Twain przyszedł na świat w osadzie Florida w Missouri (USA). W roku 1840, gdy miał 5 lat, jego rodzina przeniosła się do innej małej miejscowości – Hannibal. W wieku dwunastu lat, z powodu śmierci ojca, musiał przerwać naukę i rozpocząć pracę zarobkową. Ostatecznie nie ukończył nigdy nawet szkoły podstawowej. Początkowo był chłopcem na posyłki w drukarni, później kształcił się na zecera. Następnie uzyskał uprawnienia pilota parostatków pływających na Missisipi. Opisał to później w autobiograficznej powieści Życie na Missisipi. Uważa się, że jego pseudonim artystyczny pochodzi z tego okresu – w żargonie pilotów parowców rzecznych mark twain oznacza zaznacz dwa (sążnie głębokości).

Później przeprowadził się na Zachód. Przez pewien czas pracował w kopalniach srebra w Nevadzie, a następnie jako poszukiwacz złota w Kalifornii. W tym okresie pobytu na zachodnim wybrzeżu zaczął, początkowo nieregularnie, pracować jako dziennikarz. Rozgłos przyniosło mu opowiadanie The Celebrated Jumping Frog of Calaveras County (1865, O sławnej skaczącej żabie z Calaveras), w związku z czym w 1867 roku Twain został zaangażowany jako reporter i korespondent przy grupie amerykańskich turystów odbywających podróż do Europy na pokładzie statku Miasto Kwakrów. Jego udział w wyprawie finansowany był przez gazety Alta California oraz New York Tribune. Twain opisał podróż w książce Prostaczkowie za granicą (The Innocents Abroad, 1869).

Przez następnych parę lat Mark Twain wiele podróżował, głównie jako prelegent w różnych częściach Stanów Zjednoczonych. W roku 1870 ożenił się z Olivią Langdon, osiedlił w północno – wschodniej części kraju – początkowo w Buffalo, później w Hartford, w stanie Connecticut. Wszedł w środowisko żony i pod wpływem Williama Deana Howellsa okrzepł jako literat i rozpoczął następną część swojej kariery.

W autobiograficznej powieści Pod gołym niebem (Roughing It, 1872) opisał twardy, surowy los osadników oraz panoramę Ameryki od St. Louis, przez Nevadę, Kalifornię aż po Hawaje. W książce Włóczęga za granicą (A Tramp Abroad, 1880) zawarł swoje przeżycia z drugiej podróży do Europy, podczas której zwiedził Niemcy, Szwajcarię i Włochy. Pierwszą powieść Pozłacany wiek (The Gilded Age, 1873) Twain napisał wspólnie z Ch. D. Warrenem.

W skład cyklu o nazwie Epos rzeki Missisipi, napisanego w okresie 1876 – 1882, weszły: Przygody Tomka Sawyera (The Adventures of Tom Sawyer, 1876) oraz Przygody Hucka Finna (The Adventures of Huckelberry Finn, 1884), oraz autobiograficzne Życie na Missisipi. Twain przedstawił w tych dziełach obraz Ameryki drugiej połowy XIX wieku.

Dwa utwory – Książę i żebrak (The Prince and the Pauper, 1882) oraz Jankes na dworze króla Artura (A Connecticut Yankee In King Arthur’s Court, 1889) – rozgrywają się w Anglii. Pierwszy to historyczna powieść dla młodzieży, o zamianie ról bliźniaczo podobnych chłopców z przeciwstawnych biegunów drabiny społecznej. Druga powieść to satyra na zakorzenione mity europejskiej poezji średniowiecznej oraz podwaliny ustroju społecznego krajów zachodniej Europy.

Mark Twain pisał także (zwłaszcza po 1897 roku) coraz więcej małych form, w których krytykował amerykańską rzeczywistość. Z tego okresu pochodzą satyry antymieszczańskie, takie jak Człowiek, który zdemoralizował Hadleyburg (The Man Who Corrupted Hadleyburg, 1899) czy Tajemniczy przybysz (The Mysterious Stranger, 1916). W 1904 Twain zarzucił Teodorowi Rooseveltowi, że wygrał wybory skutkiem przekupstwa.

W roku 1893 zbankrutowało przedsiębiorstwo wydawnicze, w które Twain zainwestował 200 tys. dolarów. Pisarz popadł w poważne tarapaty finansowe. W tej sytuacji wyruszył w długie tury objazdowych odczytów w USA i Europie, które cieszyły się olbrzymim powodzeniem, zapewniając spłatę długów oraz zgromadzenie nowej fortuny.

W roku 1898 w jednym ze swoich opowiadań dał obraz pracy nauczycielskiej kolegi – Jana Szczepanika i perypetii związanych z porzuceniem pracy pedagogicznej na rzecz wynalazków. Podczas pobytu w Wiedniu pisarz odwiedził Szczepanika i zapisał w swoim dzienniku treść rozmów z wynalazcą. Posłużyły one następnie jako fabuła dwóch utworów: The Austrian Edison Keeping School Again (1898) oraz From the London Times of 1904.

Zmarł na zawał serca kilka miesięcy po śmierci swojej córki, 21 kwietnia 1910 roku w Redding w stanie Connecticut.

30 listopada 2011 roku przeglądarka internetowa Google uczciła rocznicę urodzin pisarza specjalnym tzw. doodle’m, czyli grafiką okolicznościową na stronie głównej:

Garść cytatów:

Bóg stworzył człowieka, ponieważ rozczarował się małpą. Z dalszych eksperymentów zrezygnował.

Bóg stworzył świat w ciągu pięciu dni – a potem? Wystarczył mu jeden dzień, by stworzyć dwadzieścia milionów słońc i osiemdziesiąt milionów planet!

