkania, pełne obrazków na ścianach i innych ciekawych bibelotów ( np. mieszkanie Amelii), z których zagląda się do innych mieszkań, odkrywając sekrety sąsiadów. Przez lornetkę, wraz z Amelią, obserwujemy np. „Człowieka ze szkła” i jego pokój. Na ekranie bardzo często, m.in. „z lotu ptaka”, pojawia się również dworzec kolejowy o nieco innym klimacie, z wieloma budkami do robienia zdjęć i tradycyjnymi pociągami, jednym z nich Amelia jeździ do ojca. Dziewczyna wielokrotnie krąży po zaułkach i podziemiach paryskiego metra, które jest schludne, wydaje się dość bezpieczne, skrywające jednak jakąś tajemnicę. W jednym z ujęć, widz dostrzega na stacji siedzącego, starszego pana, wygrywającego francuską pieśń na staromodnym gramofonie, której dźwięki odbijają się po wyłożonych płytkami ścianach, na których wiszą kolorowe bilboardy. Film składa się także z pięknych widoków Paryża ukazanych z lotu ptaka. Kiedy Amelia stoi na dachu swego domu, mamy spojrzenie na całą okolicę. Zaprezentowana w filmie pogoda to pogoda raczej typowo paryska, kapryśna jak życie. Paryż śmieje się i płacze. Niebo jest raz czyste, pogodne, słoneczne, a raz zachmurzone. Kiedy na ekranie przedstawiony zostaje widzom mglisty Paryż, Amelia stwierdza: dziwna dziś pogoda. W pewnym momencie pada informacja o 24 stopniach C i ciśnieniu atmosferycznym, wynoszącym 999hPa.
Ukazany przez Jeana Pierra Jeuneta Paryż to miasto sentymentalne, zaprezentowane z perspektywy stęsknionego za nim człowieka, który je odnalazł i przedstawił z radością i niezwykłą pasją. To miasto z barwną paletą postaci, składające się z wielkich indywidualności, można nawet rzec dziwaków, postaci złożonych z ukrytych pragnień i marzeń, nieradzących sobie jednak z wszystkimi problemami dnia codziennego, również zbyt nieśmiałych, ale potrzebujących bliskości innych osób. Amelia podstępnie przywraca im radość do życia. Zdaje się, że niezwykła, magiczna, wręcz baśniowa atmosfera miasta, którą tworzą właśnie wyżej opisane elementy: m.in. małe sklepiki, kawiarnie, pokoiki, kolorowe drobiazgi w mieszkaniach, nasycone barwy, ciekawe osobistości, dziwna pogoda, pomaga lub nawet skłania tytułową bohaterkę do czynienia dobrych uczynków, wprowadzania małych cudów w życie innych ludzi. Paryż to również miejsce nieśmiałych, ale prawdziwych miłości i właśnie ta miłość dodaje magiczności i cudowności francuskiej stolicy. Klimat Paryża w Amelii, balansujący na granicy surrealizmu i groteski, osiągnięty został poprzez fantastyczne zdjęcia i scenografię, ale również dzięki ciekawemu montażowi, wyszukanym, nowoczesnym efektom wizualnym. Serce Amelii na widok Nina próbuje wyrwać się z jej piersi. Michał Wojtczuk zauważa: Wirtuozersko opanowana przez Bruno Delbonnela kamera wyczynia cuda, by wykreować atmosferę jak ze snu, Dzięki komputerowym efektom specjalnym dyskusje na temat życia Amelii wiodą między sobą m.in. postacie na fotografiach(…)6 Nie bez znaczenia jest również światło modelujące postacie. Nastrój dopełnia doskonale dobrana, niezwykle sugestywna muzyka w stylu retro. Jean Pierre Jeunet zaryzykował, przedstawiając inaczej dzisiejsze przedmieście Paryża, znane z kina od strony ponurej, jako siedlisko nieszczęścia, zbrodni i rozpusty. Wystarczy wspomnieć Metro Luca Bessona (1985) ukazujące mroczne podziemia Miasta Światła czy Nienawiść Mathieu Kassovitza (1995), naturalistyczny portret przedmieść. Całe to otoczenie jest tutaj kolorowe, niczym wyjęte z baśni, a sama Amelia też jest ucharakteryzowana na laleczkę7. W dzisiejszym, szarym i dość nudnym świecie, za to pełnym problemów ludzie potrzebują takiej współczesnej bajki z dobrą wróżką na czele.
