30 listopada 1979 roku to jedna z ważniejszych dat w historii muzyki rockowej. Tego dnia bowiem ujrzał światło dzienne niezwykły, wręcz kultowy dwupłytowy album brytyjskiej grupy rockowej Pink Floyd, The Wall.
Ściana, bo pod takim tłumaczeniem jest również znany w Polsce, to album koncepcyjny w konwecji rock opery, a jednocześnie jest to ostatnia płyta zespołu nagrana w klasycznym, czteroosobowym składzie. Na podstawie albumu w 1982 roku powstał film Pink Floyd The Wall w reżyserii Alana Parkera.
Album okazał się jednym z najlepiej sprzedających się w historii muzyki rockowej (23-krotna platynowa płyta) i wywarł znaczny wpływ na muzyków z kręgu rocka. W 2003 album został sklasyfikowany na 87 miejscu listy 500 albumów wszech czasów wg magazynu Rolling Stone.
Nad albumem pracowali: Roger Waters (większość kompozycji, gitara basowa, gitara, śpiew, syntezator VCS3, gitarowe efekty echa, efekty pozamuzyczne, oprawa graficzna) David Gilmour (gitara, gitara basowa w Hey You, śpiew), Nick Mason (perkusja), Richard Wright (instrumenty klawiszowe), Bob Ezrin (aranżacje orkiestrowe), Michael Kamen (aranżacje orkiestrowe), Jeff Porcaro (perkusja w Mother), Gerald Scarfe (oprawa graficzna).
Według pierwotnego zamysłu Rogera Watersa, który pełnił rolę lidera grupy, The Wall miał być protestem przeciw rockowym koncertom stadionowym, wyobcowaniu artysty rockowego oraz metaforycznemu murowi, który odizolował go od publiczności. Ostatecznie, w trakcie pisania tekstów i komponowania muzyki temat rozwinął się na tyle, że album przekazuje znacznie więcej treści.
The Wall jest w dużej części oparty na wątkach autobiograficznych Rogera Watersa. Historia opowiada o życiu rockowego muzyka o pseudonimie Pink (od nazwiska Pinkerton). Utwór Mother ukazuje dzieciństwo chłopca wychowywanego przez samotną, nadopiekuńczą matkę; ojciec, którego Pink nigdy nie znał, zginął na wojnie we Włoszech podobnie jak ojciec Watersa (utwór Another Brick in the Wall, part 1 – kolejna cegła muru). Another Brick in the Wall, Part 2, opowiadający o zimnej, nieludzkiej i nieprzyjaznej szkole, gdzie dzieci maszerują sztywno podobne do robotów-androidów, stał się jednym z najpotężniejszych i najbardziej znanych protest songów rockowych. O zwodniczym poczuciu siły, jaką daje młodość i rock’n’roll opowiada Young Lust. O nieudanych i kalekich uczuciowo związkach małżeńskich oraz obyczajowych ekscesach – One of My Turns. O utracie młodzieńczych ideałów – Goodbye Blue Sky.
{youtube}qs35t2xFqdU{/youtube}
Kolejne utwory opowiadają o rosnącym, cegła za cegłą, murze odgradzającym muzyka od świata. Waters porównuje całe to życie do chodzenia po cienkim lodzie – The Thin Ice, gdzie każdy krok może spowodować załamanie. Pierwsza część albumu kończy się piosenką Goodbye Cruel World (żegnaj, okrutny świecie), która jest deklaracją ucieczki od pustego życia, samobójstwa.
Drugą płytę albumu otwiera ballada Hey You, w której bohater opowieści śpiewa do samego siebie, tego z drugiej strony muru. Jest jego powrotem do życia, a jednocześnie do koszmaru, jaki szykuje mu jego wyobraźnia – makabrycznej fantasmagorii, w której Pink, niczym bohater Kafki, poddawany jest koszmarowi procesu w The Trial, jaki szykuje mu jego własne szaleństwo.
Druga płyta zawiera kilka utworów zasługujących na szczególną uwagę: obok Hey You, jest to Comfortably Numb, zawierający spektakularne solo gitarowe Gilmoura, oraz Run Like Hell, który jest ostatnią próbą wyrwania się bohatera z matni ogarniającego go szaleństwa. W finałowej scenie Pink zostaje skazany na zburzenie muru z taką pieczołowitością budowanego i powrót do życia. Mimo wszystko The Wall kończy się optymistycznym akcentem. Co prawda świat bohatera zostaje pogrzebany odłamkami walącej się ściany, lecz jednak okazuje się, że poza nią toczy się normalne życie. Ten optymizm jest jednak połowiczny. W ostatnich sekundach Outside the Wall słychać „isn’t it where…” (pol. czy to nie tu…), natomiast na początku albumu, w pierwszych sekundach In the Flesh? można usłyszeć „…we came in” (pol. …zaczęliśmy). Obrazuje to cykliczność albumu, ukazanie niezniszczalności muru – raz zburzony będzie nadal rósł.
The Wall był olbrzymim sukcesem grupy. Album został najlepiej sprzedającą się podwójną płytą w historii muzyki rockowej. Płyta, poza dwoma utworami, w których komponowaniu wziął udział Gilmour, była autorskim dziełem Watersa. Pierwszy też raz od czasów Atom Heart Mother zastosowano aranżacje orkiestrowe. Na płycie prawie nieobecne były instrumenty klawiszowe (jak się potem okazało, w czasie nagrywania płyty Richard Wright został wykluczony z grupy z powodu jego pogłębiającego się konfliktu z Watersem). Album okazał się być jednym z kamieni milowych, jeśli nie grupy, która w tym czasie już się rozpadała, to na pewno muzyki rockowej.
{youtube}AV-HlBCmnDY{/youtube}
Lista utworów:
CD 1:
1. „In the Flesh?” (Waters) 3:19
2. „The Thin Ice” (Waters) 2:27
3. „Another Brick in the Wall, Part 1” (Waters) 3:21
4. „The Happiest Days of Our Lives” (Waters) 1:46
5. „Another Brick in the Wall, Part 2” (Waters) 4:00
6. „Mother” (Waters) 5:36
7. „Goodbye Blue Sky” (Waters) 2:45
8. „Empty Spaces” (Waters) 2:10
9. „Young Lust” (Gilmour/ Waters) 3:25
10. „One of My Turns” (Waters) 3:35
11. „Don’t Leave Me Now” (Waters) 4:16
12. „Another Brick in the Wall, Part 3” (Waters) 1:14
13. „Goodbye Cruel World” (Waters) 1:13
CD 2:
1. „Hey You” (Waters) 4:40
2. „Is There Anybody Out There?” (Waters) 2:44
3. „Nobody Home” (Waters) 3:26
4. „Vera” (Waters) 1:35
5. „Bring the Boys Back Home” (Waters) 1:21
6. „Comfortably Numb” (Gilmour/ Waters) 6:24
7. „The Show Must Go On” (Waters) 1:36
8. „In the Flesh” (Waters) 4:13
9. „Run Like Hell” (Gilmour/ Waters) 4:19
10. „Waiting For The Worms” (Waters) 4:04
11. „Stop” (Waters) 0:30
12. „The Trial” (Ezrin/ Waters) 5:13
13. „Outside the Wall” (Waters) 1:41
A tutaj można obejrzeć cały film The Wall (w wersji angielskiej):