Być dobrym jest szlachetnie. Lecz uczyć innych jak oni mają być dobrzy, jest jeszcze szlachetniejsze i nie wymaga tyle wysiłku.

Było tak zimno, że gdyby termometr był o cal dłuższy, zamarzlibyśmy na śmierć.

Chcąc doznać pełni szczęścia, trzeba je dzielić z kimś drugim.

Cywilizacja to niekończący się ciąg potrzeb, których nie potrzebujemy

Człowiek to jedyne zwierzę które się rumieni. I jedyne, które ma za co.

Dużo dałoby się powiedzieć o cnocie, ale reszta jest znacznie ciekawsza.

Dzięki temu, że ludzie różnią się poglądami, wyścigi konne mają sens.

Gdyby Chrystus żył w naszych czasach, na pewno nie chciałby być chrześcijaninem.

Gdyby można było skrzyżować człowieka z kotem, skorzystałby człowiek, a stracił kot.

Gdyby wieża Eiffla wyobrażała wiek Wszechświata, warstwa farby na najwyższej gałce na jej szczycie odpowiadałaby udziałowi człowieka; i każdy by wiedział, że po to zbudowano wieżę, żeby na niej znalazła się ta farba.

Historia się nie powtarza, lecz rymuje.

Każdy człowiek jest jak księżyc. Ma swoją drugą stronę której nikomu nie ukazuje.

Kiedy w Paryżu mówię po francusku, ludzie wytrzeszczają oczy. Nie udało mi się sprawić, żeby ci durnie zrozumieli własny język.

Klasyka, to książki, które ludzie podziwiają, a i tak nikt nie czyta.

Kler i Kościół zubożają społeczeństwo przez propagowanie ignorancji, przesądów i niewolnictwa. Ubóstwiają zaś siebie za swą piękną szlachetną działalność niesienia odruchów pomocy, nie ze swych własnych skarbców, lecz uzyskanych żebraniem z kieszeni stworzonych przez siebie biedaków.

Kościół dąży do zreformowania innych ludzi. Nie byłoby złe, gdyby raz, dla przykładu chociażby, sam się trochę zreformował.

Kto chce wolności bez zamieszek, chce deszczu bez burzy.

Lepiej nic nie mówić i wydawać się głupim, niż odezwać się i rozwiać wszelkie wątpliwości.

Ludzie nie dlatego przestają się bawić, że się starzeją, lecz starzeją się, bo przestają się bawić.

Ludzie w ogóle nie myślą, oni tylko myślą, że myślą.

Łatwiej mieć zasady, kiedy się jest najedzonym.

Łóżko jest najniebezpieczniejszym miejscem na świecie. 80 procent ludzi w nim umiera.

Najpiękniejsza ze wszystkich tajemnic: być geniuszem i tylko samemu o tym wiedzieć.

Nie mam żadnych rasowych, kastowych czy religijnych uprzedzeń. Jedyne co mnie obchodzi, to czy dana jednostka jest istotą ludzką i to mi wystarczy. Gorsza już być nie może.

Nie miałem czasu na napisanie krótkiego listu, więc napisałem długi.

Nie poszedłem na ten pogrzeb, ale wysłałem uprzejmy list z wyrazami poparcia.

Nigdy nie pozwól twojej szkole stanąć na drodze twojej edukacji.

Nigdy się nie tłumacz – przyjaciele tego nie potrzebują, a wrogowie i tak nie uwierzą.

O ile jakiś człowiek nie wierzy w to, w co my wierzymy, stwierdzamy, że jest wariatem i to załatwia sprawę. W naszych czasach, rzecz jasna, i tylko dlatego, że nie możemy spalić go na stosie.

Po co wydawać pieniądze na drzewo genealogiczne? Zajmij się polityką, a twoi przeciwnicy zrobią je za ciebie.

Radykałowie mają nowe pomysły. Kiedy te pomysły się zestarzeją, przejmą je konserwatyści.

Smutek jest samowystarczalny: by odczuć jednak pełną wartość radości, musisz mieć kogoś, by się nią podzielić.

To dziwne, bardzo dziwne, że odwaga wojskowa jest tak pospolita, a cywilna tak rzadka.

To było wspaniałe – odkryć Amerykę, ale o ileż wspanialej byłoby przepłynąć obok.

Trzymaj się z dala od ludzi, którzy próbują pomniejszać Twoje ambicje. Mali ludzie zawsze tak robią, a naprawdę wielcy sprawiają, że czujesz, że i Ty możesz być wielki.

Wolę iść do piekła niż do nieba, gdyż w tym pierwszym znaleźli się wszyscy ciekawi ludzie.

Wszyscy leżymy w rynsztoku, lecz niektórzy patrzą w gwiazdy.

Zanim prawda włoży buty, kłamstwo obiegnie Ziemię.

Zarozumiałością oraz bezczelnością człowieka jest mówienie, że zwierzęta są nieme, tylko dlatego że są nieme dla jego tępej percepcji.

Z łaski Boga mamy w Ameryce trzy nieocenione skarby: wolność słowa, wolność sumienia – i przezorność, by tych dwóch pierwszych nie traktować nazbyt serio!

Ze wszystkich zwierząt człowiek jest jedynym przejawiającym okrucieństwo. Jedynym, który zadaje ból dla samej przyjemności jego zadawania.

Żaden kraj nie może być dobrze rządzony, dopóki wszyscy jego obywatele nie będą pamiętać, że oni są strażnikami prawa.

Żyjmy tak, żeby po naszej śmierci nawet grabarz płakał.

Źródło: Wikipedia.org, Wikiquote.org