Zdecydowanie inną od poprzednio opisanej, ale interesującą i szczególną wizytówkę Paryża, na którą również zwrócić należy większą uwagę, wystawił australijski reżyser i scenarzysta, realizator brawurowej adaptacji Romea i Julii z Leonardo Dicaprio w roli głównej z 1996, Baz Luhrmann w wysokobudżetowej amerykańskiej produkcji Moulin Rouge! To stworzony w 2001r., śmiały, postmodernistyczny musical z Nicole Kidman i Evanem Mc Gregorem w rolach głównych, nawiązujący do książki francuskiego autora Pierre’a La Mure’a o tym samym tytule, powieści o życiu francuskiego artysty Henriego de Toulouse-Lautreca, którego twórczość doskonale oddawała życie bohemy i klimat findesieclowego Paryża. Film opowiada jednak głównie o miłości młodego pisarza Christiana i artystki kabaretowej, Satine. To prawdziwy majstersztyk. Warto zaznaczyć, że prace nad dziełem trwały ponad siedem lat.
Tak jak w Amelii, w Moulin Rouge! akcja wydarzeń rozgrywa się w Montmartre. Owa dzielnica przedstawiona tu została jednak całkowicie inaczej, mimo że można dostrzec pewne podobieństwa do dzieła Jeana Pierra Jeuneta. Film sięga do konkretnego okresu, którego dotąd nie podejmował musical. Twórcy filmu skupili się na 1899 roku, końcu XIX wieku, kiedy miejsce to kojarzono z bezrobotnymi, przestępcami i prostytutkami. Lecz przede wszystkim, w tamtym czasie Montmartre postrzegano jako dzielnicę, mającą charakter centrum rozrywki, główną siedzibę bohemy artystycznej, obszar, na którym królowały różnorodne nocne lokale i kabarety. Cały Paryż tak właśnie przedstawiony został w tym filmie; jako stolica świata cyganerii – muzyków, malarzy, pisarzy. Mamy tu konfrontację sztuki i rzeczywistości. To miejsce, gdzie panuje francuski dekadentyzm, spowodowany postępującą industrializacją i urbanizacją. Zaprezentowany w Moulin Rouge! okres życia Paryża, to czas wkroczenia miasta w tzw. belle epoque, erę postępu technicznego, co spowodowało zrewolucjonizowanie więzi międzyludzkich i społecznych, zasad obyczajowych i moralnych. Podstawowym miejscem akcji jest położony w dzielnicy czerwonych latarni, przyciągający swym wyglądem – czerwoną, neonową imitacją młyna na dachu, niesamowicie modny w owym czasie kabaret Moulin Rouge. To głównie ten słynny budynek francuskiej stolicy obserwujemy na ekranie, jawi nam się zarówno jego zewnętrzny, jak i wewnętrzny wygląd. Kamera prowadzi nas do środka, do bogatych, kolorowych, intrygujących pomieszczeń, skrywających mroczne tajemnice. Ukazane zostały widzowi pełne przepychu spektakle, pełne dynamicznych, prowokacyjnych tańców, całe skandaliczne, erotyczne, ale zarazem fascynujące życie Moulin Rouge. Mieszkańcy przedstawionego w filmie Paryża to, więc przeważnie gwiazdy oraz bywalcy tego najsłynniejszego nocnego kabaretu. To ludzie, głównie artyści, wyobcowani, nierozumiani przez mieszczańskie towarzystwo, stawiający sztukę ponad wszystko, hedoniści, korzystający z uciech życia, szukający szczęścia w alkoholu i rozpuście. Można tu zauważyć upadek barier społecznych, silne zderzenie klasowe (bogacz, chcący kupić Satine należy do burżuazji, Christian to cygan).W tym Paryżu panuje wyuzdanie, hałas, zabawa, wyobraźnia, absynt, sztuka i taniec. W filmie występuje wielka sekwencja kankana. Liczy się szaleństwo i fałszywa miłość. Wszystko dzieje się niesamowicie szybko, dynamicznie, wszystko płynie, nie ma czasu na zajmowanie się drobiazgami. Nie nadąża się z patrzeniem. Ważna jest tylko przyjemność i zaspokojenie pożądania. To miejsce wyzute z prawdziwych moralnych wartości, chociaż można znaleźć wyjątki (np. Christian). Trudno tam znaleźć prawdziwą miłość, głównym bohaterom udaje się to, jednak dopiero po zwalczeniu wielu przeciwności. W Moulin Rouge! również, tak jak w Amelii można odnaleźć wróżkę, ale ta tutaj jest fałszywa, złudna, zielona, zrodzona z zielonego napoju, prowadząca bohaterów w najciemniejsze zakamarki ich duszy. To nie jest prawdziwy świat, to świat ułudy i grzechu, ale za to niezwykle barwny, kolorowy, momentami olśniewający kreacjami i migotliwym oświetleniem, które dopełnia atmosferę. Prawie wszystko jest tutaj jaskrawe. Krytyk filmowy Tomasz Raczek twierdzi: to raczej jakaś fantasmagoria muzyczno-wizualna, to gigantyczny teledysk8. Moulin Rouge! to jeden z filmów, gdzie wykorzystano transformacyjne możliwości technik filmowych i fotograficznych, aby wyczarować fantastyczne obrazy ze zdjęć realistycznych9. Na ekranie dominuje czerwień – kolor pełen energii, agresywny i wzbudzający pożądanie. Krzykliwą, szaloną atmosferę Paryża tworzy, także muzyka, składająca się z przebojów muzyki estradowej XX wieku. Ten obraz Paryża to całkowite przeciwieństwo sentymentalnego, niezwykle nastrojowego, baśniowego wizerunku miasta, zaprezentowanego przez francuskiego reżysera. Jak widać w filmie, ograniczona została liczba przedstawionych paryskich budowli i elementów charakterystycznych dla Paryża. Twórcy skupili się na dokładniejszym ukazaniu, zwłaszcza jednego miejsca, jednak w pełnej okazałości.
