Każdy z nas wśród swoich ulubionych autorów ma takich, do których wraca regularnie, nawet jeśli zna każde ich słowo na pamięć. Perspektywa obcowania z ulubionym dziełem bywa czasem znacznie bardziej zachęcająca, niż sięgnięcie nawet po najlepiej zapowiadającą się nowość. Do kręgu takich właśnie autorów bez najmniejszej wątpliwości należy Jane Austen, która nieprzerwanie od XIX wieku rozkochuje w swojej literaturze kolejne pokolenia.
Rozważna i romantyczna po raz pierwszy na rynku wydawniczym pojawiła się w 1811 roku. Była pierwszą wydaną powieścią młodej autorki z Hampshire. Książka szybko zdobyła uznanie, a to zachęciło autorkę do kontynuowania kariery pisarskiej i pozwoliło na zdobycie pierwszych oddanych wielbicieli jej stylu. Jak każda kolejna książka Austen, Rozważna i romantyczna skupia sie na życiu angielskiej klasy wyższej na początku XIX wieku. Jej bohaterkami są dwie siostry – panny Eleonora i Marianna Dashwood, które po śmierci ojca wraz z matką i młodszą siostrą przeprowadzają się z wielkiej, rodzinnej posiadłości do spokojnego domku na wsi. Już od pierwszych stron powieści Austen przedstawia obydwie bohaterki w bardzo czytelny sposób – Eleonora to zrównoważona i rozsądna młoda kobieta, która zdecydowanie i mocno stąpa po twardym gruncie. Marianna to jej zupełne przeciwieństwo. Znacznie częściej niż powinny, jej myśli wędrują gdzieś daleko w świat marzeń młodej panienki, która czeka na pierwsze zauroczenia, eleganckie bale i wszystkie inne uciechy jakie zapewnia dostatnie życie.
Pragnienia Marianny szybko się spełniają. Okazuje się, że wiejskie życie obfituje w wiele rozrywek na jakie może pozwolić sobie młoda, dobrze wychowana panienka. Ponadto na horyzoncie pojawiają się nowe osobistości, które zachwycone ujmującym obyciem panien Dashwood decydują się spędzić w ich towarzystwie pobyt na wsi. W życiu bohaterek zaczynają pojawiać się pierwsze „dorosłe” zauroczenia i związane z nimi troski. Każda z nich przyjmuje je jednak na swój własny, zgodny z cechami charakteru sposób. Marianna od razu puszcza wodze fantazji, oczekuje romantycznych uniesień podobnych do tych, o których czytała w powieściach. Natomiast Eleonora każdą nową sytuacje i uczucie jakie są jej następstwem analizuje i stara się zrozumieć.
Przedstawiając historię dwóch sióstr, niespodziewanie znajdujących się w podobnej uczuciowej sytuacji, Austen w rzeczywistości konstruuje opowieść o dwóch zupełnie odmiennych postawach i o tym jakie konsekwencje niesie za sobą brak równowagi pomiędzy rozważnym, a romantycznym charakterem. Chociaż na samym początku może się wydawać, że autorce bliższa jest postawa Eleonory jednak kierunek w jakim podążają losy obu sióstr świadczy o tym, że każda decyzja jaką musi w swoim życiu podejmować młoda kobieta wymaga równowagi pomiędzy obydwiema postawami. Postępowanie zgodnie z własną naturą dla żadnej z sióstr nie jest gwarantem szybkiego rozwiązania problemów oraz osiągnięcia szczęścia i stabilizacji. Dopiero odkrycie złotego środka pomiędzy rozsądkiem, a sercem może pomóc w doprowadzeniu do szczęśliwego zakończenia. Jednak o tym, czy bohaterkom udaje się spełnić marzenia dowiemy się jedynie sięgając po wspaniałą powieść jaka niewątpliwie jest Rozważna i romantyczna.
Powieści Jane Austen, bez względu na częste klasyfikowanie ich jako przykłady literatury kobiecej, kochają i czytają nie tylko dorastające panny. Wśród wielbicieli prozy Austen na całym świecie znajdują się przedstawiciele obu płci w każdym wieku. Powodów, dla których dzieła Angielki cieszą się od tylu lat niesłabnącą popularnością jest kilka. Po pierwsze zachwyca ich ponadczasowość i uniwersalność. Wątpliwości i troski jakie targają bohaterami Austen są dalekie od fikcji literackiej. Niemal każdy czytelnik, który sięga po Rozważną i romantyczną, Dumę i uprzedzenie, czy Emmę, chociaż raz w swoim życiu znajdował się lub dopiero czeka go zmierzenie się z bardzo podobnymi sytuacjami. Chociaż delikatne empirowe suknie i eleganckie fraki zastąpiły jeansy, a obyczaje i stosunki międzyludzkie uległy wielu zmianom, uczucia jakie nami rządzą nadal są tymi samymi uczuciami, jakimi Jane przemawia poprzez swoich bohaterów. Mocną stroną każdej powieści Austen jest także ich styl i wyróżniający je kunszt literacki. Należy pamiętać bowiem, że epoka, w której powstały wszystkie dzieła młodej pisarki nie należała do najłatwiejszych dla kobiet chcących wkroczyć na drogę kariery literackiej. Większość powieści z tamtego okresu, które swoje istnienie zawdzięczają kobietom, było przeznaczone głównie dla łaknących rozrywki panien z dobrego domu. Każdy, kto chciał pogłębić swoją wiedzę i obcować z wielką literatura, sięgał raczej po klasyków lub powieści autorstwa mężczyzn, które zazwyczaj uważane były za znacznie bardziej wartościowe i poważne lektury.
Austen miała jednak wiele szczęścia, gdyż zdecydowanie górowała talentem i wyczuciem literackim nad wieloma ówczesnymi pisarkami, dzięki czemu jej kolejne książki mogły pojawić się na rynku wydawniczym i zyskały uznanie krytyków. Lekkość, humor i finezja z jakimi Austen posługuje się w tworzeniu opowieści czynią z nich prawdziwe perły. Precyzja w przedstawieniu angielskiej prowincji oraz panujących obyczajów mają wręcz wiwisekcyjny charakter. Staranność wprzedstawieniu jest niewątpliwie jedną z najlepszych c ech Austen, które czynią z jej powieści literacką ucztę dla każdego smakosza dobrej powieści. Jednak to nie jedyne w czym tkwi geniusz autorki. Powieści Austen często określa się mianem wiktoriańskich. Pamiętajmy jednak, że panowanie królowej Wiktorii, od której imienia przyjęto nazwę całej epoki, rozpoczyna się dopiero w 1837 roku, podczas gdy w tym czasie Austen nie żyła już od 20 lat!
Styl wspaniałej Jane wyprzedził epokę, co po raz kolejny potwierdza jej geniusz literacki. Na koniec dodam, że doskonała jest nie tylko treść książki. Na pochwałę zasługuję jej naprawdę urocza oprawa, która idealnie oddaje klimat powieści. Jestem pewna, że dzięki niej wasze domowe kolekcję będą jeszcze lepiej prezentować się na półkach. O tym, jak barwne i interesujące są dzieła Jane Austen, możecie przekonać się sami, sięgając po najnowsze wydanie Rozważnej i romantycznej. Gwarantuję, że sprawi wam wiele radości i na dobre zagościcie w świecie angielskiej śmietanki towarzyskiej z początku wieku.
Tytuł: Rozważna i romantyczna
Autor: Jane Austen
Data wydania: 19-11-2014
Wydawnictwo: Świat Książki
Oprawa: okładka twarda
Liczba stron: 352
Gatunek: literatura piękna, proza, powieść