Inną od wyżej opisanych, intrygującą, tajemniczą wizję francuskiej stolicy zaprezentował słynny francuski reżyser filmowy, twórca takich głośnych dzieł, jak: Leon Zawodowiec, Piąty element czy Joanna D’Arc– Luc Besson w komedii romantycznej z 2005r. pt. Angel-A, zawierającej elementy fantasy. Film opowiada historię życiowego nieudacznika, Andre Moussata, obywatela amerykańskiego, który zadłużył się u paryskich mafiosów. Kiedy gotów jest skoczyć z mostu, dostrzega próbującą zrobić to samo Angelę, która okazuje się aniołem, mającym uporządkować życie kawalera. W toku akcji, życie obojga zmienia się, odnajdują prawdziwą miłość, zakochując się w sobie.
Pierwszym sygnałem, świadczącym o miejscu akcji oraz o tym, że jednym z głównych bohaterów filmu będzie Paryż, są słowa mężczyzny: Paryż jest piękny, ale nie mam czasu korzystać w pełni z jego uroków, pracuję. Na początku miasto to jawi się jednak, jako miejsce nieprzychylne dla bohatera, pełne problemów, niemiłych ludzi, dla których najważniejsze są pieniądze, fałszywych przyjaciół i nienawiści. Po paru zaczepkach młodych paryżan i nieudanym załatwieniu spraw, Amerykanin stwierdza: znienawidziłem Paryż definitywnie. Bohater obwinia miasto za swoje niepowodzenia. Godzi się jednak z tym: Wydawało mi się, że Francuzi będą agresywni bardziej z powodu wojny z Irakiem, nieporozumienia między krajami. Pojawia się w tym zdaniu też informacja dotycząca czasu historycznego wydarzeń. Mimo to, Andre zauważa cudowne widoki francuskiej stolicy. W filmie pojawia się wiele planów głównych, totalnych, widoków z „lotu ptaka”, całościowo ukazujących piękno miasta. Łatwo zorientować się gdzie toczy się akcja. Angela pyta Andre: Czy to nie jest najpiękniejsze miasto na świecie?. Panorama Paryża niezwykle przyciąga widza, w pewnych momentach nawet przesłania bohaterów, przejmując ich główną rolę. Widzimy niesamowite, ogromne, ozdobione rzeźbami, zaprezentowane z każdej strony mosty, zdają się być tutaj niezwykle istotne, w końcu na jednym z nich wylądował anioł. Postacie spacerują po mostach i przepływają pod nimi statkiem. Wtedy, w tle dostrzegamy Wieżę Eiffla, można ją tu zresztą nazwać pewnego rodzaju powtarzającym się motywem. Pojawia się w filmie wielokrotnie. Wieczorem mieni się, migoce kolorowymi światełkami. Jej widok z góry na dół ukazany został w scenie próby wyegzekwowania przez mafiosa pieniędzy od Andre. Imponująco przedstawiona została Sekwana. Bohaterowie jedzą śniadanie na paryskim dworcu kolejowym. Mamy widok na Ambasadę Amerykańską, gdzie udaje się Andre. Postacie prowadzą rozmowy na tle najważniejszych paryskich, monumentalnych budowli. Tak jak w Amelii do czynienia tu mamy z katedrą Notre-Dame, ukazaną malowniczo, z różnych stron oraz z Sacre Coeur. Angela mieszkała w dzieciństwie na 13 dzielnicy. Zdjęcia kręcono także na znanym nam z wcześniejszych filmów Montmartre. Przemierzamy z bohaterami prawie cały Paryż. Obraz prezentuje nocne ulice francuskiej stolicy, pełne tajemniczych zaułków.
To niebezpieczne, rozrywkowe miasto; są tu mafiosi, dyskoteki, kluby nocne, bardzo drogie restauracje, hotele, można zabawić się na wyścigach konnych. Przedstawiony Paryż jest z jednej strony metaliczny, nowoczesny, elegancki, momentami minimalistyczny, a czasem wręcz futurystyczny, z drugiej strony, także egzystencjalny (Andre zwraca się do Boga), melancholijny. Mieszkają w nim samotni, zagubieni ludzie, którym trudno jest uwierzyć w cuda, nieszczęśnicy, którym trzeba pomóc. Andre pragnie od Angeli, która jest upadłym, zbuntowanym aniołem, dowodu potwierdzającego jej tożsamość. Przybyła ona na misję, aby pomóc mężczyźnie poznać samego siebie. Paryż to miejsce, gdzie ludziom potrzebni są tacy aniołowie, to oni niosą im nadzieję. Francuska stolica jawi się w tym filmie jako ogromna, pusta przestrzeń, wypełniona zaledwie powietrzem, światłem neonów i negatywnymi emocjami. Pogoda jest ponura. To miejsce senne, zamglone, skłaniające do refleksji i wyznań, można powiedzieć, że ma jakiś aspekt metafizyczny (z chmur wyłania się przebijające je, jaskrawe, symbolizujące Boga światło). Tą niecodzienną atmosferę Paryża tworzą nie tylko widoki miasta, budowle, ludzie, ale także fantastyczna, odpowiednia muzyka, dopełniająca nastrój i niosąca nadzieję. Jednym z najważniejszych czynników, dzięki któremu reżyser uzyskał zamierzoną w filmie atmosferę jest jednak przede wszystkim to, iż wykonano go w czarno-białych kolorach.
Podsumowując, za pomocą zaproponowanych i opisanych powyżej filmowych obrazów Paryża, można stwierdzić, że jest on jednym z najczęściej przedstawianych na ekranie miast. Urzeka malowniczym krajobrazem i oryginalną architekturą. Jego niesamowita atmosfera oczarowuje turystów. Wspomniane wizytówki Paryża, pozwalają wysnuć stwierdzenie o niesamowitych możliwościach artystycznego przetworzenia jego rzeczywistego wyglądu na baśniowy, szalony i egzystencjalny. Powtarzające się w filmach elementy paryskiej panoramy to, m.in. najsłynniejsze zabytki: Wieża Eiffla, katedra Notre-Dame, bazylika Sacre-Coeur; dzielnica Monmartre, mosty i dworce kolejowe. W innych powstałych filmach o Paryżu odnajdziemy również Pola Elizejskie, Łuk Triumfalny czy Place de la Concorde (np. Do utraty tchu, Amerykanin w Paryżu). Przedstawieni ludzie to niesamowita mieszanka niebanalnych osobowości, często związanych z kulturą. Pojawiają się jednak również zwyczajni, zakompleksieni mieszkańcy. To niezwykłe, jak wiele różnorodnych odcieni może mieć to miasto, jak odmienną atmosferę. Warto zwrócić uwagę, że zawsze pozostaje Paryż miastem miłości, w nim rodzą się uczucia, tam spełniają się marzenia, dzieją się cuda. Należy w tym momencie wspomnieć film z 2006 r., zatytułowany Zakochany Paryż, prezentujący widzom niezwykłe oblicza paryskiej miłości i różne sposoby jej okazywania.
Jak pokazują przykłady, przestrzeń miejska w filmach jest bardzo ważna. Wszystko, co wybija się z „tła” może mieć znaczenie, np. wzgórze, most, rzeka czy ulica. Jak pisze Wim Wenders: Również i te rzeczy mają fabułę, osobowość, tożsamość, a więc wypada traktować je poważnie. Mają one wpływ na ukształtowanie charakterów ludzkich, krystalizujących się w ich otoczeniu; wywołują nastrój, poczucie czasu, określone emocje. Mogą być brzydkie lub piękne, stare lub młode. Ale z całą pewnością są „obecne”, a dla aktora są tym jedynym, co się liczy. Zasłużyły na poważne traktowanie10. Dla dopełnienia tego trafnego wniosku, trzeba przytoczyć jeszcze za Magdaleną Saryusz-Wolską, W. Jacobsena i jego słowa: To nie tylko same domy, place, ulice kształtują obraz miasta. To ludzie, którzy z miasta czynią miasto11. Nic dziwnego, że po obejrzeniu kilku filmów, w których Paryż gra jedną z głównych ról, mamy wrażenie, że świetnie znamy francuską stolicę, czujemy jej klimat, nawet jeśli nigdy tam nie byliśmy.
Na ten temat: O północy w Paryżu – recenzja.
Przypisy:
1. Saryusz-Wolska Magdalena, Berlin: filmowy obraz miasta., RABID, Kraków, 2007,s.11.
2. Wenders Wim, Pejzaż miejski., W: Gwóźdź Andrzej, Europejskie manifesty kina. Antologia., Wiedza Powszechna, Warszawa, 2002, s. 349.
3. Saryusz-Wolska Magdalena, Berlin: filmowy obraz miasta., RABID, Kraków, 2007,s. 40.
4. Janowska Emilia, Kopczyńska Dorota Anna, 100 najlepszych filmów świata., FIRMA KSIĘGARSKA, Olsztyn, 2008, s. 84.
5. Jeunet Jean-Pierre (reż.), Amelia, prod. francusko-niemiecka, 2001, rec. Michał Wojtczuk, Amelia, „Kino z Gazetą” 2009 nr 6 s. 5.
6. Jeunet Jean-Pierre (reż.), Amelia, prod. francusko-niemiecka, 2001, rec. Michał Wojtczuk, Amelia, „Kino z Gazetą” 2009 nr 6 s. 4-5.
7. Kałużyński Zygmunt, Raczek Tomasz, Perły kina. Leksykon filmowy na XXI wiek. Miłość i seks., INSTYTUT WYDAWNICZY LATARNIK IM. ZYGMUNTA KAŁUŻYŃSKIEGO, Michałów-Grabina, 2006, s.12.
8. Kałużyński Zygmunt, Raczek Tomasz, Perły kina. Leksykon filmowy na XXI wiek. Miłość i seks., INSTYTUT WYDAWNICZY LATARNIK IM. ZYGMUNTA KAŁUŻYŃSKIEGO, Michałów-Grabina, 2006, s. 171.
9. Kracauer Siegfried, Teoria filmu. Wyzwolenie materialnej rzeczywistości., Słowo/Obraz Terytoria, Gdańsk, 2008, s. 118.
10. Wenders Wim, Pejzaż miejski., W: Gwóźdź Andrzej, Europejskie manifesty kina. Antologia., Wiedza Powszechna, Warszawa, 2002, s. 356.
11. Saryusz-Wolska Magdalena, Berlin: filmowy obraz miasta., RABID, Kraków, 2007,s. 41.
Bibliografia:
1.Literatura podmiotu:
Besson Luc (reż.), Angel-A [DVD], Francja, 2005.
Jeunet Jean-Pierre (reż.), Amelia [DVD], Francja, Niemcy,2001.
Luhrmann Baz (reż.), Moulin Rouge! [DVD], Australia, USA, 2001.
2. Literatura przedmiotu:
Baszylk Bartłomiej, Słownik gatunków i zjawisk filmowych, ParkEdukacja, Warszawa-Bielsko-Biała, 2010
Encyklopedia kina, pod red. Tadeusza Lubelskiego, BIAŁY KRUK, Kraków, 2003
Janowska Emilia, Kopczyńska Dorota Anna, 100 najlepszych filmów świata., FIRMA KSIĘGARSKA, Olsztyn, 2008, s. 84.
Jeunet Jean-Pierre (reż.), Amelia, prod. francusko-niemiecka, 2001, rec. Michał Wojtczuk, Amelia, „Kino z Gazetą” 2009 nr 6 s. 4-5.
Kałużyński Zygmunt, Raczek Tomasz, Perły kina. Leksykon filmowy na XXI wiek. Miłość i seks., INSTYTUT WYDAWNICZY LATARNIK IM. ZYGMUNTA KAŁUŻYŃSKIEGO, Michałów-Grabina, 2006
Kracauer Siegfried, Teoria filmu. Wyzwolenie materialnej rzeczywistości., Słowo/Obraz Terytoria, Gdańsk, 2008
Rudnicki Bogdan, Zaborowska Joanna, Miasta marzeń. Paryż. ,Biblioteka Gazety Wyborczej, Warszawa,2009
Saryusz-Wolska Magdalena, Berlin: filmowy obraz miasta., RABID, Kraków, 2007
Wenders Wim, Pejzaż miejski., W: Gwóźdź Andrzej, Europejskie manifesty kina. Antologia., Wiedza Powszechna, Warszawa, 2002